UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaigrać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaigram
 zaigramy
2 os. zaigrasz
 zaigracie
3 os. zaigra
 zaigrają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaigrałem
+(e)m zaigrał
 zaigrałam
+(e)m zaigrała
 zaigrałom
+(e)m zaigrało
 zaigraliśmy
+(e)śmy zaigrali
 zaigrałyśmy
+(e)śmy zaigrały
2 os. zaigrałeś
+(e)ś zaigrał
 zaigrałaś
+(e)ś zaigrała
 zaigrałoś
+(e)ś zaigrało
 zaigraliście
+(e)ście zaigrali
 zaigrałyście
+(e)ście zaigrały
3 os. zaigrał
 zaigrała
 zaigrało
 zaigrali
 zaigrały

bezosobnik: zaigrano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaigrajmy
2 os. zaigraj
 zaigrajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaigrałbym
bym zaigrał
 zaigrałabym
bym zaigrała
 zaigrałobym
bym zaigrało
 zaigralibyśmy
byśmy zaigrali
 zaigrałybyśmy
byśmy zaigrały
2 os. zaigrałbyś
byś zaigrał
 zaigrałabyś
byś zaigrała
 zaigrałobyś
byś zaigrało
 zaigralibyście
byście zaigrali
 zaigrałybyście
byście zaigrały
3 os. zaigrałby
by zaigrał
 zaigrałaby
by zaigrała
 zaigrałoby
by zaigrało
 zaigraliby
by zaigrali
 zaigrałyby
by zaigrały

bezosobnik: zaigrano by

bezokolicznik: zaigrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaigrawszy

gerundium: zaigranie

odpowiednik aspektowy: igrać

Pochodzenie

Zob. igrać

1. z życiem

Definicja

potraktować jakieś sprawy ważne bez należytej powagi, lekceważąco lub zabawowo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • zaigrać sobie z czegoś

Cytaty

Post był o otyłości, która jej odebrała apetyt, że aż biegiem wróciła do domu, napisany w wątku odchudzających się, a nie o obyczajach w UE (golizna w przestrzeni publicznej). Dlatego zaigrałam tym moim złośliwym wyolbrzymieniem.

źródło: Internet: wegedzieciak.pl

Widziała, ze mąż sobie zaigrał z jej uczuć.

źródło: Internet: wizaz.pl/forum

Twórcy, wykorzystując motyw oniryzmu, stwarzają sobie jedną z wielu okazji do przedstawienia przerażających wydarzeń, przy okazji mogąc zaigrać z percepcją widza, otaczając ją aurą tajemnicy i niedopowiedzenia.

źródło: Robert Skowroński: Słodkich snów: horror w objęciach Morfeusza, 2016-05-20 (kultura.onet.pl)

Składnia

bez ograniczeń + zaigrać +
CZYM
bez ograniczeń + zaigrać +
z KOGO/CZEGO
bez ograniczeń + zaigrać +
z KIM/CZYM

2. radośnie

Definicja

spędzić czas na radosnej, swawolnej zabawie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Cytaty

Ujrzeli znowu program miejscowego fotoplastykonu: „Czar Wysp Hawajskich”, ale tym razem palmy, zawsze nieruchome na kolorowej fotografii, drgały i powiewały na wietrze, białe grzywki fal morskich podskoczyły i pobiegły do brzegu, a „Hawajskie dziewczęta w kąpieli” utraciły nareszcie swoją wieczną sztywność i zaigrały wśród palm.

źródło: Sławomir Mrożek: Ucieczka na południe, 1960

3. promienie słoneczne

Definicja

książk. 
o zjawiskach optycznych: pojawić się i zniknąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

  • uśmiech zaigrał
  • zaigrać na ustach, na wargach
  • zaigrać w oczach

Cytaty

Wargi mają ściśnięte, rzadko kiedy zaigra na nich uśmiech.

źródło: NKJP: Zusman Segałowicz: Złote pawie, Midrasz, 2009-01-07

W zmrużonych oczach Danga zaigrał drwiący z lekka uśmieszek.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dzikie banany, 1960

W ciemnościach zaigrały ogniki, a wokół rozlało się jasne światło.

źródło: Tomasz Małyszek: Kraina pozytywek, 2001 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + zaigrać +
GDZIE
Data ostatniej modyfikacji: 07.05.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN