-
2.
oddziałując gorącem, powodować ból -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
temperatura i ogień
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne -
- ogień, piasek parzył; smoła, woda parzyła; powietrze, słońce parzyło
- parzyć dłonie, gardło, język, skórę, stopy, usta, wargi
- parzyć kawą, mlekiem
- parzyć na odległość
- parzyć przez buty, przez rękawiczki, przez podeszwy
- parzyć w język, w nogi, w palce, w policzki, w przełyk, w ręce, w stopy, w twarz
- parzyć boleśnie, gwałtownie, lekko, niemiłosiernie
- parzyć jak iskry, jak ukrop
- parzyć i dokuczać, parzyć w usta i ściekać po brodzie
-
Zimą chłodził ich mróz, latem parzyło słońce.
źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003
Ludzie spieszą się bardzo, gestykulują, wymachują czarnymi neseserami, w biegu parzą usta kawą z papierowego kubka.
źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie łąki, 2000
Dzień jest tu równie gorący jak tam, w ogrodzie położonym parę pięter wyżej, tylko powietrze cięższe. Rozpalona blacha parzy dłonie i kolana.
źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003
Przejechałem dłonią po oczyszczonej z płomienia tafli pancernego szkła. Gorące. Parzyło, musiałem raz po raz cofać palce.
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005
– Tu oficer dyżurny komisariatu policji Polis City – rozlega się w słuchawce. I Sandra rzuca ją, jakby parzyła w rękę. – Słucham. Słucham.
źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. parzę
parzymy
2 os. parzysz
parzycie
3 os. parzy
parzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. parzyłem
+(e)m parzył
parzyłam
+(e)m parzyła
parzyłom
+(e)m parzyło
parzyliśmy
+(e)śmy parzyli
parzyłyśmy
+(e)śmy parzyły
2 os. parzyłeś
+(e)ś parzył
parzyłaś
+(e)ś parzyła
parzyłoś
+(e)ś parzyło
parzyliście
+(e)ście parzyli
parzyłyście
+(e)ście parzyły
3 os. parzył
parzyła
parzyło
parzyli
parzyły
bezosobnik: parzono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę parzył
będę parzyć
będę parzyła
będę parzyć
będę parzyło
będę parzyć
będziemy parzyli
będziemy parzyć
będziemy parzyły
będziemy parzyć
2 os. będziesz parzył
będziesz parzyć
będziesz parzyła
będziesz parzyć
będziesz parzyło
będziesz parzyć
będziecie parzyli
będziecie parzyć
będziecie parzyły
będziecie parzyć
3 os. będzie parzył
będzie parzyć
będzie parzyła
będzie parzyć
będzie parzyło
będzie parzyć
będą parzyli
będą parzyć
będą parzyły
będą parzyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. parzmy
2 os. parz
parzcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. parzyłbym
bym parzył
parzyłabym
bym parzyła
parzyłobym
bym parzyło
parzylibyśmy
byśmy parzyli
parzyłybyśmy
byśmy parzyły
2 os. parzyłbyś
byś parzył
parzyłabyś
byś parzyła
parzyłobyś
byś parzyło
parzylibyście
byście parzyli
parzyłybyście
byście parzyły
3 os. parzyłby
by parzył
parzyłaby
by parzyła
parzyłoby
by parzyło
parzyliby
by parzyli
parzyłyby
by parzyły
bezosobnik: parzono by
bezokolicznik: parzyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
parząc
gerundium: parzenie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. parzenie
parzenia
D. parzenia
parzeń
C. parzeniu
parzeniom
B. parzenie
parzenia
N. parzeniem
parzeniami
Ms. parzeniu
parzeniach
W. parzenie
parzenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: parzący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. parzący
parzący
parzący
parzące
parząca
D. parzącego
parzącego
parzącego
parzącego
parzącej
C. parzącemu
parzącemu
parzącemu
parzącemu
parzącej
B. parzącego
parzącego
parzący
parzące
parzącą
N. parzącym
parzącym
parzącym
parzącym
parzącą
Ms. parzącym
parzącym
parzącym
parzącym
parzącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. parzący
parzący
parzące
parzące
D. parzących
parzących
parzących
parzących
C. parzącym
parzącym
parzącym
parzącym
B. parzących
parzących
parzących
parzące
N. parzącymi
parzącymi
parzącymi
parzącymi
Ms. parzących
parzących
parzących
parzących
imiesłów przymiotnikowy bierny: parzony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. parzony
parzony
parzony
parzone
parzona
D. parzonego
parzonego
parzonego
parzonego
parzonej
C. parzonemu
parzonemu
parzonemu
parzonemu
parzonej
B. parzonego
parzonego
parzony
parzone
parzoną
N. parzonym
parzonym
parzonym
parzonym
parzoną
Ms. parzonym
parzonym
parzonym
parzonym
parzonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. parzeni
parzeni
parzone
parzone
D. parzonych
parzonych
parzonych
parzonych
C. parzonym
parzonym
parzonym
parzonym
B. parzonych
parzonych
parzonych
parzone
N. parzonymi
parzonymi
parzonymi
parzonymi
Ms. parzonych
parzonych
parzonych
parzonych
-
Rznieżywotny + parzyć + (KOGO/CO) + (CZYM) + (w CO) -
psł. *pariti 'powodować, że coś ulega działaniu wilgoci i ciepła, ogrzewać, okładać czymś gorącym, oblewać wrzątkiem'