-
4.
będąc w trudnej sytuacji, skupiać uwagę na czymś, co wydaje się jedynym rozwiązaniem -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: chwytać się
-
Bo nasze myślenie, nasza wyobraźnia operuje zastanymi schematami dużo częściej, niż o tym wiemy, a momenty całkowitego zagubienia historycznego polegają zazwyczaj na tym, że przedawniony schemat wyobrażeń okazuje swoją nieskuteczność, a wyobraźnia mimo to czepia się go w sposób rozpaczliwy.
źródło: KWSJP: Kazimierz Wyka: Życie na niby. Pamiętnik, 1958
Mogła nastąpić po operacji reakcja depresyjna. To się rzadko zdarza, bo chorzy na ogół chcą być zdrowi, czepiają się najwątlejszych nadziei.
źródło: KWSJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976
Może ta nijaka, bezbarwna Zuzanna ma sprawić, że to, co zostało nie dopowiedziane między nami, dzisiejszego wieczoru przestanie być tajemnicą? Czepiam się coraz silniej tej myśli. Musi być tak właśnie.
źródło: KWSJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993
Milczał, ale teraz udając już, że się nie domyśla niczego, że nie wie; czepiał się tej naiwnej nadziei, że skoro nic nie zostało powiedziane, tego, co przeszło z oczu w oczy, można się wyprzeć.
źródło: KWSJP: Stanisław Lem: Niezwyciężony, 1964
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. czepiam się
czepiamy się
2 os. czepiasz się
czepiacie się
3 os. czepia się
czepiają się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. czepiałem się
+(e)m się czepiał
czepiałam się
+(e)m się czepiała
czepiałom się
+(e)m się czepiało
czepialiśmy się
+(e)śmy się czepiali
czepiałyśmy się
+(e)śmy się czepiały
2 os. czepiałeś się
+(e)ś się czepiał
czepiałaś się
+(e)ś się czepiała
czepiałoś się
+(e)ś się czepiało
czepialiście się
+(e)ście się czepiali
czepiałyście się
+(e)ście się czepiały
3 os. czepiał się
czepiała się
czepiało się
czepiali się
czepiały się
bezosobnik: czepiano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się czepiał
będę się czepiać
będę się czepiała
będę się czepiać
będę się czepiało
będę się czepiać
będziemy się czepiali
będziemy się czepiać
będziemy się czepiały
będziemy się czepiać
2 os. będziesz się czepiał
będziesz się czepiać
będziesz się czepiała
będziesz się czepiać
będziesz się czepiało
będziesz się czepiać
będziecie się czepiali
będziecie się czepiać
będziecie się czepiały
będziecie się czepiać
3 os. będzie się czepiał
będzie się czepiać
będzie się czepiała
będzie się czepiać
będzie się czepiało
będzie się czepiać
będą się czepiali
będą się czepiać
będą się czepiały
będą się czepiać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. czepiajmy się
2 os. czepiaj się
czepiajcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. czepiałbym się
bym się czepiał
czepiałabym się
bym się czepiała
czepiałobym się
bym się czepiało
czepialibyśmy się
byśmy się czepiali
czepiałybyśmy się
byśmy się czepiały
2 os. czepiałbyś się
byś się czepiał
czepiałabyś się
byś się czepiała
czepiałobyś się
byś się czepiało
czepialibyście się
byście się czepiali
czepiałybyście się
byście się czepiały
3 os. czepiałby się
by się czepiał
czepiałaby się
by się czepiała
czepiałoby się
by się czepiało
czepialiby się
by się czepiali
czepiałyby się
by się czepiały
bezosobnik: czepiano by się
bezokolicznik: czepiać się
imiesłów przysłówkowy współczesny: czepiając się
gerundium: czepianie się
liczba pojedyncza liczba mnoga M. czepianie się
czepiania się
D. czepiania się
czepiań się
C. czepianiu się
czepianiom się
B. czepianie się
czepiania się
N. czepianiem się
czepianiami się
Ms. czepianiu się
czepianiach się
W. czepianie się
czepiania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: czepiający się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. czepiający się
czepiający się
czepiający się
czepiające się
czepiająca się
D. czepiającego się
czepiającego się
czepiającego się
czepiającego się
czepiającej się
C. czepiającemu się
czepiającemu się
czepiającemu się
czepiającemu się
czepiającej się
B. czepiającego się
czepiającego się
czepiający się
czepiające się
czepiającą się
N. czepiającym się
czepiającym się
czepiającym się
czepiającym się
czepiającą się
Ms. czepiającym się
czepiającym się
czepiającym się
czepiającym się
czepiającej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. czepiający się
czepiający się
czepiające się
czepiające się
D. czepiających się
czepiających się
czepiających się
czepiających się
C. czepiającym się
czepiającym się
czepiającym się
czepiającym się
B. czepiających się
czepiających się
czepiających się
czepiające się
N. czepiającymi się
czepiającymi się
czepiającymi się
czepiającymi się
Ms. czepiających się
czepiających się
czepiających się
czepiających się
-
Rz + czepiać się + CZEGO -
psł. *čepati