przyłożyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

zbliżyć coś do czegoś w taki sposób, aby te elementy się dotykały lub prawie dotykały

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości przestrzeni

ułożenie względem siebie

synonimy:

przytknąć

przyłożyć palec, ucho; lornetkę, lufę, kartę, nóż, pistolet, słuchawkę, tampon, ustnik, worek z lodem
przyłożyć do głowy, do oczu, do twarzy, do ucha, do ust; do czytnika, do dziurki od klucza, do ściany

	Wziąłem z rąk Artura gwizdek, przyłożyłem go do ust i zagwizdałem. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Akademia pana Kleksa, 1946
	Batystową poszewkę [...] napełniamy wonną mieszanką ziół o działaniu relaksująco-uspokajającym. [...] Kiedy przyłożymy głowę do takiej poduszki – sen przyjdzie dużo łatwiej. źródło: NKJP: Agata Markowicz: Kiedy sen nie chce nadejść..., Dziennik Zachodni, 2006-01-14
	[...] dramatyczne chwile przeżył kierowca, któremu pijany pasażer przyłożył broń do skroni i groził śmiercią. źródło: NKJP: Maria Olecha: Napad na taksówkarza, Dziennik Zachodni, 2010-08-19
	Trankwilus złowił jego wzrok, palcem przyłożonym do ust nakazał milczenie. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przyłożyłem +(e)m przyłożył	przyłożyłam +(e)m przyłożyła	przyłożyłom +(e)m przyłożyło	przyłożyliśmy +(e)śmy przyłożyli	przyłożyłyśmy +(e)śmy przyłożyły
2 os.	przyłożyłeś +(e)ś przyłożył	przyłożyłaś +(e)ś przyłożyła	przyłożyłoś +(e)ś przyłożyło	przyłożyliście +(e)ście przyłożyli	przyłożyłyście +(e)ście przyłożyły
3 os.	przyłożył	przyłożyła	przyłożyło	przyłożyli	przyłożyły

bezosobnik: przyłożono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przyłóżmy
2 os.	przyłóż	przyłóżcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przyłożyłbym bym przyłożył	przyłożyłabym bym przyłożyła	przyłożyłobym bym przyłożyło	przyłożylibyśmy byśmy przyłożyli	przyłożyłybyśmy byśmy przyłożyły
2 os.	przyłożyłbyś byś przyłożył	przyłożyłabyś byś przyłożyła	przyłożyłobyś byś przyłożyło	przyłożylibyście byście przyłożyli	przyłożyłybyście byście przyłożyły
3 os.	przyłożyłby by przyłożył	przyłożyłaby by przyłożyła	przyłożyłoby by przyłożyło	przyłożyliby by przyłożyli	przyłożyłyby by przyłożyły

bezosobnik: przyłożono by

bezokolicznik: przyłożyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyłożywszy

gerundium: przyłożenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przyłożony

odpowiednik aspektowy: przykładać

Rz_osobowy	+	przyłożyć	+	CO + do CZEGO
Rz_osobowy	+	przyłożyć	+	KOMU + CO + do CZEGO

Zob. łożyć