-
1.
łamiąc, dzielić coś na dwie części -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
rodzaje pracy -
synonimy: łamać
rozłamywać
-
- przełamywać opłatek, papieros
- przełamywać na dwie części, na dwie połówki, na pół
-
Nie rozstawały się, razem tropiły bystronogie jelenie [...], razem kąpały się w bystrych potokach, przełamywały placki i owcze sery, razem układały się na nocny spoczynek.
źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976
Pierwszy jedzie wóz terenowy, który przełamuje szlabany. Za nim pędzi przemycane auto. Konwój zamyka samochód osłaniający, który daje się złapać, żeby odciągnąć strażników od pogoni.
źródło: NKJP: Katarzyna Kęsicka: Bezgranicznie zdesperowani, Gazeta Wyborcza, 1993-05-18
Wyjmuje mu czekoladę z ręki, rozwija opakowanie, przełamuje czekoladę na dwie części.
źródło: KWSJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975
Tak więc pod koniec lat sześćdziesiątych ascetyczny Gomułka, całkowicie wyzuty z konsumpcyjnych ciągot - nawet papierosa przełamywał na dwie połówki przed zapaleniem.
źródło: KWSJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002
Przy nikłym trzasku przełamywanego opłatka padają ciche słowa, które są samą wiarą, samą nadzieją, samą miłością.
źródło: KWSJP: Witold Szołginia: Dom pod Żelaznym Lwem, 1989
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. przełamuję
przełamujemy
2 os. przełamujesz
przełamujecie
3 os. przełamuje
przełamują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. przełamywałem
+(e)m przełamywał
przełamywałam
+(e)m przełamywała
przełamywałom
+(e)m przełamywało
przełamywaliśmy
+(e)śmy przełamywali
przełamywałyśmy
+(e)śmy przełamywały
2 os. przełamywałeś
+(e)ś przełamywał
przełamywałaś
+(e)ś przełamywała
przełamywałoś
+(e)ś przełamywało
przełamywaliście
+(e)ście przełamywali
przełamywałyście
+(e)ście przełamywały
3 os. przełamywał
przełamywała
przełamywało
przełamywali
przełamywały
bezosobnik: przełamywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę przełamywał
będę przełamywać
będę przełamywała
będę przełamywać
będę przełamywało
będę przełamywać
będziemy przełamywali
będziemy przełamywać
będziemy przełamywały
będziemy przełamywać
2 os. będziesz przełamywał
będziesz przełamywać
będziesz przełamywała
będziesz przełamywać
będziesz przełamywało
będziesz przełamywać
będziecie przełamywali
będziecie przełamywać
będziecie przełamywały
będziecie przełamywać
3 os. będzie przełamywał
będzie przełamywać
będzie przełamywała
będzie przełamywać
będzie przełamywało
będzie przełamywać
będą przełamywali
będą przełamywać
będą przełamywały
będą przełamywać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. przełamujmy
2 os. przełamuj
przełamujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. przełamywałbym
bym przełamywał
przełamywałabym
bym przełamywała
przełamywałobym
bym przełamywało
przełamywalibyśmy
byśmy przełamywali
przełamywałybyśmy
byśmy przełamywały
2 os. przełamywałbyś
byś przełamywał
przełamywałabyś
byś przełamywała
przełamywałobyś
byś przełamywało
przełamywalibyście
byście przełamywali
przełamywałybyście
byście przełamywały
3 os. przełamywałby
by przełamywał
przełamywałaby
by przełamywała
przełamywałoby
by przełamywało
przełamywaliby
by przełamywali
przełamywałyby
by przełamywały
bezosobnik: przełamywano by
bezokolicznik: przełamywać
imiesłów przysłówkowy współczesny: przełamując
gerundium: przełamywanie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. przełamywanie
przełamywania
D. przełamywania
przełamywań
C. przełamywaniu
przełamywaniom
B. przełamywanie
przełamywania
N. przełamywaniem
przełamywaniami
Ms. przełamywaniu
przełamywaniach
W. przełamywanie
przełamywania
imiesłów przymiotnikowy czynny: przełamujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. przełamujący
przełamujący
przełamujący
przełamujące
przełamująca
D. przełamującego
przełamującego
przełamującego
przełamującego
przełamującej
C. przełamującemu
przełamującemu
przełamującemu
przełamującemu
przełamującej
B. przełamującego
przełamującego
przełamujący
przełamujące
przełamującą
N. przełamującym
przełamującym
przełamującym
przełamującym
przełamującą
Ms. przełamującym
przełamującym
przełamującym
przełamującym
przełamującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. przełamujący
przełamujący
przełamujące
przełamujące
D. przełamujących
przełamujących
przełamujących
przełamujących
C. przełamującym
przełamującym
przełamującym
przełamującym
B. przełamujących
przełamujących
przełamujących
przełamujące
N. przełamującymi
przełamującymi
przełamującymi
przełamującymi
Ms. przełamujących
przełamujących
przełamujących
przełamujących
imiesłów przymiotnikowy bierny: przełamywany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. przełamywany
przełamywany
przełamywany
przełamywane
przełamywana
D. przełamywanego
przełamywanego
przełamywanego
przełamywanego
przełamywanej
C. przełamywanemu
przełamywanemu
przełamywanemu
przełamywanemu
przełamywanej
B. przełamywanego
przełamywanego
przełamywany
przełamywane
przełamywaną
N. przełamywanym
przełamywanym
przełamywanym
przełamywanym
przełamywaną
Ms. przełamywanym
przełamywanym
przełamywanym
przełamywanym
przełamywanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. przełamywani
przełamywani
przełamywane
przełamywane
D. przełamywanych
przełamywanych
przełamywanych
przełamywanych
C. przełamywanym
przełamywanym
przełamywanym
przełamywanym
B. przełamywanych
przełamywanych
przełamywanych
przełamywane
N. przełamywanymi
przełamywanymi
przełamywanymi
przełamywanymi
Ms. przełamywanych
przełamywanych
przełamywanych
przełamywanych
odpowiednik aspektowy: przełamać
-
+ przełamywać + CO -
Zob. łamać