-
2.
z takiego miejsca, że ktoś/coś zajmuje przynajmniej część powierzchni kogoś/czegoś, o kim/czym mowa, i jeśli ktoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, nie byłby/byłoby w tym miejscu, to ktoś/coś by opadł/opadło -
W połączeniu z zaimkiem osobowym ja oraz z zaimkiem on w formie poprzyimkowej nieakcentowanej występuje wariant spode (wówczas występuje forma spodeń). W połączeniu z innymi wyrazami, w szczególności zaczynającymi się od co najmniej dwóch spółgłosek, może wystąpić wariant spode, jednak jest to użycie nacechowane stylistycznie.
-
wykładnik lokalizacji przestrzennej
-
Maryśka wyskoczyła spod kołdry, ale nie powiedziała nic, tylko szeroko otwartymi ustami łapała oddech szybko, szybko, szybko, jak ryba.
źródło: NKJP: Wanda Półtawska: I boję się snów, 2009
Błoto bryznęło spod kopyt, błocąc i tak już ubłoconą postać, skurczoną pod krzyżem i nakrytą płaszczem.
źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
Odkopujemy namiot spod zwałów śniegu, wyciągamy rzeczy, mokre i ciężkie, z trudem pakujemy je do plecaków.
źródło: NKJP: Wanda Rutkiewicz: Na jednej linie, 2010
I w tej samej chwili jakby ktoś nogi spode mnie usunął i musiałem się słupa przytrzymać, żeby nie upaść.
źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008
Czepek z elektrodami przekrzywił się jej na głowie, włosy wystawały spodeń na wszystkie strony.
źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001
-
część mowy: przyimek
-
spod KOGO / CZEGO
w pozycji prawostronnej: Rz. konkr.
w Zd. z Cz. ruchu ukierunkowanegoszyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja
względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja -
psł. *jьzpodъ
psł. *jьz 'z' + podъ.
Por. spód.