spod

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. spod stołu

  • 1.

    z takiego miejsca, że jeśli coś będzie spadać z miejsca, o którym wiemy, w to miejsce, to nie jest tak, że uderzy w kogoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, a nie uderzy w kogoś/coś, i nie jest tak, że jeśli ktoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, nie byłby/byłoby w tym miejscu, to ktoś/coś by spadł/spadło
  • W połączeniu z zaimkiem osobowym ja oraz z zaimkiem on w formie poprzyimkowej nieakcentowanej występuje wariant spode (wówczas występuje forma spodeń). W połączeniu z innymi wyrazami, w szczególności zaczynającymi się od co najmniej dwóch spółgłosek, może wystąpić wariant spode, jednak jest to użycie nacechowane stylistycznie.

  • wykładnik lokalizacji przestrzennej

  • antonimy:  pod
    popod
    sponad
    znad
  • Wyciągnąłem spod łóżka tekturowe pudło z moimi artykułami, książkami i ich omówieniami.

    źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007

    Skądś spod sklepienia kościoła do moich uszu doleciał stłumiony koszmarny chichot...

    źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

    Wesołowski wyszedł spod prysznica i spojrzał na zegarek.

    źródło: NKJP: Marek Kochan: Ballada o dobrym dresiarzu, 2005

    Nie widzi pan, że tu zrobiło się ciaśniej niż w blokach? W bloku przynajmniej, choćby dziesięć i więcej pięter, nie muszę nikogo znać. Dzień dobry, dzień dobry, to wszystko. I nie z każdym, spode mnie, znade mnie nie muszę.

    źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

    Nim opadły za wozem wrota baraku, ujrzałem jak w myśliwcu obracają się turbiny, buchnął spodeń brudny wiatr, wiry cienia, na ich krzywych słupach maszyna podniosła się chybotliwie na pięć, osiem, dziesięć metrów [...].

    źródło: Jacek Dukaj: Serce mroku, Nowa Fantastyka, 1998

  • część mowy: przyimek

  • spod KOGO / CZEGO
    w pozycji prawostronnej: Rz. konkr.
    w Zd. z Cz. ruchu ukierunkowanego
    szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja
    względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja
  • psł. *jьzpodъ

    psł. *jьz 'z' + podъ.
    Por. spód.