Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. móc
1. z chorobą
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | boksować się, łamać się, mierzyć się, pasować się, walczyć |
Połączenia
- artysta, kraj, ludzkość, Polska, rząd zmaga się; drogowcy, maturzyści, mieszkańcy, pracownicy, strażacy, uczniowie zmagają się
- zmagać się z czymś od urodzenia
- zmagać się z białaczką, z chorobą, z kompleksami, z kontuzją, z rakiem, z własną słabością; z deszczem, z ogniem, z wiatrem, z wichurą, z żywiołem; z biedą, z kryzysem, z oporem, z problemami, z trudnościami finansowymi, ze zniszczeniami; z losem, z rzeczywistością, z życiem; z urzędem
- bezskutecznie, bohatersko, ciągle, codziennie, dzielnie, heroicznie, nieustannie, samotnie zmagać się
- musieć, trzeba zmagać się
- trud zmagania się
Cytaty
|
Przed wyruszeniem w drogę kierowcy zmagali się z zamarzającym na szybach deszczem. źródło: KWSJP: G.: Było niebezpiecznie, Tygodnik Tucholski, 2000, nr 31 |
|
|
Dopiero opadająca woda odsłoniła ogrom zniszczeń, z którymi przyjdzie się zmagać jeszcze przez wiele tygodni, a nawet miesięcy. źródło: NKJP: Andrzej Markowiak: Racibórz, Rzeczpospolita, 1997, nr 288 |
|
|
Akcja filmu to kolejne etapy zmagania się bohaterki z tą chorobą, małe zwycięstwa i wielkie klęski, wzloty i upadki. źródło: NKJP: Elżbieta Baniewicz: Anna Dymna – ona to ja, 1997 |
|
|
Nie wiedzieli, co począć z tym skarbem [...]. Teraz, gdy go zdobyli, gdy należał do nich, wydawał się niedostępny, a przez to jeszcze bardziej kuszący. Strach zmagał się w ich duszach z pożądaniem. źródło: KWSJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zmagam się |
zmagamy się |
|||
| 2 os. |
zmagasz się |
zmagacie się |
|||
| 3 os. |
zmaga się |
zmagają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zmagałem się +(e)m się zmagał |
zmagałam się +(e)m się zmagała |
zmagałom się +(e)m się zmagało |
zmagaliśmy się +(e)śmy się zmagali |
zmagałyśmy się +(e)śmy się zmagały |
| 2 os. |
zmagałeś się +(e)ś się zmagał |
zmagałaś się +(e)ś się zmagała |
zmagałoś się +(e)ś się zmagało |
zmagaliście się +(e)ście się zmagali |
zmagałyście się +(e)ście się zmagały |
| 3 os. |
zmagał się |
zmagała się |
zmagało się |
zmagali się |
zmagały się |
bezosobnik: zmagano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się zmagał będę się zmagać |
będę się zmagała będę się zmagać |
będę się zmagało będę się zmagać |
będziemy się zmagali będziemy się zmagać |
będziemy się zmagały będziemy się zmagać |
| 2 os. |
będziesz się zmagał będziesz się zmagać |
będziesz się zmagała będziesz się zmagać |
będziesz się zmagało będziesz się zmagać |
będziecie się zmagali będziecie się zmagać |
będziecie się zmagały będziecie się zmagać |
| 3 os. |
będzie się zmagał będzie się zmagać |
będzie się zmagała będzie się zmagać |
będzie się zmagało będzie się zmagać |
będą się zmagali będą się zmagać |
będą się zmagały będą się zmagać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zmagajmy się |
|
| 2 os. |
zmagaj się |
zmagajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zmagałbym się bym się zmagał |
zmagałabym się bym się zmagała |
zmagałobym się bym się zmagało |
zmagalibyśmy się byśmy się zmagali |
zmagałybyśmy się byśmy się zmagały |
| 2 os. |
zmagałbyś się byś się zmagał |
zmagałabyś się byś się zmagała |
zmagałobyś się byś się zmagało |
zmagalibyście się byście się zmagali |
zmagałybyście się byście się zmagały |
| 3 os. |
zmagałby się by się zmagał |
zmagałaby się by się zmagała |
zmagałoby się by się zmagało |
zmagaliby się by się zmagali |
zmagałyby się by się zmagały |
bezosobnik: zmagano by się
bezokolicznik: zmagać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zmagając się
gerundium: zmaganie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zmaganie się |
zmagania się |
| D. | zmagania się |
zmagań się |
| C. | zmaganiu się |
zmaganiom się |
| B. | zmaganie się |
zmagania się |
| N. | zmaganiem się |
zmaganiami się |
| Ms. | zmaganiu się |
zmaganiach się |
| W. | zmaganie się |
zmagania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zmagający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zmagający się |
zmagający się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagająca się |
| D. | zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającej się |
| C. | zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającej się |
| B. | zmagającego się |
zmagającego się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagającą się |
| N. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającą się |
| Ms. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zmagający się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagające się |
| D. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
| C. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
| B. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagające się |
| N. | zmagającymi się |
zmagającymi się |
zmagającymi się |
zmagającymi się |
| Ms. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
Składnia
|
+ | zmagać się | + |
z CZYM
|
2. z przeciwnikiem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | walczyć |
Połączenia
- bohater, drużyna, zespół zmaga się; piłkarze, zawodnicy, żużlowcy zmagają się
- zmagać się na jakiejś trasie
- zmagać się w bojach, w konkurencji, w konkursie, w pojedynku, w turnieju, w walce, w zawodach
Cytaty
|
Uczniowie zmagali się w licznych konkursach szkolnych i międzyszkolnych. źródło: NKJP: Małgorzata Litwin: Sztandar z generałem, Gazeta Miejska, 2000, nr 6 |
|
|
W półfinałach zmagały się zespoły Juniora I z Juniorem II Radom. źródło: KWSJP: M.D., P.K.: Sport, Tygodnik Starachowicki, 2005, nr 12 |
|
|
Aż 149 zawodników wystartowało w sobotę i niedzielę w Mistrzostwach Polski w biegach na orientację. Biegacze zmagali się na trasie wyznaczonej w leśnym kompleksie góry Dzikowiec w Boguszowie Gorcach. źródło: KWSJP: MICH: Deszcz nie przeszkodził w biegach na orientację. Mistrzowie w Boguszowie, Gazeta Wrocławska, 1999, nr 14 |
|
|
Przez dwa dni słychać było szczęk oręża i okrzyki zbrojnych zmagających się w turniejach bojowych. źródło: KWSJP: Anna Listowska: Europejskie rycerstwo zjechało do Byczyny, Nowa Trybuna Opolska, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zmagam się |
zmagamy się |
|||
| 2 os. |
zmagasz się |
zmagacie się |
|||
| 3 os. |
zmaga się |
zmagają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zmagałem się +(e)m się zmagał |
zmagałam się +(e)m się zmagała |
zmagałom się +(e)m się zmagało |
zmagaliśmy się +(e)śmy się zmagali |
zmagałyśmy się +(e)śmy się zmagały |
| 2 os. |
zmagałeś się +(e)ś się zmagał |
zmagałaś się +(e)ś się zmagała |
zmagałoś się +(e)ś się zmagało |
zmagaliście się +(e)ście się zmagali |
zmagałyście się +(e)ście się zmagały |
| 3 os. |
zmagał się |
zmagała się |
zmagało się |
zmagali się |
zmagały się |
bezosobnik: zmagano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się zmagał będę się zmagać |
będę się zmagała będę się zmagać |
będę się zmagało będę się zmagać |
będziemy się zmagali będziemy się zmagać |
będziemy się zmagały będziemy się zmagać |
| 2 os. |
będziesz się zmagał będziesz się zmagać |
będziesz się zmagała będziesz się zmagać |
będziesz się zmagało będziesz się zmagać |
będziecie się zmagali będziecie się zmagać |
będziecie się zmagały będziecie się zmagać |
| 3 os. |
będzie się zmagał będzie się zmagać |
będzie się zmagała będzie się zmagać |
będzie się zmagało będzie się zmagać |
będą się zmagali będą się zmagać |
będą się zmagały będą się zmagać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zmagajmy się |
|
| 2 os. |
zmagaj się |
zmagajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zmagałbym się bym się zmagał |
zmagałabym się bym się zmagała |
zmagałobym się bym się zmagało |
zmagalibyśmy się byśmy się zmagali |
zmagałybyśmy się byśmy się zmagały |
| 2 os. |
zmagałbyś się byś się zmagał |
zmagałabyś się byś się zmagała |
zmagałobyś się byś się zmagało |
zmagalibyście się byście się zmagali |
zmagałybyście się byście się zmagały |
| 3 os. |
zmagałby się by się zmagał |
zmagałaby się by się zmagała |
zmagałoby się by się zmagało |
zmagaliby się by się zmagali |
zmagałyby się by się zmagały |
bezosobnik: zmagano by się
bezokolicznik: zmagać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zmagając się
gerundium: zmaganie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zmaganie się |
zmagania się |
| D. | zmagania się |
zmagań się |
| C. | zmaganiu się |
zmaganiom się |
| B. | zmaganie się |
zmagania się |
| N. | zmaganiem się |
zmaganiami się |
| Ms. | zmaganiu się |
zmaganiach się |
| W. | zmaganie się |
zmagania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zmagający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zmagający się |
zmagający się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagająca się |
| D. | zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającej się |
| C. | zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającej się |
| B. | zmagającego się |
zmagającego się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagającą się |
| N. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającą się |
| Ms. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zmagający się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagające się |
| D. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
| C. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
| B. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagające się |
| N. | zmagającymi się |
zmagającymi się |
zmagającymi się |
zmagającymi się |
| Ms. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
Składnia
| Rzosobowy | + | zmagać się | + |
z KIM
|
| Rzosobowy; pl | + | zmagać się | + |
|
3. z nakrętką
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | mocować się, siłować się, walczyć |
Połączenia
- zmagać się z drzwiami, z grawitacją, z nakrętką, z nurtem
Cytaty
|
Marek zmagał się z nakrętką na butelce. - Nie tak! - Mirella przyjrzała się własnym dłoniom. - To trzeba włożyć do gorącej wody. źródło: KWSJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996 |
|
|
Debren gorączkowo zmagał się z derką, bezskutecznie próbując zawiązać ją sobie wokół bioder. źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003 |
|
|
Łódź porwał prąd i jął znosić w dół rzeki. Barczyści, półnadzy niewolnicy zmagali się z potęgą nurtu. Ciała ich, mimo nocnego chłodu, pokrył wkrótce pot. źródło: KWSJP: Franciszek Fenikowski: Długie morze, 1963 |
|
|
Dziadek golił się tylko na niedzielę. Siedziałem tuż obok, bo lubiłem słuchać tego owadziego chrzęstu, gdy ostrze zmagało się z twardym zarostem. źródło: KWSJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zmagam się |
zmagamy się |
|||
| 2 os. |
zmagasz się |
zmagacie się |
|||
| 3 os. |
zmaga się |
zmagają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zmagałem się +(e)m się zmagał |
zmagałam się +(e)m się zmagała |
zmagałom się +(e)m się zmagało |
zmagaliśmy się +(e)śmy się zmagali |
zmagałyśmy się +(e)śmy się zmagały |
| 2 os. |
zmagałeś się +(e)ś się zmagał |
zmagałaś się +(e)ś się zmagała |
zmagałoś się +(e)ś się zmagało |
zmagaliście się +(e)ście się zmagali |
zmagałyście się +(e)ście się zmagały |
| 3 os. |
zmagał się |
zmagała się |
zmagało się |
zmagali się |
zmagały się |
bezosobnik: zmagano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się zmagał będę się zmagać |
będę się zmagała będę się zmagać |
będę się zmagało będę się zmagać |
będziemy się zmagali będziemy się zmagać |
będziemy się zmagały będziemy się zmagać |
| 2 os. |
będziesz się zmagał będziesz się zmagać |
będziesz się zmagała będziesz się zmagać |
będziesz się zmagało będziesz się zmagać |
będziecie się zmagali będziecie się zmagać |
będziecie się zmagały będziecie się zmagać |
| 3 os. |
będzie się zmagał będzie się zmagać |
będzie się zmagała będzie się zmagać |
będzie się zmagało będzie się zmagać |
będą się zmagali będą się zmagać |
będą się zmagały będą się zmagać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zmagajmy się |
|
| 2 os. |
zmagaj się |
zmagajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zmagałbym się bym się zmagał |
zmagałabym się bym się zmagała |
zmagałobym się bym się zmagało |
zmagalibyśmy się byśmy się zmagali |
zmagałybyśmy się byśmy się zmagały |
| 2 os. |
zmagałbyś się byś się zmagał |
zmagałabyś się byś się zmagała |
zmagałobyś się byś się zmagało |
zmagalibyście się byście się zmagali |
zmagałybyście się byście się zmagały |
| 3 os. |
zmagałby się by się zmagał |
zmagałaby się by się zmagała |
zmagałoby się by się zmagało |
zmagaliby się by się zmagali |
zmagałyby się by się zmagały |
bezosobnik: zmagano by się
bezokolicznik: zmagać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zmagając się
gerundium: zmaganie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zmaganie się |
zmagania się |
| D. | zmagania się |
zmagań się |
| C. | zmaganiu się |
zmaganiom się |
| B. | zmaganie się |
zmagania się |
| N. | zmaganiem się |
zmaganiami się |
| Ms. | zmaganiu się |
zmaganiach się |
| W. | zmaganie się |
zmagania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zmagający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zmagający się |
zmagający się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagająca się |
| D. | zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającego się |
zmagającej się |
| C. | zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającemu się |
zmagającej się |
| B. | zmagającego się |
zmagającego się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagającą się |
| N. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającą się |
| Ms. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zmagający się |
zmagający się |
zmagające się |
zmagające się |
| D. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
| C. | zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
zmagającym się |
| B. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagające się |
| N. | zmagającymi się |
zmagającymi się |
zmagającymi się |
zmagającymi się |
| Ms. | zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
zmagających się |
Składnia
|
|
+ | zmagać się | + |
z CZYM
|