-
1.
urządzenie latające wyposażone w silniki i skrzydła, które służy do przewozu ludzi i ładunków -
CZŁOWIEK I TECHNIKA
Transport
transport powietrzny -
synonimy: aeroplan
płatowiec
stalowy ptak
-
- 20-letni; 30-osobowy, 48-miejscowy, dwuosobowy; afgański, aliancki, niemiecki, polski...; pasażerski, prezydencki, prywatny, rejsowy, rządowy, służbowy; duży, mały, największy, niewielki, olbrzymi; bojowy, myśliwski, odrzutowy, sportowy, wojskowy; bezpilotowy, bezzałogowy; czteromotorowy, czterosilnikowy, dwumotorowy, naddźwiękowy, turbośmigłowy; luksusowy, najnowocześniejszy, nowoczesny samolot; hiperdźwiękowe samoloty; samolot długodystansowy; patrolowy; samoloty akrobacyjne
- samolot prezydenta, premiera, przeciwnika, Sojuszu, Straży Granicznej, wroga; armii, lotnictwa (artyleryjskiego, morskiego), marynarki (wojennej) NATO, ONZ; komunikacji regionalnej, linii (British Airways, Ariana, lotniczych...); typu Bryza, F-16...
- samolot bez pilota, bez załogi; samolot dla premiera, dla prezydenta, dla rządu, dla wojska; samolot do sklejania
- samolot z piłkarzami, z prezydentem, z ratownikami, z turystami, z żołnierzami; z radarem, radiostacją, z napędem (odrzutowym, własnym); z bombą, z bronią
- samolot i helikopter, samolot i śmigłowiec; samoloty i artyleria, samoloty i czołgi, samoloty i działa, samoloty i okręty, samoloty i rakiety, samoloty i statki, samoloty i szybowce; samolot lub balon; autokar i samolot
- kapitan, konstruktor, pasażer, pilot, producent, właściciel, załoga; awaria, katastrofa, szczątki; budowa, modernizacja, remont; dziób, kadłub, pokład, silnik, skrzydła, śmigła; lot, odlot, przylot samolotu
- jazda, lot, odlot, podróż, przelot, transport, wycieczka, wyjazd samolotem
- części, podzespoły, silniki do samolotu; baza, hangar, lądowisko, lotnisko dla samolotów
- bilet, rezerwacja; zamach na samolot
- akrobacje na samolocie; miejsca, czarna skrzynka w samolocie
- samolot leci/lata, ląduje, odleci/odlatuje, przelatuje, rozbija się, spada, zapala się, zawraca
- hamowanie, lądowanie samolotu
- pilotować; atakować, bombardować, porwać, rozbić, strącić, zestrzelić samolot; opóźnienie, pilotowanie, tankowanie; porwanie, zestrzelenie samolotu
- dolecieć, dotrzeć, lecieć/latać, odlecieć, podróżować, polecieć/polatać, przelecieć, przylecieć/przylatywać, sterować, wlecieć, wracać/wrócić, wylecieć, wyruszyć/wyruszać samolotem
- wejść/wchodzić do samolotu; skoczyć/skakać, wysiąść/wysiadać, wyskoczyć z samolotu
- czekać, oczekiwać, zdążyć na samolot; wsiąść/wsiadać w samolot
- latać na samolocie; !?lecieć, siedzieć, zginąć w samolocie
-
Pasażerski samolot rosyjskich linii lotniczych Aerofłot był przez dobę przetrzymywany przez kanadyjskie władze na lotnisku Dorval w Montrealu [...].
źródło: NKJP: Dziennik Polski , 1998-04-02
Samoloty NATO latają w Jugosławii na bardzo dużej wysokości.
źródło: NKJP: Bartosz Węglarczyk, Gazeta Wyborcza, 1999-04-15
Moim pragnieniem był lot samolotem i to się spełniło – mówiła z uśmiechem Małgosia, pokazując album ze zdjęciami z pobytu w Stanach Zjednoczonych.
źródło: NKJP: Lucyna Zdanowska: Przygoda w Stanach, Tygodnik Tucholski, 2005
W Peru dochodzi do pierwszego porwania samolotu.
źródło: NKJP: Najbardziej spektakularne porwania samolotów, Metrofakty, 2001
A co, zgłodniałaś? - Nie zdążymy na samolot.
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. samolot
samoloty
D. samolotu
samolotów
C. samolotowi
samolotom
B. samolot
samoloty
N. samolotem
samolotami
Ms. samolocie
samolotach
W. samolocie
samoloty
-
Złożenie: sam- (zob.) + -lot (zob. lecieć)
-
Uznawane za niepoprawne w połączeniu: lecieć w samolocie