-
3.
znieść coś bez protestu -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
- przełknąć afront, gorycz porażki, krytykę, krzywdę, obrazę, obraźliwy gest, upokorzenie, utratę czegoś, złośliwość, zniewagę
- przełknąć bez słowa
- przełknąć w milczeniu
- przełknąć z trudem
- przełknąć gładko
- coś jest trudne do przełknięcia, coś jest nie do przełknięcia
-
Podobnie jak jego mistrz, choć z innych powodów, nie chciał zaogniać sprawy. Przełknął krzywdę i milczał.
źródło: KWSJP: Wacław Gołembowicz: Wędrowiec, 1963
Przekonał Sowietów, że mają do czynienia z mięczakami, gotowymi przełknąć każdą zniewagę i pójść na każde ustępstwo, byleby tylko uratować pokój.
źródło: KWSJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003
Stanisław August Poniatowski potwierdzał militarne triumfy caratu. Już na warszawskim dworze musiał przełknąć niejedno upokorzenie ze strony ambasadorów Katarzyny.
źródło: KWSJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002
Wprawdzie ZSRR nieustannie podkreśla, iż głównym sensem bytu wojsk Układu Warszawskiego jest „powstrzymanie imperialistycznej agresji”, ale utratę Grenady przełknął niemal bezboleśnie.
źródło: KWSJP: Piotr Zams: Imperium w natarciu, Obóz, 1985, nr 10
W połowie lat siedemdziesiątych Igor złożył mi w „Czytelniku” maszynopis „Zostało z uczty bogów”, wtedy jeszcze całkiem dla PRL-owskiej cenzury nie do przełknięcia.
źródło: KWSJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. przełknę
przełkniemy
2 os. przełkniesz
przełkniecie
3 os. przełknie
przełkną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. przełknąłem
+(e)m przełknął
przełknęłam
+(e)m przełknęła
przełknęłom
+(e)m przełknęło
przełknęliśmy
+(e)śmy przełknęli
przełknęłyśmy
+(e)śmy przełknęły
2 os. przełknąłeś
+(e)ś przełknął
przełknęłaś
+(e)ś przełknęła
przełknęłoś
+(e)ś przełknęło
przełknęliście
+(e)ście przełknęli
przełknęłyście
+(e)ście przełknęły
3 os. przełknął
przełknęła
przełknęło
przełknęli
przełknęły
bezosobnik: przełknięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. przełknijmy
2 os. przełknij
przełknijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. przełknąłbym
bym przełknął
przełknęłabym
bym przełknęła
przełknęłobym
bym przełknęło
przełknęlibyśmy
byśmy przełknęli
przełknęłybyśmy
byśmy przełknęły
2 os. przełknąłbyś
byś przełknął
przełknęłabyś
byś przełknęła
przełknęłobyś
byś przełknęło
przełknęlibyście
byście przełknęli
przełknęłybyście
byście przełknęły
3 os. przełknąłby
by przełknął
przełknęłaby
by przełknęła
przełknęłoby
by przełknęło
przełknęliby
by przełknęli
przełknęłyby
by przełknęły
bezosobnik: przełknięto by
bezokolicznik: przełknąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: przełknąwszy
gerundium: przełknięcie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. przełknięcie
przełknięcia
D. przełknięcia
przełknięć
C. przełknięciu
przełknięciom
B. przełknięcie
przełknięcia
N. przełknięciem
przełknięciami
Ms. przełknięciu
przełknięciach
W. przełknięcie
przełknięcia
imiesłów przymiotnikowy bierny: przełknięty
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. przełknięty
przełknięty
przełknięty
przełknięte
przełknięta
D. przełkniętego
przełkniętego
przełkniętego
przełkniętego
przełkniętej
C. przełkniętemu
przełkniętemu
przełkniętemu
przełkniętemu
przełkniętej
B. przełkniętego
przełkniętego
przełknięty
przełknięte
przełkniętą
N. przełkniętym
przełkniętym
przełkniętym
przełkniętym
przełkniętą
Ms. przełkniętym
przełkniętym
przełkniętym
przełkniętym
przełkniętej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. przełknięci
przełknięci
przełknięte
przełknięte
D. przełkniętych
przełkniętych
przełkniętych
przełkniętych
C. przełkniętym
przełkniętym
przełkniętym
przełkniętym
B. przełkniętych
przełkniętych
przełkniętych
przełknięte
N. przełkniętymi
przełkniętymi
przełkniętymi
przełkniętymi
Ms. przełkniętych
przełkniętych
przełkniętych
przełkniętych
odpowiednik aspektowy: przełykać
-
Rzosobowy + przełknąć + CO -
Zob. łkać