kopać

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. dół

  • Definicja

    2.

    wydobywając na wierzch ziemię, tworzyć wgłębienie
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Budownictwo

    czynności związane z budową


    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    zwyczaje i zachowania zwierząt

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  wykopywać
  • Połączenia
    • robotnicy, żołnierze; chomiki, gryzonie, myszy, piżmaki kopią
    • kopać dół, dziury, fundamenty, grób, kanał, norę, okopy, rów, schron, staw, studnię, tunel, ziemiankę
    • kopać łopatą
    • kopać w glinie, w piachu, w śniegu
    • kopać głęboko, płytko
  • Cytaty

    Kopano rowy strzeleckie, budowano barykady, walczono o każdą ulicę, a każdy dom był twierdzą.

    źródło: KWSJP: Grzegorz Fedorowski: Ludwik Hirszfeld, 1985

    Przypadkowe odkrycie jednego z mieszkańców, który kopał studnię, rozpętało burzę. Na miejsce przybyli naukowcy. Wystarczyło kilka tygodni prac, aby upewnić się, że ta ziemia kryje w sobie tysiącletnie zabytki.

    źródło: KWSJP: Przemysław Malisz: Skarb za stodołą, Super Express, 2006

    Pod Marszałkowską kopaliśmy tak samo jak tutaj i nic się nie zawaliło […]. Ale tam kopaliśmy w glinie. Tutaj jest bazar. Jedyne obciążenie to ludzie z zakupami, a i tak się zawaliło, bo kopiemy w piasku.

    źródło: KWSJP: Jacek Uryniuk: Obsuwa w metrze, Super Express, 1998

    Ben Laden ściągnął do Peszawaru należące do rodzinnej firmy maszyny budowlane, by w skalistych górach na afgańsko-pakistańskim pograniczu kopać dla mudżahedinów podziemne schrony, lazarety, magazyny i kanały.

    źródło: KWSJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000

    We wrześniu i październiku samice, żeby złożyć jaja, schodzą z drzew i kopią nory - głębokie korytarze w piaszczystym podłożu.

    źródło: KWSJP: Nuria Selva Fernandez, Adam Wajrak: Mistrzowie kamuflażu, Gazeta Wyborcza, 1996-12-20
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. kopię
    		 kopiemy
    2 os. kopiesz
    		 kopiecie
    3 os. kopie
    		 kopią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. kopałem
    +(e)m kopał
    		 kopałam
    +(e)m kopała
    		 kopałom
    +(e)m kopało
    		 kopaliśmy
    +(e)śmy kopali
    		 kopałyśmy
    +(e)śmy kopały
    2 os. kopałeś
    +(e)ś kopał
    		 kopałaś
    +(e)ś kopała
    		 kopałoś
    +(e)ś kopało
    		 kopaliście
    +(e)ście kopali
    		 kopałyście
    +(e)ście kopały
    3 os. kopał
    		 kopała
    		 kopało
    		 kopali
    		 kopały

    bezosobnik: kopano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę kopał
    będę kopać
    		 będę kopała
    będę kopać
    		 będę kopało
    będę kopać
    		 będziemy kopali
    będziemy kopać
    		 będziemy kopały
    będziemy kopać
    2 os. będziesz kopał
    będziesz kopać
    		 będziesz kopała
    będziesz kopać
    		 będziesz kopało
    będziesz kopać
    		 będziecie kopali
    będziecie kopać
    		 będziecie kopały
    będziecie kopać
    3 os. będzie kopał
    będzie kopać
    		 będzie kopała
    będzie kopać
    		 będzie kopało
    będzie kopać
    		 będą kopali
    będą kopać
    		 będą kopały
    będą kopać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. kopmy
    2 os. kop
    		 kopcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. kopałbym
    bym kopał
    		 kopałabym
    bym kopała
    		 kopałobym
    bym kopało
    		 kopalibyśmy
    byśmy kopali
    		 kopałybyśmy
    byśmy kopały
    2 os. kopałbyś
    byś kopał
    		 kopałabyś
    byś kopała
    		 kopałobyś
    byś kopało
    		 kopalibyście
    byście kopali
    		 kopałybyście
    byście kopały
    3 os. kopałby
    by kopał
    		 kopałaby
    by kopała
    		 kopałoby
    by kopało
    		 kopaliby
    by kopali
    		 kopałyby
    by kopały

    bezosobnik: kopano by

    bezokolicznik: kopać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: kopiąc

    gerundium: kopanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: kopiący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: kopany

    odpowiednik aspektowy: wykopać

  • Składnia
    Rzżywotny + kopać +
    CO
  • Pochodzenie

    psł. *kopati 'uderzać nogą, kopytem; grzebać, ryć, wydobywać ziemię'