UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pisać

Chronologizacja

XIV w., Bańk
XIV w., Bor

Pochodzenie

psł. *pьsati 'rysować, ryć, wyskrobywać, kreślić znaki, malować'

Dawni Słowianie nie znali jeszcze pisma, zatem znaczenie 'pisać' jest nowsze, poprasłowiańskie

1. na tablicy

Definicja

nanosić na papier lub inny materiał litery, cyfry lub inne znaki graficzne, ręcznie lub za pomocą komputera albo maszyny do pisania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • pisać kredą, ołówkiem, piórem
  • pisać na kartce, na papierze, na tablicy; na komputerze, na maszynie
  • pisać po angielsku, po francusku, po hiszpańsku, po polsku
  • pisać czytelnie, starannie, wyraźnie
  • potrafić; uczyć się pisać
  • czytać i pisać

Cytaty

Po wojnie nadal uczono dzieci pisać ołówkami z Pruszkowa, bo wieczne pióra były kłopotliwe w użyciu.

źródło: NKJP: Michał Matys: Ratuj pawie oko!, Gazeta Wyborcza, 1996-03-15

Justyna uczy się pisać lewą ręką, kiedy wychodzi z domu, stara się ubrać tak, by nikt nie zauważył, że nie ma ręki.

źródło: NKJP: Małgorzata Janczewska: Chciała zarobić 12 zł, Super Express, 2006

Pod ścianą drugi stolik, przy którym siedzi przystojny chłopak w białej płóciennej bluzie. Pisze na archaicznej maszynie, co chwila podnosząc głowę i spoglądając to na Ayę, to na monitor.

źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

Zapytała tylko, czy umiem pisać litery gotyckie i czy potrafię kreślić mapy.

źródło: NKJP: Józef Bau: Czas zbezczeszczenia. Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej, 2006

Musiał być głupcem. Na pewno nie umiał czytać ani pisać.

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszę
piszemy
2 os. piszesz
piszecie
3 os. pisze
piszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałem
+(e)m pisał
pisałam
+(e)m pisała
pisałom
+(e)m pisało
pisaliśmy
+(e)śmy pisali
pisałyśmy
+(e)śmy pisały
2 os. pisałeś
+(e)ś pisał
pisałaś
+(e)ś pisała
pisałoś
+(e)ś pisało
pisaliście
+(e)ście pisali
pisałyście
+(e)ście pisały
3 os. pisał
pisała
pisało
pisali
pisały

bezosobnik: pisano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pisał
będę pisać
będę pisała
będę pisać
będę pisało
będę pisać
będziemy pisali
będziemy pisać
będziemy pisały
będziemy pisać
2 os. będziesz pisał
będziesz pisać
będziesz pisała
będziesz pisać
będziesz pisało
będziesz pisać
będziecie pisali
będziecie pisać
będziecie pisały
będziecie pisać
3 os. będzie pisał
będzie pisać
będzie pisała
będzie pisać
będzie pisało
będzie pisać
będą pisali
będą pisać
będą pisały
będą pisać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszmy
2 os. pisz
piszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałbym
bym pisał
pisałabym
bym pisała
pisałobym
bym pisało
pisalibyśmy
byśmy pisali
pisałybyśmy
byśmy pisały
2 os. pisałbyś
byś pisał
pisałabyś
byś pisała
pisałobyś
byś pisało
pisalibyście
byście pisali
pisałybyście
byście pisały
3 os. pisałby
by pisał
pisałaby
by pisała
pisałoby
by pisało
pisaliby
by pisali
pisałyby
by pisały

bezosobnik: pisano by

bezokolicznik: pisać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pisząc

gerundium: pisanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pisanie
pisania
D. pisania
pisań
C. pisaniu
pisaniom
B. pisanie
pisania
N. pisaniem
pisaniami
Ms. pisaniu
pisaniach
W. pisanie
pisania

imiesłów przymiotnikowy czynny: piszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. piszący
piszący
piszący
piszące
pisząca
D. piszącego
piszącego
piszącego
piszącego
piszącej
C. piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącej
B. piszącego
piszącego
piszący
piszące
piszącą
N. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącą
Ms. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. piszący
piszący
piszące
piszące
D. piszących
piszących
piszących
piszących
C. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
B. piszących
piszących
piszących
piszące
N. piszącymi
piszącymi
piszącymi
piszącymi
Ms. piszących
piszących
piszących
piszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pisany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pisany
pisany
pisany
pisane
pisana
D. pisanego
pisanego
pisanego
pisanego
pisanej
C. pisanemu
pisanemu
pisanemu
pisanemu
pisanej
B. pisanego
pisanego
pisany
pisane
pisaną
N. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
pisaną
Ms. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
pisanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pisani
pisani
pisane
pisane
D. pisanych
pisanych
pisanych
pisanych
C. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
B. pisanych
pisanych
pisanych
pisane
N. pisanymi
pisanymi
pisanymi
pisanymi
Ms. pisanych
pisanych
pisanych
pisanych

odpowiednik aspektowy: napisać

Składnia

Rzosobowy + pisać +
(CO) + (CZYM)
Rzosobowy + pisać +
(CO) + (na CZYM)

2. wiersz

Definicja

tworzyć tekst lub muzykę i utrwalać na piśmie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Połączenia

  • pisać dramaty, powieści, teksty, wiersze; muzykę
  • pisać do gazet, do tygodników

Cytaty

A poza tym Jerzy pisze wiersze - wzruszające, pełne ciepła, nostalgicznych zamyśleń.

źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy, czyli pożegnanie z Mazurami, 1998

Bernstein pisał muzykę dla dwudziestopięcioosobowej orkiestry broadwayowskiego teatru, w Hollywood miał do dyspozycji trzy razy większą orkiestrę symfoniczną.

źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz, Filip Łobodziński: Sto płyt, które wstrząsnęły światem : kronnika czasów popkultury, 2000

Zaczął komponować i pisać teksty, śledził nowinki w technikach nagraniowych.

źródło: NKJP: Robert Leszczyński: Michael Jackson, Gazeta Wyborcza, 1996-01-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszę
piszemy
2 os. piszesz
piszecie
3 os. pisze
piszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałem
+(e)m pisał
pisałam
+(e)m pisała
pisałom
+(e)m pisało
pisaliśmy
+(e)śmy pisali
pisałyśmy
+(e)śmy pisały
2 os. pisałeś
+(e)ś pisał
pisałaś
+(e)ś pisała
pisałoś
+(e)ś pisało
pisaliście
+(e)ście pisali
pisałyście
+(e)ście pisały
3 os. pisał
pisała
pisało
pisali
pisały

bezosobnik: pisano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pisał
będę pisać
będę pisała
będę pisać
będę pisało
będę pisać
będziemy pisali
będziemy pisać
będziemy pisały
będziemy pisać
2 os. będziesz pisał
będziesz pisać
będziesz pisała
będziesz pisać
będziesz pisało
będziesz pisać
będziecie pisali
będziecie pisać
będziecie pisały
będziecie pisać
3 os. będzie pisał
będzie pisać
będzie pisała
będzie pisać
będzie pisało
będzie pisać
będą pisali
będą pisać
będą pisały
będą pisać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszmy
2 os. pisz
piszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałbym
bym pisał
pisałabym
bym pisała
pisałobym
bym pisało
pisalibyśmy
byśmy pisali
pisałybyśmy
byśmy pisały
2 os. pisałbyś
byś pisał
pisałabyś
byś pisała
pisałobyś
byś pisało
pisalibyście
byście pisali
pisałybyście
byście pisały
3 os. pisałby
by pisał
pisałaby
by pisała
pisałoby
by pisało
pisaliby
by pisali
pisałyby
by pisały

bezosobnik: pisano by

bezokolicznik: pisać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pisząc

gerundium: pisanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pisanie
pisania
D. pisania
pisań
C. pisaniu
pisaniom
B. pisanie
pisania
N. pisaniem
pisaniami
Ms. pisaniu
pisaniach
W. pisanie
pisania

imiesłów przymiotnikowy czynny: piszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. piszący
piszący
piszący
piszące
pisząca
D. piszącego
piszącego
piszącego
piszącego
piszącej
C. piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącej
B. piszącego
piszącego
piszący
piszące
piszącą
N. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącą
Ms. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. piszący
piszący
piszące
piszące
D. piszących
piszących
piszących
piszących
C. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
B. piszących
piszących
piszących
piszące
N. piszącymi
piszącymi
piszącymi
piszącymi
Ms. piszących
piszących
piszących
piszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pisany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pisany
pisany
pisany
pisane
pisana
D. pisanego
pisanego
pisanego
pisanego
pisanej
C. pisanemu
pisanemu
pisanemu
pisanemu
pisanej
B. pisanego
pisanego
pisany
pisane
pisaną
N. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
pisaną
Ms. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
pisanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pisani
pisani
pisane
pisane
D. pisanych
pisanych
pisanych
pisanych
C. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
B. pisanych
pisanych
pisanych
pisane
N. pisanymi
pisanymi
pisanymi
pisanymi
Ms. pisanych
pisanych
pisanych
pisanych

odpowiednik aspektowy: napisać

Składnia

Rzosobowy + pisać +
CO

3. o czymś

Definicja

przekazywać na piśmie swoje myśli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • pisać o filmie, historii, kościele, książce, literaturze, malarstwie, modzie, polityce, religii; o aferach, niesprawiedliwości, problemach; o emigrantach, Niemcach, Polakach
  • pisać barwnie, ciekawie, zajmująco

Cytaty

Jak myślisz, czy te aresztowania wśród młodzieży, o których pisano w ulotkach, to prawda?

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Krytycy pisali, że tylko znakomite aktorstwo uratowało sztukę.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006

Icchak Cukierman „Antek” w swych wspomnieniach też pisze, jak polscy Żydzi długo nie chcieli wierzyć w nadchodzącą Zagładę.

źródło: NKJP: Krzysztof Burnetko, Witold Bereś: Marek Edelman. Życie. Po prostu, 2008

W 1930 roku - pisze Miłosz - partie opozycji [...] przygotowały wielką manifestację przeciwko rządowi w skali całego kraju.

źródło: NKJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003

Bzdury pisze się także na temat kobiecej płodności [...].

źródło: NKJP: Ewa H. Kowalewska: Być kobietą ale jaką?, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszę
piszemy
2 os. piszesz
piszecie
3 os. pisze
piszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałem
+(e)m pisał
pisałam
+(e)m pisała
pisałom
+(e)m pisało
pisaliśmy
+(e)śmy pisali
pisałyśmy
+(e)śmy pisały
2 os. pisałeś
+(e)ś pisał
pisałaś
+(e)ś pisała
pisałoś
+(e)ś pisało
pisaliście
+(e)ście pisali
pisałyście
+(e)ście pisały
3 os. pisał
pisała
pisało
pisali
pisały

bezosobnik: pisano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pisał
będę pisać
będę pisała
będę pisać
będę pisało
będę pisać
będziemy pisali
będziemy pisać
będziemy pisały
będziemy pisać
2 os. będziesz pisał
będziesz pisać
będziesz pisała
będziesz pisać
będziesz pisało
będziesz pisać
będziecie pisali
będziecie pisać
będziecie pisały
będziecie pisać
3 os. będzie pisał
będzie pisać
będzie pisała
będzie pisać
będzie pisało
będzie pisać
będą pisali
będą pisać
będą pisały
będą pisać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszmy
2 os. pisz
piszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałbym
bym pisał
pisałabym
bym pisała
pisałobym
bym pisało
pisalibyśmy
byśmy pisali
pisałybyśmy
byśmy pisały
2 os. pisałbyś
byś pisał
pisałabyś
byś pisała
pisałobyś
byś pisało
pisalibyście
byście pisali
pisałybyście
byście pisały
3 os. pisałby
by pisał
pisałaby
by pisała
pisałoby
by pisało
pisaliby
by pisali
pisałyby
by pisały

bezosobnik: pisano by

bezokolicznik: pisać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pisząc

gerundium: pisanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pisanie
pisania
D. pisania
pisań
C. pisaniu
pisaniom
B. pisanie
pisania
N. pisaniem
pisaniami
Ms. pisaniu
pisaniach
W. pisanie
pisania

imiesłów przymiotnikowy czynny: piszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. piszący
piszący
piszący
piszące
pisząca
D. piszącego
piszącego
piszącego
piszącego
piszącej
C. piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącej
B. piszącego
piszącego
piszący
piszące
piszącą
N. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącą
Ms. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. piszący
piszący
piszące
piszące
D. piszących
piszących
piszących
piszących
C. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
B. piszących
piszących
piszących
piszące
N. piszącymi
piszącymi
piszącymi
piszącymi
Ms. piszących
piszących
piszących
piszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pisany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pisany
pisany
pisany
pisane
pisana
D. pisanego
pisanego
pisanego
pisanego
pisanej
C. pisanemu
pisanemu
pisanemu
pisanemu
pisanej
B. pisanego
pisanego
pisany
pisane
pisaną
N. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
pisaną
Ms. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
pisanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pisani
pisani
pisane
pisane
D. pisanych
pisanych
pisanych
pisanych
C. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
B. pisanych
pisanych
pisanych
pisane
N. pisanymi
pisanymi
pisanymi
pisanymi
Ms. pisanych
pisanych
pisanych
pisanych

odpowiednik aspektowy: napisać

Składnia

Rzosobowy + pisać +
o CZYM
Rzosobowy + pisać +
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Rzosobowy + pisać +
MOWA WPROST
Rzosobowy + pisać +
CO

4. do kolegi

Definicja

przekazywać komuś jakieś informacje na piśmie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość poczta

Połączenia

  • pisać kartkę, list
  • pisać do kolegi, do mamy, do przyjaciela;
  • pisać o dziecku, ludziach, mężu; o chorobie, domu, miłości, osiągnięciach, pracy, rodzinie, sukcesach, szkole, uczuciach

Cytaty

Czemu ciągle piszesz mi o swych rodzicach, jeżeli wiesz, że oni nigdy nie będą mi przychylni?

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

Stryjek pisał, żeby mu przysłać wykrój mojej stopy, to może zdąży mi jeszcze przysłać sandałki.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Długo nie mieli od niego żadnej wiadomości, dopiero pod koniec lata przysłał pocztówkę. Radził sobie, ale nie pisał, gdzie jest i czy nie potrzebuje pieniędzy.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

Piszemy do siebie w miarę często, dostaję od moich wileńskich przyjaciół zdjęcia - np. domu, w którym się urodziłam.

źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy czyli Pożegnanie z Mazurami, 1998

7 lutego pisał do niego, że wojsko może wyruszyć na front wyłącznie w całości, w sile nie mniejszej niż cztery dywizje.

źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1345: organizacja, personalia, polityka, 1993

Przecież to jakieś bzdury pisała Anna do Lubomirskiego. Nikt przy zdrowych zmysłach w coś podobnego nie uwierzy.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Anders, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszę
piszemy
2 os. piszesz
piszecie
3 os. pisze
piszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałem
+(e)m pisał
pisałam
+(e)m pisała
pisałom
+(e)m pisało
pisaliśmy
+(e)śmy pisali
pisałyśmy
+(e)śmy pisały
2 os. pisałeś
+(e)ś pisał
pisałaś
+(e)ś pisała
pisałoś
+(e)ś pisało
pisaliście
+(e)ście pisali
pisałyście
+(e)ście pisały
3 os. pisał
pisała
pisało
pisali
pisały

bezosobnik: pisano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pisał
będę pisać
będę pisała
będę pisać
będę pisało
będę pisać
będziemy pisali
będziemy pisać
będziemy pisały
będziemy pisać
2 os. będziesz pisał
będziesz pisać
będziesz pisała
będziesz pisać
będziesz pisało
będziesz pisać
będziecie pisali
będziecie pisać
będziecie pisały
będziecie pisać
3 os. będzie pisał
będzie pisać
będzie pisała
będzie pisać
będzie pisało
będzie pisać
będą pisali
będą pisać
będą pisały
będą pisać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszmy
2 os. pisz
piszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałbym
bym pisał
pisałabym
bym pisała
pisałobym
bym pisało
pisalibyśmy
byśmy pisali
pisałybyśmy
byśmy pisały
2 os. pisałbyś
byś pisał
pisałabyś
byś pisała
pisałobyś
byś pisało
pisalibyście
byście pisali
pisałybyście
byście pisały
3 os. pisałby
by pisał
pisałaby
by pisała
pisałoby
by pisało
pisaliby
by pisali
pisałyby
by pisały

bezosobnik: pisano by

bezokolicznik: pisać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pisząc

gerundium: pisanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pisanie
pisania
D. pisania
pisań
C. pisaniu
pisaniom
B. pisanie
pisania
N. pisaniem
pisaniami
Ms. pisaniu
pisaniach
W. pisanie
pisania

imiesłów przymiotnikowy czynny: piszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. piszący
piszący
piszący
piszące
pisząca
D. piszącego
piszącego
piszącego
piszącego
piszącej
C. piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącej
B. piszącego
piszącego
piszący
piszące
piszącą
N. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącą
Ms. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. piszący
piszący
piszące
piszące
D. piszących
piszących
piszących
piszących
C. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
B. piszących
piszących
piszących
piszące
N. piszącymi
piszącymi
piszącymi
piszącymi
Ms. piszących
piszących
piszących
piszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pisany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pisany
pisany
pisany
pisane
pisana
D. pisanego
pisanego
pisanego
pisanego
pisanej
C. pisanemu
pisanemu
pisanemu
pisanemu
pisanej
B. pisanego
pisanego
pisany
pisane
pisaną
N. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
pisaną
Ms. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
pisanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pisani
pisani
pisane
pisane
D. pisanych
pisanych
pisanych
pisanych
C. pisanym
pisanym
pisanym
pisanym
B. pisanych
pisanych
pisanych
pisane
N. pisanymi
pisanymi
pisanymi
pisanymi
Ms. pisanych
pisanych
pisanych
pisanych

odpowiednik aspektowy: napisać

Składnia

Rzosobowy + pisać +
(KOMU) + o KIM/CZYM
Rzosobowy + pisać +
(KOMU) + że ZDANIE | żeby ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Rzosobowy + pisać +
(KOMU) + MOWA WPROST
Rzosobowy + pisać +
(KOMU) + CO
Rzosobowy + pisać +
(do KOGO) + o KIM/CZYM
Rzosobowy + pisać +
(do KOGO) + że ZDANIE | żeby ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Rzosobowy + pisać +
(do KOGO) + MOWA WPROST
Rzosobowy + pisać +
(do KOGO) + CO

5. pióro

Definicja

nadawać się do pisania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • cienkopis, długopis, mazak, ołówek, pióro (nie) pisze
  • pisze cienko, dobrze, grubo, ładnie

Cytaty

Papier zawilgł mi od mgły i chemiczny ołówek pisze tak wyraźnie.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem (Francja 1940-1944), 1957

Pióro nie pisze - najczęściej przyczyną jest brak drożności spowodowany zaschnięciem nagromadzonego na stalówce tuszu.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszę
piszemy
2 os. piszesz
piszecie
3 os. pisze
piszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałem
+(e)m pisał
pisałam
+(e)m pisała
pisałom
+(e)m pisało
pisaliśmy
+(e)śmy pisali
pisałyśmy
+(e)śmy pisały
2 os. pisałeś
+(e)ś pisał
pisałaś
+(e)ś pisała
pisałoś
+(e)ś pisało
pisaliście
+(e)ście pisali
pisałyście
+(e)ście pisały
3 os. pisał
pisała
pisało
pisali
pisały

bezosobnik: pisano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pisał
będę pisać
będę pisała
będę pisać
będę pisało
będę pisać
będziemy pisali
będziemy pisać
będziemy pisały
będziemy pisać
2 os. będziesz pisał
będziesz pisać
będziesz pisała
będziesz pisać
będziesz pisało
będziesz pisać
będziecie pisali
będziecie pisać
będziecie pisały
będziecie pisać
3 os. będzie pisał
będzie pisać
będzie pisała
będzie pisać
będzie pisało
będzie pisać
będą pisali
będą pisać
będą pisały
będą pisać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszmy
2 os. pisz
piszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałbym
bym pisał
pisałabym
bym pisała
pisałobym
bym pisało
pisalibyśmy
byśmy pisali
pisałybyśmy
byśmy pisały
2 os. pisałbyś
byś pisał
pisałabyś
byś pisała
pisałobyś
byś pisało
pisalibyście
byście pisali
pisałybyście
byście pisały
3 os. pisałby
by pisał
pisałaby
by pisała
pisałoby
by pisało
pisaliby
by pisali
pisałyby
by pisały

bezosobnik: pisano by

bezokolicznik: pisać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pisząc

gerundium: pisanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pisanie
pisania
D. pisania
pisań
C. pisaniu
pisaniom
B. pisanie
pisania
N. pisaniem
pisaniami
Ms. pisaniu
pisaniach
W. pisanie
pisania

imiesłów przymiotnikowy czynny: piszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. piszący
piszący
piszący
piszące
pisząca
D. piszącego
piszącego
piszącego
piszącego
piszącej
C. piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącej
B. piszącego
piszącego
piszący
piszące
piszącą
N. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącą
Ms. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. piszący
piszący
piszące
piszące
D. piszących
piszących
piszących
piszących
C. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
B. piszących
piszących
piszących
piszące
N. piszącymi
piszącymi
piszącymi
piszącymi
Ms. piszących
piszących
piszących
piszących

Składnia

Rznieżywotny + pisać +
(JAK)

6. prasa

Definicja

pot. 
o prasie: informować o czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu prasa

Połączenia

  • gazeta, prasa, tygodnik pisze

Cytaty

Czy podoba się Panu sposób, w jaki tygodnik [...] pisze o Kościele?

źródło: NKJP: Agata Nowakowska: Bój z funkcjonariuszami Kościoła, Gazeta Wyborcza, 1995-07-10

Gazety pisały, że lot odwołano z powodu wyjątkowo złych warunków atmosferycznych.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszę
piszemy
2 os. piszesz
piszecie
3 os. pisze
piszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałem
+(e)m pisał
pisałam
+(e)m pisała
pisałom
+(e)m pisało
pisaliśmy
+(e)śmy pisali
pisałyśmy
+(e)śmy pisały
2 os. pisałeś
+(e)ś pisał
pisałaś
+(e)ś pisała
pisałoś
+(e)ś pisało
pisaliście
+(e)ście pisali
pisałyście
+(e)ście pisały
3 os. pisał
pisała
pisało
pisali
pisały

bezosobnik: pisano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pisał
będę pisać
będę pisała
będę pisać
będę pisało
będę pisać
będziemy pisali
będziemy pisać
będziemy pisały
będziemy pisać
2 os. będziesz pisał
będziesz pisać
będziesz pisała
będziesz pisać
będziesz pisało
będziesz pisać
będziecie pisali
będziecie pisać
będziecie pisały
będziecie pisać
3 os. będzie pisał
będzie pisać
będzie pisała
będzie pisać
będzie pisało
będzie pisać
będą pisali
będą pisać
będą pisały
będą pisać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. piszmy
2 os. pisz
piszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pisałbym
bym pisał
pisałabym
bym pisała
pisałobym
bym pisało
pisalibyśmy
byśmy pisali
pisałybyśmy
byśmy pisały
2 os. pisałbyś
byś pisał
pisałabyś
byś pisała
pisałobyś
byś pisało
pisalibyście
byście pisali
pisałybyście
byście pisały
3 os. pisałby
by pisał
pisałaby
by pisała
pisałoby
by pisało
pisaliby
by pisali
pisałyby
by pisały

bezosobnik: pisano by

bezokolicznik: pisać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pisząc

gerundium: pisanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pisanie
pisania
D. pisania
pisań
C. pisaniu
pisaniom
B. pisanie
pisania
N. pisaniem
pisaniami
Ms. pisaniu
pisaniach
W. pisanie
pisania

imiesłów przymiotnikowy czynny: piszący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. piszący
piszący
piszący
piszące
pisząca
D. piszącego
piszącego
piszącego
piszącego
piszącej
C. piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącemu
piszącej
B. piszącego
piszącego
piszący
piszące
piszącą
N. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącą
Ms. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
piszącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. piszący
piszący
piszące
piszące
D. piszących
piszących
piszących
piszących
C. piszącym
piszącym
piszącym
piszącym
B. piszących
piszących
piszących
piszące
N. piszącymi
piszącymi
piszącymi
piszącymi
Ms. piszących
piszących
piszących
piszących

odpowiednik aspektowy: napisać

Składnia

Rznieżywotny + pisać +
o CZYM
Rznieżywotny + pisać +
że ZDANIE | żeby ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Frazeologizmy

bądź tu mądry i pisz wiersze
coś jest pisane cyrylicą
coś jest pisane komuś
ktoś pisze do szuflady

Przysłowia

Co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr
Co komu pisane, to go nie minie
Co komu pisane
Co komu pisane, to go nie ominie

Co komu pisane
Co komu pisane, to go nie ominie
Jak cię widzą, tak cię piszą
Data ostatniej modyfikacji: 06.05.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj