prześwięcać - Wielki słownik języka polskiego PAN

pot. dokonywać religijnego obrzędu, polegającego na modlitwie i pokropieniu wodą święconą

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Religia – kościół

sakramenty i obrzędy religijne

Św. Jan Chrzciciel uważany był za patrona wody. Istniało powszechne przekonanie, że dopiero po św. Janie można kąpać się w rzekach bez szkody dla zdrowia, bo to właśnie Jan prześwięcał z wody wszelkie rusałki, topielice i dziwożony, demony wodne działające na szkodę człowieka.

źródło: NKJP: G. Czerwińska: Kalendarz polski: O sobótkach, Tygodnik Ciechanowski, 2002-07-12

[...] zajmuje się egzorcyzmowaniem zjaw, przeszkadzających w pracy porządnym ludziom. Na prześwięcanie demonów jest za cienki w uszach – o czym kiedyś boleśnie się przekonał [...].

źródło: NKJP: Michał Kubalski: Lepszy diabeł w garści, Esensja, nr 4, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	prześwięcam	prześwięcamy
2 os.	prześwięcasz	prześwięcacie
3 os.	prześwięca	prześwięcają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	prześwięcałem +(e)m prześwięcał	prześwięcałam +(e)m prześwięcała	prześwięcałom +(e)m prześwięcało	prześwięcaliśmy +(e)śmy prześwięcali	prześwięcałyśmy +(e)śmy prześwięcały
2 os.	prześwięcałeś +(e)ś prześwięcał	prześwięcałaś +(e)ś prześwięcała	prześwięcałoś +(e)ś prześwięcało	prześwięcaliście +(e)ście prześwięcali	prześwięcałyście +(e)ście prześwięcały
3 os.	prześwięcał	prześwięcała	prześwięcało	prześwięcali	prześwięcały

bezosobnik: prześwięcano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę prześwięcał będę prześwięcać	będę prześwięcała będę prześwięcać	będę prześwięcało będę prześwięcać	będziemy prześwięcali będziemy prześwięcać	będziemy prześwięcały będziemy prześwięcać
2 os.	będziesz prześwięcał będziesz prześwięcać	będziesz prześwięcała będziesz prześwięcać	będziesz prześwięcało będziesz prześwięcać	będziecie prześwięcali będziecie prześwięcać	będziecie prześwięcały będziecie prześwięcać
3 os.	będzie prześwięcał będzie prześwięcać	będzie prześwięcała będzie prześwięcać	będzie prześwięcało będzie prześwięcać	będą prześwięcali będą prześwięcać	będą prześwięcały będą prześwięcać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		prześwięcajmy
2 os.	prześwięcaj	prześwięcajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	prześwięcałbym bym prześwięcał	prześwięcałabym bym prześwięcała	prześwięcałobym bym prześwięcało	prześwięcalibyśmy byśmy prześwięcali	prześwięcałybyśmy byśmy prześwięcały
2 os.	prześwięcałbyś byś prześwięcał	prześwięcałabyś byś prześwięcała	prześwięcałobyś byś prześwięcało	prześwięcalibyście byście prześwięcali	prześwięcałybyście byście prześwięcały
3 os.	prześwięcałby by prześwięcał	prześwięcałaby by prześwięcała	prześwięcałoby by prześwięcało	prześwięcaliby by prześwięcali	prześwięcałyby by prześwięcały

bezosobnik: prześwięcano by

bezokolicznik: prześwięcać

imiesłów przysłówkowy współczesny: prześwięcając

gerundium: prześwięcanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	prześwięcanie	prześwięcania
D.	prześwięcania	prześwięcań
C.	prześwięcaniu	prześwięcaniom
B.	prześwięcanie	prześwięcania
N.	prześwięcaniem	prześwięcaniami
Ms.	prześwięcaniu	prześwięcaniach
W.	prześwięcanie	prześwięcania

imiesłów przymiotnikowy czynny: prześwięcający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	prześwięcający	prześwięcający	prześwięcający	prześwięcające	prześwięcająca
D.	prześwięcającego	prześwięcającego	prześwięcającego	prześwięcającego	prześwięcającej
C.	prześwięcającemu	prześwięcającemu	prześwięcającemu	prześwięcającemu	prześwięcającej
B.	prześwięcającego	prześwięcającego	prześwięcający	prześwięcające	prześwięcającą
N.	prześwięcającym	prześwięcającym	prześwięcającym	prześwięcającym	prześwięcającą
Ms.	prześwięcającym	prześwięcającym	prześwięcającym	prześwięcającym	prześwięcającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	prześwięcający	prześwięcający	prześwięcające	prześwięcające
D.	prześwięcających	prześwięcających	prześwięcających	prześwięcających
C.	prześwięcającym	prześwięcającym	prześwięcającym	prześwięcającym
B.	prześwięcających	prześwięcających	prześwięcających	prześwięcające
N.	prześwięcającymi	prześwięcającymi	prześwięcającymi	prześwięcającymi
Ms.	prześwięcających	prześwięcających	prześwięcających	prześwięcających

imiesłów przymiotnikowy bierny: prześwięcany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	prześwięcany	prześwięcany	prześwięcany	prześwięcane	prześwięcana
D.	prześwięcanego	prześwięcanego	prześwięcanego	prześwięcanego	prześwięcanej
C.	prześwięcanemu	prześwięcanemu	prześwięcanemu	prześwięcanemu	prześwięcanej
B.	prześwięcanego	prześwięcanego	prześwięcany	prześwięcane	prześwięcaną
N.	prześwięcanym	prześwięcanym	prześwięcanym	prześwięcanym	prześwięcaną
Ms.	prześwięcanym	prześwięcanym	prześwięcanym	prześwięcanym	prześwięcanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	prześwięcani	prześwięcani	prześwięcane	prześwięcane
D.	prześwięcanych	prześwięcanych	prześwięcanych	prześwięcanych
C.	prześwięcanym	prześwięcanym	prześwięcanym	prześwięcanym
B.	prześwięcanych	prześwięcanych	prześwięcanych	prześwięcane
N.	prześwięcanymi	prześwięcanymi	prześwięcanymi	prześwięcanymi
Ms.	prześwięcanych	prześwięcanych	prześwięcanych	prześwięcanych

odpowiednik aspektowy: prześwięcić

Pochodzenie

Zob. święty I