-
2.
używane do zakomunikowania, że jest możliwe wykonanie czynności wskazanej sąsiadującym czasownikiem -
ATEMATYCZNY
-
synonimy: można
antonimy: nie sposób
-
- da się policzyć, wytrzymać, zauważyć, zrobić
- kogo, co, gdzie, jak, z kim się da
-
Czy da się pogodzić wyczynowe uprawianie sportu na poziomie I czy II ligi z dziennymi studiami? – Myślę, że wszystko da się pogodzić, przy dobrej organizacji czasu pracy.
źródło: NKJP: Pierwsza strzelba szczypiornistów, Mazowieckie To i Owo, 2010-01-21
Gdyby na przykład dało się odtworzyć los tych lichtarzy. Nie historię, los. Moglibyśmy się wówczas wiele rzeczy dowiedzieć i o ludziach, u których były w posiadaniu.
źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
Coraz bardziej popularna staje się profesja detektywa, który nie tropi przestępców, ale śledzi, podpatruje, węszy gdzie się da.
źródło: NKJP: Jan Tomkowski: Ciemne skrzydła Ikara. Eseje o rozpaczy, 2009
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dam się
damy się
2 os. dasz się
dacie się
3 os. da się
dadzą się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dałem się
+(e)m się dał
dałam się
+(e)m się dała
dałom się
+(e)m się dało
daliśmy się
+(e)śmy się dali
dałyśmy się
+(e)śmy się dały
2 os. dałeś się
+(e)ś się dał
dałaś się
+(e)ś się dała
dałoś się
+(e)ś się dało
daliście się
+(e)ście się dali
dałyście się
+(e)ście się dały
3 os. dał się
dała się
dało się
dali się
dały się
bezosobnik: dano się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. dajmy się
2 os. daj się
dajcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. dałbym się
bym się dał
dałabym się
bym się dała
dałobym się
bym się dało
dalibyśmy się
byśmy się dali
dałybyśmy się
byśmy się dały
2 os. dałbyś się
byś się dał
dałabyś się
byś się dała
dałobyś się
byś się dało
dalibyście się
byście się dali
dałybyście się
byście się dały
3 os. dałby się
by się dał
dałaby się
by się dała
dałoby się
by się dało
daliby się
by się dali
dałyby się
by się dały
bezosobnik: dano by się
bezokolicznik: dać się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: dawszy się
gerundium: danie się
liczba pojedyncza liczba mnoga M. danie się
dania się
D. dania się
dań się
C. daniu się
daniom się
B. danie się
dania się
N. daniem się
daniami się
Ms. daniu się
daniach się
W. danie się
dania się
odpowiednik aspektowy: dawać się
-
Ø + dać się + BEZOKOLICZNIK -
Zob. dać