nikt

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. z nas

  • Definicja

    1.

    [informuje o tym, że] nie ma kogoś takiego, o kim można by powiedzieć to, o czym mowa
  • Noty o użyciu

    Wymaga negacji czasownika w funkcji orzeczenia.

  • Kwalifikacja tematyczna

    KATEGORIE FIZYCZNE

    Ilość, liczby i liczenie

    ogólne określenia ilości

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  pies z kulawą nogą
    antonimy:  każdy
  • Połączenia
    • nikt bliski, inny, obcy, ważny, żywy
    • nikt spośród mieszkańców, żyjących
    • nikt z dorosłych, z gości, z kierownictwa, z nas, z obecnych, z pracowników, z rodziny, z tutejszych, z was, ze znajomych
    • nikt na świecie
    • nikt w domu, w Europie, w kraju, w Polsce, w Warszawie
    • nikomu niepotrzebny
    • nikt nie chciał, nie kazał, nie kwestionował, nie kwapił się, nie marzył, nie mógł, nie myślał, nie ocalał, nie odebrał, nie otworzył, nie pilnował, nie podsłuchiwał, nie pojął, nie pojmował, nie pomógł, nie potrafił, nie potwierdził, nie przeczył, nie przeszkadzał, nie przeżył, nie przypuszczał, nie sądził, nie słuchał, nie słyszał, nie spał, nie śmiał, nie tańczył, nie uciekł, nie umarł, nie umiał, nie usłyszał, nie uważał, nie uwierzył, nie wątpił, nie widział, nie wiedział, nie wierzył, nie wołał, nie zaprzeczył, nie zauważył, nie zdążył, nie zdołał, nie zdradził, nie zmienił, nie znał, nie zobaczył; się nie domyślał, się nie dowiedział, się nie odezwał, się nie odważył, się nie ośmielił, się nie spodziewał, się nie ważył
    • nikogo nie było, nie brakowało
    • nie bać się, nie dostrzegać, nie kochać, nie krzywdzić, nie lubić, nie mamić, nie mieć, nie namawiać, nie obrazić, nie obudzić, nie oskarżać, nie oszczędzać, nie oszukiwać, nie podejrzewać, nie prosić, nie przekonywać, nie pytać, nie spotkać, nie spostrzec, nie tknąć, nie udawać, nie wpuszczać, nie wstydzić się, nie wydać, nie zastać, nie złapać, nie zauważyć, nie zmuszać, nie znać, nie znaleźć, nie zrozumieć nikogo
    • nie darować, nie kłaniać się, nie mówić, nie oddać, nie odebrać, nie odmawiać, nie opowiadać, nie otwierać, nie pisnąć (słowa), nie powtarzać, nie pozwolić, nie przepuścić, nie przyjmować, nie przysięgać, nie przyznać (racji), nie służyć, nie tłumaczyć się, nie ufać, nie wadzić, nie wierzyć, nie wyjawić, nie wyrządzić (krzywdy), nie zaszkodzić, nie zwierzać się nikomu
    • nie dzwonić, nie należeć, nie zwracać się do nikogo
    • nie stosować, nie żywić czegoś wobec nikogo
    • nie oglądać się, nie patrzeć na nikogo
    • nie odpowiadać za coś, nie uciekać, nie ukrywać się przed nikim
    • nie dzielić się, nie rozmawiać, nie spotykać się, nie wiązać się, nie żyć z nikim
    • absolutnie, prawie, raczej nikt; po prostu nikt; nikt tutaj; nikt o zdrowych zmysłach
  • Cytaty

    Nikt spośród załogi nie wierzył, że uda im się ujść z życiem z opresji [...].

    źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

    Okazało się, że nikogo takiego nie było.

    źródło: NKJP: Jerzy Brzeziński: Metodologia badań psychologicznych, 1996

    Nie udostępniajmy [...] swoich danych osobowych nikomu obcemu.

    źródło: NKJP: Komputerowi bandyci, Dziennik Polski, 2002-04-08

    Choć już od kilku lat była policjantką, nigdy nikogo nie uderzyła. Żadnego przestępcy ani narkomana.

    źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

    Nie słyszałem o nikim z lewicy, kto miałby z tym coś wspólnego.

    źródło: NKJP: Czesław Rychlewski: Stare chwyty, 2006

  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    liczba pojedyncza
    M. nikt
    D. nikogo
    D poprz.
    C. nikomu
    B. nikogo
    N. nikim
    Ms. nikim
    W. -
  • Składnia
    bez ograniczeń + nikt +
    (JAKI)
    bez ograniczeń + nikt +
    (spośród/z KOGO)
  • Pochodzenie

    psł. *nikъto 'żaden człowiek, nikt'

    Forma prasłowiańska od zaimka *kъto 'kto' z zaprzeczeniem *ni-; zob. ni, kto