stać I

II

czasownik

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

22. materiału

  • 22.

    książk.  być dostępnym w danej sytuacji zgodnie z oczekiwaniami mówiącego
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    jakość i intensywność

  • I gdyby szefostwu Związku nie stało cierpliwości, to już po pierwszym sezonie zostałbym pogoniony.

    źródło: NKJP: Wojciech Batko: Polki, co z wami?, Gazeta Krakowska, 2007-05-18

    - Nie warto przejmować się bajarzami, jeśli nie stanie im materiału, i tak coś wymyślą.

    źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

    Ziemskie sądy okazały się bezsilne, niestety, tym trudniej będzie mu przejść ten ostateczny, bo z żadnych win się nie rozliczył [...]. Czy stanie mu odwagi, by się pod nimi nie ugiąć?

    źródło: Internet: polskieradio.pl

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    stanie

    Czas przeszły

    stało

    Czas przyszły

    Tryb rozkazujący

    niech stanie

    Tryb warunkowy

    Czas teraźniejszy

    stałoby

    Czas przeszły

    byłoby stało

    bezokolicznik: stać

    odpowiednik aspektowy: stawać

  • Ø + stać +
    (KOMU) + KOGO/CZEGO
  • Współczesne formy czasownika nawiązują do dwu różnych pod względem etymologicznym podstaw prasłowiańskich: 1) *stati, *stanǫ 'stanąć, powstać, podnieść się, unieść się; zatrzymać się' (zwykle o ruchu pionowym) oraz 2) *stojati, *stojǫ 'stać, nie ruszać się, znajdować się w stanie bezruchu'. Ze względu na bliskość znaczeń trudno niejednokrotnie wskazać pierwotną motywację. Warto zaznaczyć, czasownik stanąć (zob.), pod względem formalnym, oparty jest na temacie czasu teraźniejszego pierwszej z przytoczonych form prasłowiańskich *stan-.