-
2.
radzić sobie z czymś, co stanowi trudność lub jest jej źródłem -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: przełamywać
przezwyciężać
sprzeczne: ulegać
-
- człowiek zwycięża
- zwyciężać problemy, przeciwności, trudności; strach; śmierć, zło
- zwyciężać dobrem
-
Na tych igrzyskach nie tylko zwyciężacie siebie, swoją bezsilność, niemoc, a także swoje emocje. Życzę wam, by ta impreza pomogła wam w realizacji waszych planów osobistych [...].
źródło: NKJP: Zwycięstwo nad samym sobą, Dziennik Polski, 2002-09-04
[...] opowiadali o cudach prawdziwych, jakie widzieli w kraju, gdzie człowiek zwycięża przyrodę.
źródło: NKJP: Br. Wiernik: Rzeka popłynęła w górę, Trybuna Wolności, 1950
Pomóż mi zwyciężać pożądliwość umartwieniem, skąpstwo jałmużną, zapalczywość łagodnością, a oziębłość zapałem.
źródło: NKJP: Tadeusz Loska: Wszystkie moje źródła są w Tobie: nabożeństwa eucharystyczne: godziny święte-spotkania modlitewne, 1999
Nade mną ciąży fatalność społecznej machiny, ale ja - ja jestem wolny i wolno mi to czynić, na co się zdobędę, zwyciężając własną małość, strach, uczucie.
źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Legendy nowoczesności: eseje okupacyjne, 1996
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zwyciężam
zwyciężamy
2 os. zwyciężasz
zwyciężacie
3 os. zwycięża
zwyciężają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zwyciężałem
+(e)m zwyciężał
zwyciężałam
+(e)m zwyciężała
zwyciężałom
+(e)m zwyciężało
zwyciężaliśmy
+(e)śmy zwyciężali
zwyciężałyśmy
+(e)śmy zwyciężały
2 os. zwyciężałeś
+(e)ś zwyciężał
zwyciężałaś
+(e)ś zwyciężała
zwyciężałoś
+(e)ś zwyciężało
zwyciężaliście
+(e)ście zwyciężali
zwyciężałyście
+(e)ście zwyciężały
3 os. zwyciężał
zwyciężała
zwyciężało
zwyciężali
zwyciężały
bezosobnik: zwyciężano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę zwyciężał
będę zwyciężać
będę zwyciężała
będę zwyciężać
będę zwyciężało
będę zwyciężać
będziemy zwyciężali
będziemy zwyciężać
będziemy zwyciężały
będziemy zwyciężać
2 os. będziesz zwyciężał
będziesz zwyciężać
będziesz zwyciężała
będziesz zwyciężać
będziesz zwyciężało
będziesz zwyciężać
będziecie zwyciężali
będziecie zwyciężać
będziecie zwyciężały
będziecie zwyciężać
3 os. będzie zwyciężał
będzie zwyciężać
będzie zwyciężała
będzie zwyciężać
będzie zwyciężało
będzie zwyciężać
będą zwyciężali
będą zwyciężać
będą zwyciężały
będą zwyciężać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zwyciężajmy
2 os. zwyciężaj
zwyciężajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zwyciężałbym
bym zwyciężał
zwyciężałabym
bym zwyciężała
zwyciężałobym
bym zwyciężało
zwyciężalibyśmy
byśmy zwyciężali
zwyciężałybyśmy
byśmy zwyciężały
2 os. zwyciężałbyś
byś zwyciężał
zwyciężałabyś
byś zwyciężała
zwyciężałobyś
byś zwyciężało
zwyciężalibyście
byście zwyciężali
zwyciężałybyście
byście zwyciężały
3 os. zwyciężałby
by zwyciężał
zwyciężałaby
by zwyciężała
zwyciężałoby
by zwyciężało
zwyciężaliby
by zwyciężali
zwyciężałyby
by zwyciężały
bezosobnik: zwyciężano by
bezokolicznik: zwyciężać
imiesłów przysłówkowy współczesny: zwyciężając
gerundium: zwyciężanie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zwyciężanie
zwyciężania
D. zwyciężania
zwyciężań
C. zwyciężaniu
zwyciężaniom
B. zwyciężanie
zwyciężania
N. zwyciężaniem
zwyciężaniami
Ms. zwyciężaniu
zwyciężaniach
W. zwyciężanie
zwyciężania
imiesłów przymiotnikowy czynny: zwyciężający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. zwyciężający
zwyciężający
zwyciężający
zwyciężające
zwyciężająca
D. zwyciężającego
zwyciężającego
zwyciężającego
zwyciężającego
zwyciężającej
C. zwyciężającemu
zwyciężającemu
zwyciężającemu
zwyciężającemu
zwyciężającej
B. zwyciężającego
zwyciężającego
zwyciężający
zwyciężające
zwyciężającą
N. zwyciężającym
zwyciężającym
zwyciężającym
zwyciężającym
zwyciężającą
Ms. zwyciężającym
zwyciężającym
zwyciężającym
zwyciężającym
zwyciężającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. zwyciężający
zwyciężający
zwyciężające
zwyciężające
D. zwyciężających
zwyciężających
zwyciężających
zwyciężających
C. zwyciężającym
zwyciężającym
zwyciężającym
zwyciężającym
B. zwyciężających
zwyciężających
zwyciężających
zwyciężające
N. zwyciężającymi
zwyciężającymi
zwyciężającymi
zwyciężającymi
Ms. zwyciężających
zwyciężających
zwyciężających
zwyciężających
imiesłów przymiotnikowy bierny: zwyciężany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. zwyciężany
zwyciężany
zwyciężany
zwyciężane
zwyciężana
D. zwyciężanego
zwyciężanego
zwyciężanego
zwyciężanego
zwyciężanej
C. zwyciężanemu
zwyciężanemu
zwyciężanemu
zwyciężanemu
zwyciężanej
B. zwyciężanego
zwyciężanego
zwyciężany
zwyciężane
zwyciężaną
N. zwyciężanym
zwyciężanym
zwyciężanym
zwyciężanym
zwyciężaną
Ms. zwyciężanym
zwyciężanym
zwyciężanym
zwyciężanym
zwyciężanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. zwyciężani
zwyciężani
zwyciężane
zwyciężane
D. zwyciężanych
zwyciężanych
zwyciężanych
zwyciężanych
C. zwyciężanym
zwyciężanym
zwyciężanym
zwyciężanym
B. zwyciężanych
zwyciężanych
zwyciężanych
zwyciężane
N. zwyciężanymi
zwyciężanymi
zwyciężanymi
zwyciężanymi
Ms. zwyciężanych
zwyciężanych
zwyciężanych
zwyciężanych
odpowiednik aspektowy: zwyciężyć
-
+ zwyciężać + CO -