-
2.
opuszczając jakieś miejsce, zacząć przemieszczać się w jakimś kierunku we właściwy dla siebie sposób -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
ruch i spoczynek -
- ruszyć się z domu; z miejsca; z Warszawy
- ruszyć się zza stołu
- ruszyć się stąd; dalej; wreszcie
- nie ruszyć się nigdzie
-
Doktor Jakub nie chciał ruszyć się z Wielkich Łuk i tylko co pewien czas przysyłał owoce ze swego sadu w okrągłych koszykach obszytych płótnem.
źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958
Rozmawiamy ze Zbigniewem Janickim, „aniołem stróżem”, który czuwa nad bezpieczeństwem dzieci na przejściu dla pieszych przy SP nr 5 przy ul. Zamkowej w Pabianicach: - Czy dzieci proszą pana o pomoc w przejściu przez jezdnię? - Jasne. Nie ruszą się z chodnika, dopóki ich sam nie poprowadzę.
źródło: NKJP: (aga): Mamy parę pytań, Express Ilustrowany, 2002-02-02
Schemat ten łamią wczasowiczki. Ale niektóre z nich zachowują się tak, jakby nie mogły bez samca ruszyć się z leżaka do morza.
źródło: NKJP: Anna Hertnanowska: Czy wakacje trzeba spędzać z partnerem, czy może lepiej oddzielnie - pytają \„Wysokie Obcasy\” ..., Gazeta Wyborcza, 1999-09-04
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ruszę się
ruszymy się
2 os. ruszysz się
ruszycie się
3 os. ruszy się
ruszą się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ruszyłem się
+(e)m się ruszył
ruszyłam się
+(e)m się ruszyła
ruszyłom się
+(e)m się ruszyło
ruszyliśmy się
+(e)śmy się ruszyli
ruszyłyśmy się
+(e)śmy się ruszyły
2 os. ruszyłeś się
+(e)ś się ruszył
ruszyłaś się
+(e)ś się ruszyła
ruszyłoś się
+(e)ś się ruszyło
ruszyliście się
+(e)ście się ruszyli
ruszyłyście się
+(e)ście się ruszyły
3 os. ruszył się
ruszyła się
ruszyło się
ruszyli się
ruszyły się
bezosobnik: ruszono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ruszmy się
2 os. rusz się
ruszcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ruszyłbym się
bym się ruszył
ruszyłabym się
bym się ruszyła
ruszyłobym się
bym się ruszyło
ruszylibyśmy się
byśmy się ruszyli
ruszyłybyśmy się
byśmy się ruszyły
2 os. ruszyłbyś się
byś się ruszył
ruszyłabyś się
byś się ruszyła
ruszyłobyś się
byś się ruszyło
ruszylibyście się
byście się ruszyli
ruszyłybyście się
byście się ruszyły
3 os. ruszyłby się
by się ruszył
ruszyłaby się
by się ruszyła
ruszyłoby się
by się ruszyło
ruszyliby się
by się ruszyli
ruszyłyby się
by się ruszyły
bezosobnik: ruszono by się
bezokolicznik: ruszyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: ruszywszy się
gerundium: ruszenie się
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ruszenie się
ruszenia się
D. ruszenia się
ruszeń się
C. ruszeniu się
ruszeniom się
B. ruszenie się
ruszenia się
N. ruszeniem się
ruszeniami się
Ms. ruszeniu się
ruszeniach się
W. ruszenie się
ruszenia się
odpowiednik aspektowy: ruszać się
-
+ ruszyć się + SKĄD + (DOKĄD) -
Zob. ruszyć
-
+ ruszyć się + SKĄD + (DOKĄD)