porządek

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. idealny

  • Definicja

    1.

    stan, w którym rzeczy lub sprawy mają swoje ustalone miejsce, a całość funkcjonuje według właściwych reguł
  • Kwalifikacja tematyczna

    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    jakość i intensywność

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  glancuś
    ład
    antonimy:  bałagan
    nieład
    nieporządek
  • Połączenia
    • elementarny, idealny, należyty, określony, pedantyczny, pozorny, względny, wzorowy; niemiecki porządek
    • porządek na biurku; w kuchni, w pokoju; w domu, w miejscu pracy; w gminie, w mieście
    • porządek i chaos; porządek i dobrobyt; czystość i porządek, estetyka i porządek, harmonia i porządek, higiena i porządek; rygor i porządek
    • porządek panuje
    • nauczyć porządku
    • burzyć, naruszyć/naruszać; mieć, robić, utrzymać/utrzymywać, zaprowadzić, zrobić porządek
    • doprowadzić coś do porządku
    • dbać, zadbać o porządek
    • utrzymywać coś w porządku
  • Cytaty

    W przeciwieństwie do stolika stenotypistki, na którym panuje pedantyczny porządek, na biurku chaos i bałagan.

    źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 1, 1986

    Wyobraźmy sobie, że ktoś nie zwykł dbać o porządek w swoim domu [...]. Nie ma żadnych wątpliwości, że nigdy nie zdoła on osiągnąć poziomu schludności, którym cieszą się ci, co o porządek dbają na co dzień.

    źródło: NKJP: Gałkiewicz: Święto i dzień powszedni, Tygodnik Podhalański nr 25, 1996

    W mieście panuje porządek, widać, że coś się robi na ulicach. Jest czysto, posadzone są kwiaty, wyremontowane domy.

    źródło: NKJP: Joanna Nakoneczny: Jak się żyje?, Dziennik Bałtycki, 2005-09-23

    Dawała nam zastrzyki z witaminami i glukozą dla wzmocnienia. Była dla nas jak druga matka, przynosiła nam owoce, dawała lekarstwa. Przychodnię do dzisiaj utrzymuje we wzorowym porządku, pamięta o starych zawodnikach [...].

    źródło: NKJP: Wojciech Szatkowski: Zakopiańscy olimpijczycy - Tadeusz Kwapień - narciarz i lekkoatleta, Tygodnik Podhalański, nr 16, 1999

  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. porządek
    		 porządki
    D. porządku
    		 porządków
    C. porządkowi
    		 porządkom
    B. porządek
    		 porządki
    N. porządkiem
    		 porządkami
    Ms. porządku
    		 porządkach
    W. porządku
    		 porządki

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • Pochodzenie

    ogsł. *porędъkъ 'kolejność, szyk, ład, porządek'

    Forma słowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od przedrostkowego *poręditi 'ustawić w szeregu, uporządkować, wprowadzić ład', który od psł. *ręditi 'ustawiać w szeregu, szeregować, porządkować, wprowadzać ład'; zob. rządzić