UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wysmażyć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. smażyć

1. stek

Definicja

poddając jedzenie odpowiednio długo działaniu rozgrzanego tłuszczu, uzyskać jego odpowiedni smak i konsystencję

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

dobrze, średnio wysmażony stek

Cytaty

Ponoć około 1880 roku do jednej z tamtejszych restauracji przyszedł dziwny klient. Zażyczył sobie bardzo cienko pokrojone i dobrze wysmażone kartofle, a potem narzekał. Wtedy zdenerwowany kucharz pokroił mu te kartofle na plasterki cieniutkie jak żyletki i całość usmażył w głębokim oleju. I tak oto klient był zadowolony, a restauracja miała nowe danie, które do dzisiaj robi wielką karierę.

źródło: NKJP: Marek Szołtysek: Czipsy śląskiego ministranta, Dziennik Zachodni, 2008-05-23

Po należytym wysmażeniu w głębokim oleju, kiedy ciasto nabierze przyjemnego dla oka, rumianego koloru, wyjmujemy rybę łyżką cedzakową z frytury na papierowe serwetki.

źródło: NKJP: Monika Babcia z Jeżyc: Obiad z Expressem, Gazeta Poznańska, 2002-03-08

Paweł Kryszałowicz [...] kocha pieczarki, Tomek Hajto najchętniej zjadłby flaki, które jednak rzadko pojawiają się w menu na zgrupowaniach. W zamian musi mieć dużego steka, ale musi on być mocno wysmażony. Średnio wysmażone steki bardzo lubi Andrzej Juskowiak, którego jednak z nami na finałach mistrzostw świata nie będzie.

źródło: NKJP: Marek Młynarczyk: Przez żołądek do wielkiej formy, Express Ilustrowany, 2002-05-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wysmażę	wysmażymy
2 os.	wysmażysz	wysmażycie
3 os.	wysmaży	wysmażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysmażyłem +(e)m wysmażył	wysmażyłam +(e)m wysmażyła	wysmażyłom +(e)m wysmażyło	wysmażyliśmy +(e)śmy wysmażyli	wysmażyłyśmy +(e)śmy wysmażyły
2 os.	wysmażyłeś +(e)ś wysmażył	wysmażyłaś +(e)ś wysmażyła	wysmażyłoś +(e)ś wysmażyło	wysmażyliście +(e)ście wysmażyli	wysmażyłyście +(e)ście wysmażyły
3 os.	wysmażył	wysmażyła	wysmażyło	wysmażyli	wysmażyły

bezosobnik: wysmażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wysmażmy
2 os.	wysmaż	wysmażcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysmażyłbym bym wysmażył	wysmażyłabym bym wysmażyła	wysmażyłobym bym wysmażyło	wysmażylibyśmy byśmy wysmażyli	wysmażyłybyśmy byśmy wysmażyły
2 os.	wysmażyłbyś byś wysmażył	wysmażyłabyś byś wysmażyła	wysmażyłobyś byś wysmażyło	wysmażylibyście byście wysmażyli	wysmażyłybyście byście wysmażyły
3 os.	wysmażyłby by wysmażył	wysmażyłaby by wysmażyła	wysmażyłoby by wysmażyło	wysmażyliby by wysmażyli	wysmażyłyby by wysmażyły

bezosobnik: wysmażono by

bezokolicznik: wysmażyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysmażywszy

gerundium: wysmażenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wysmażenie	wysmażenia
D.	wysmażenia	wysmażeń
C.	wysmażeniu	wysmażeniom
B.	wysmażenie	wysmażenia
N.	wysmażeniem	wysmażeniami
Ms.	wysmażeniu	wysmażeniach
W.	wysmażenie	wysmażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wysmażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wysmażony	wysmażony	wysmażony	wysmażone	wysmażona
D.	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonej
C.	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonej
B.	wysmażonego	wysmażonego	wysmażony	wysmażone	wysmażoną
N.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażoną
Ms.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wysmażeni	wysmażeni	wysmażone	wysmażone
D.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych
C.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym
B.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażone
N.	wysmażonymi	wysmażonymi	wysmażonymi	wysmażonymi
Ms.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych

odpowiednik aspektowy: wysmażać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

wysmażyć

2. tłuszcz

Definicja

podgrzewając jedzenie, odparować z niego sok lub tłuszcz

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Cytaty

	Trzymamy się starej zasady. Owoc z robakiem spada, na drzewach pozostaje zdrowy – mówi Danuta Okrój. W ubiegłym roku zapełniła swoimi powidłami dwa tysiące słoików. – Zaczynam o szóstej rano. Kocioł ma 120 litrów. Do wieczora zdążę wysmażyć cztery takie. A z każdego wychodzi 220 słoików. źródło: NKJP: Robert Domżał: Polka potrafi, Gazeta Poznańska, 2006-09-29
	Z podanych proporcji wychodzi ok. 9 słoików o pojemności 0,3 l (ilość zależy oczywiście od stopnia wysmażenia powideł – im bardziej wysmażone i gęste, tym mniej słoików). Moje powidła miały konsystencję gęstego dżemu. źródło: Internet: przepisnachleb.pl/powidla-sliwkowe-z-wanilia
	Kiedy sadło zupełnie się wysmażyło, Mazit wyciągnął z gorącego tłuszczu wszystkie skwarki i wrzucił do garnka mięso. źródło: NKJP: Jacek Hugo-bader: Rowerem przez Azję 2, Gazeta Wyborcza, 1998-11-06
	Tak przygotowane jabłka wysmażamy na wolnym ogniu, mieszając. Po wysmażeniu nakładamy do słoiczków i pasteryzujemy. źródło: Internet: dwiebabyjednamysl.blogspot.com
	Pokrojony w kostkę boczek dobrze wysmażyć na suchej patelni, zdjąć skwarki. źródło: NKJP: Agaton Koziński: Kapusta krzepi, odchudza i... smakuje!, Dziennik Zachodni, 2009-05-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wysmażę	wysmażymy
2 os.	wysmażysz	wysmażycie
3 os.	wysmaży	wysmażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysmażyłem +(e)m wysmażył	wysmażyłam +(e)m wysmażyła	wysmażyłom +(e)m wysmażyło	wysmażyliśmy +(e)śmy wysmażyli	wysmażyłyśmy +(e)śmy wysmażyły
2 os.	wysmażyłeś +(e)ś wysmażył	wysmażyłaś +(e)ś wysmażyła	wysmażyłoś +(e)ś wysmażyło	wysmażyliście +(e)ście wysmażyli	wysmażyłyście +(e)ście wysmażyły
3 os.	wysmażył	wysmażyła	wysmażyło	wysmażyli	wysmażyły

bezosobnik: wysmażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wysmażmy
2 os.	wysmaż	wysmażcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysmażyłbym bym wysmażył	wysmażyłabym bym wysmażyła	wysmażyłobym bym wysmażyło	wysmażylibyśmy byśmy wysmażyli	wysmażyłybyśmy byśmy wysmażyły
2 os.	wysmażyłbyś byś wysmażył	wysmażyłabyś byś wysmażyła	wysmażyłobyś byś wysmażyło	wysmażylibyście byście wysmażyli	wysmażyłybyście byście wysmażyły
3 os.	wysmażyłby by wysmażył	wysmażyłaby by wysmażyła	wysmażyłoby by wysmażyło	wysmażyliby by wysmażyli	wysmażyłyby by wysmażyły

bezosobnik: wysmażono by

bezokolicznik: wysmażyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysmażywszy

gerundium: wysmażenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wysmażenie	wysmażenia
D.	wysmażenia	wysmażeń
C.	wysmażeniu	wysmażeniom
B.	wysmażenie	wysmażenia
N.	wysmażeniem	wysmażeniami
Ms.	wysmażeniu	wysmażeniach
W.	wysmażenie	wysmażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wysmażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wysmażony	wysmażony	wysmażony	wysmażone	wysmażona
D.	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonej
C.	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonej
B.	wysmażonego	wysmażonego	wysmażony	wysmażone	wysmażoną
N.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażoną
Ms.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wysmażeni	wysmażeni	wysmażone	wysmażone
D.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych
C.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym
B.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażone
N.	wysmażonymi	wysmażonymi	wysmażonymi	wysmażonymi
Ms.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych

odpowiedniki aspektowe: smażyć , wysmażać

Składnia

wysmażyć

3. tekst

Definicja

pot.

napisać jakiś tekst z dużym wysiłkiem lub bez polotu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Cytaty

	Pani Platt wysmażyła paszkwil na matkę, atakując jej metody kierowania szkołą i nieprawomyślność polityczną. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008
	J. W. nie wytrzymał i wysmażył do miasta kolejne pismo. – Władze powinny się wstydzić za wizerunek naszych ulic. Takich jak Kopernika, Skrzyszowska, Wałowa – wylicza mieszkaniec. źródło: NKJP: Jacek Bombor: Wykiwany kierowca, Dziennik Zachodni, 2006-04-15
	Kierownictwo firmy wymieniło już 12 z 16 dyrektorów ośrodków regionalnych i wczoraj [...] wysmażyło komunikat, w którym możemy przeczytać, iż „gwarancją powodzenia działań naprawczych w Telewizji Polskiej są zmiany personalne”. źródło: NKJP: Agata Pustułka: Ratujmy publiczną telewizję, Dziennik Zachodni, 2009-02-12
	Jakże brakowało mi jej ciepła i gorzkiej mądrości! Wysmażyłem do niej łzawy list. „Jakże żałuję, że Pani tu nie ma. Brak mi naszych rozmów. Nie mam z kim zamienić słowa”. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wysmażę	wysmażymy
2 os.	wysmażysz	wysmażycie
3 os.	wysmaży	wysmażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysmażyłem +(e)m wysmażył	wysmażyłam +(e)m wysmażyła	wysmażyłom +(e)m wysmażyło	wysmażyliśmy +(e)śmy wysmażyli	wysmażyłyśmy +(e)śmy wysmażyły
2 os.	wysmażyłeś +(e)ś wysmażył	wysmażyłaś +(e)ś wysmażyła	wysmażyłoś +(e)ś wysmażyło	wysmażyliście +(e)ście wysmażyli	wysmażyłyście +(e)ście wysmażyły
3 os.	wysmażył	wysmażyła	wysmażyło	wysmażyli	wysmażyły

bezosobnik: wysmażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wysmażmy
2 os.	wysmaż	wysmażcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysmażyłbym bym wysmażył	wysmażyłabym bym wysmażyła	wysmażyłobym bym wysmażyło	wysmażylibyśmy byśmy wysmażyli	wysmażyłybyśmy byśmy wysmażyły
2 os.	wysmażyłbyś byś wysmażył	wysmażyłabyś byś wysmażyła	wysmażyłobyś byś wysmażyło	wysmażylibyście byście wysmażyli	wysmażyłybyście byście wysmażyły
3 os.	wysmażyłby by wysmażył	wysmażyłaby by wysmażyła	wysmażyłoby by wysmażyło	wysmażyliby by wysmażyli	wysmażyłyby by wysmażyły

bezosobnik: wysmażono by

bezokolicznik: wysmażyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysmażywszy

gerundium: wysmażenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wysmażenie	wysmażenia
D.	wysmażenia	wysmażeń
C.	wysmażeniu	wysmażeniom
B.	wysmażenie	wysmażenia
N.	wysmażeniem	wysmażeniami
Ms.	wysmażeniu	wysmażeniach
W.	wysmażenie	wysmażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wysmażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wysmażony	wysmażony	wysmażony	wysmażone	wysmażona
D.	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonego	wysmażonej
C.	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonemu	wysmażonej
B.	wysmażonego	wysmażonego	wysmażony	wysmażone	wysmażoną
N.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażoną
Ms.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wysmażeni	wysmażeni	wysmażone	wysmażone
D.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych
C.	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym	wysmażonym
B.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażone
N.	wysmażonymi	wysmażonymi	wysmażonymi	wysmażonymi
Ms.	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych	wysmażonych

odpowiednik aspektowy: wysmażać

Składnia

wysmażyć

Data ostatniej modyfikacji: 15.05.2017