usposobić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

spowodować, że ktoś ma określony nastrój lub stosunek do kogoś lub czegoś

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

synonimy:

nastroić

bojowo, dobrze, łaskawie, krytycznie, niechętnie, nieprzychylnie, pogodnie, przychylnie, przyjacielsko, przyjaźnie, wrogo, życzliwie; fanatycznie, nacjonalistycznie, pacyfistycznie, patriotycznie, romantycznie; cholerycznie, flegmatycznie usposobiony

	Kapitan w czasie krótkiej odprawy w hotelu od razu dobrze usposobił mnie do siebie. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Wolne miasto, 2002
	Najbliższe dni usposobią Cię miło i radośnie, pozwolą się cieszyć pełnią wiosny [...]. źródło: NKJP: Jakub Ciećkiewicz: Horoskop, Dziennik Polski, 2006-04-29
	[...] całokształt działalności kongresmana na pewno nie usposobi do niego ławników przychylnie. źródło: NKJP: Tomasz Zalewski: Żelazny Tom i szeryfowie, Polityka, 2005-10-15
	[...] zawsze była uśmiechnięta i życzliwie usposobiona do całego świata [...]. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Osiedle prominentów, 1997
	Jest usposobiony filantropijnie i z chęcią popiera akcje dobroczynne. źródło: NKJP: Internet

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usposobiłem +(e)m usposobił	usposobiłam +(e)m usposobiła	usposobiłom +(e)m usposobiło	usposobiliśmy +(e)śmy usposobili	usposobiłyśmy +(e)śmy usposobiły
2 os.	usposobiłeś +(e)ś usposobił	usposobiłaś +(e)ś usposobiła	usposobiłoś +(e)ś usposobiło	usposobiliście +(e)ście usposobili	usposobiłyście +(e)ście usposobiły
3 os.	usposobił	usposobiła	usposobiło	usposobili	usposobiły

bezosobnik: usposobiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usposóbmy
2 os.	usposób	usposóbcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usposobiłbym bym usposobił	usposobiłabym bym usposobiła	usposobiłobym bym usposobiło	usposobilibyśmy byśmy usposobili	usposobiłybyśmy byśmy usposobiły
2 os.	usposobiłbyś byś usposobił	usposobiłabyś byś usposobiła	usposobiłobyś byś usposobiło	usposobilibyście byście usposobili	usposobiłybyście byście usposobiły
3 os.	usposobiłby by usposobił	usposobiłaby by usposobiła	usposobiłoby by usposobiło	usposobiliby by usposobili	usposobiłyby by usposobiły

bezosobnik: usposobiono by

bezokolicznik: usposobić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: usposobiwszy

gerundium: usposobienie

imiesłów przymiotnikowy bierny: usposobiony

odpowiednik aspektowy: usposabiać

+

usposobić

+

KOGO + JAK + (do KOGO/CZEGO)

Z przedrostkiem u- od czasownika sposobić (< psł. *sъ-posobiti 'uczynić coś według siebie, dla własnych potrzeb')