UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ćkać

Chronologizacja

1876, Władysław Kosiński, Słowniczek prowincyjalizmow w okolicach Krakowa, Bochni i Wadowic, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ćkam
ćkamy
2 os. ćkasz
ćkacie
3 os. ćka
ćkają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ćkałem
+(e)m ćkał
ćkałam
+(e)m ćkała
ćkałom
+(e)m ćkało
ćkaliśmy
+(e)śmy ćkali
ćkałyśmy
+(e)śmy ćkały
2 os. ćkałeś
+(e)ś ćkał
ćkałaś
+(e)ś ćkała
ćkałoś
+(e)ś ćkało
ćkaliście
+(e)ście ćkali
ćkałyście
+(e)ście ćkały
3 os. ćkał
ćkała
ćkało
ćkali
ćkały

bezosobnik: ćkano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ćkał
będę ćkać
będę ćkała
będę ćkać
będę ćkało
będę ćkać
będziemy ćkali
będziemy ćkać
będziemy ćkały
będziemy ćkać
2 os. będziesz ćkał
będziesz ćkać
będziesz ćkała
będziesz ćkać
będziesz ćkało
będziesz ćkać
będziecie ćkali
będziecie ćkać
będziecie ćkały
będziecie ćkać
3 os. będzie ćkał
będzie ćkać
będzie ćkała
będzie ćkać
będzie ćkało
będzie ćkać
będą ćkali
będą ćkać
będą ćkały
będą ćkać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ćkajmy
2 os. ćkaj
ćkajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ćkałbym
bym ćkał
ćkałabym
bym ćkała
ćkałobym
bym ćkało
ćkalibyśmy
byśmy ćkali
ćkałybyśmy
byśmy ćkały
2 os. ćkałbyś
byś ćkał
ćkałabyś
byś ćkała
ćkałobyś
byś ćkało
ćkalibyście
byście ćkali
ćkałybyście
byście ćkały
3 os. ćkałby
by ćkał
ćkałaby
by ćkała
ćkałoby
by ćkało
ćkaliby
by ćkali
ćkałyby
by ćkały

bezosobnik: ćkano by

bezokolicznik: ćkać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ćkając

gerundium: ćkanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ćkanie
ćkania
D. ćkania
ćkań
C. ćkaniu
ćkaniom
B. ćkanie
ćkania
N. ćkaniem
ćkaniami
Ms. ćkaniu
ćkaniach
W. ćkanie
ćkania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ćkający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ćkający
ćkający
ćkający
ćkające
ćkająca
D. ćkającego
ćkającego
ćkającego
ćkającego
ćkającej
C. ćkającemu
ćkającemu
ćkającemu
ćkającemu
ćkającej
B. ćkającego
ćkającego
ćkający
ćkające
ćkającą
N. ćkającym
ćkającym
ćkającym
ćkającym
ćkającą
Ms. ćkającym
ćkającym
ćkającym
ćkającym
ćkającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ćkający
ćkający
ćkające
ćkające
D. ćkających
ćkających
ćkających
ćkających
C. ćkającym
ćkającym
ćkającym
ćkającym
B. ćkających
ćkających
ćkających
ćkające
N. ćkającymi
ćkającymi
ćkającymi
ćkającymi
Ms. ćkających
ćkających
ćkających
ćkających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ćkany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ćkany
ćkany
ćkany
ćkane
ćkana
D. ćkanego
ćkanego
ćkanego
ćkanego
ćkanej
C. ćkanemu
ćkanemu
ćkanemu
ćkanemu
ćkanej
B. ćkanego
ćkanego
ćkany
ćkane
ćkaną
N. ćkanym
ćkanym
ćkanym
ćkanym
ćkaną
Ms. ćkanym
ćkanym
ćkanym
ćkanym
ćkanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ćkani
ćkani
ćkane
ćkane
D. ćkanych
ćkanych
ćkanych
ćkanych
C. ćkanym
ćkanym
ćkanym
ćkanym
B. ćkanych
ćkanych
ćkanych
ćkane
N. ćkanymi
ćkanymi
ćkanymi
ćkanymi
Ms. ćkanych
ćkanych
ćkanych
ćkanych

Pochodzenie

st.pol. tkać 'wkładać, wsuwać, wpychać, wtykać'

z psł. *tъkati, *tъkajǫ 'dotykać, trącać, popychać, stukać, wpychać, wsadzać'

Zob. tkać

1. pożywienie

Definicja

daw. 
jeść łapczywie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ćpać
hiperonimy:  jeść I

Cytaty

Myślał o wszystkich swaćbach, na których żarł kaszę z mlekiem, pieczone mięso i chleb; o stypach, gdy ćkał, póki mu w gardle nie stanęło [...].

źródło: Antoni Gołubiew: Bolesław Chrobry, t. 3. Złe dni, 1950 (pdf-x.pl)

Składnia

bez ograniczeń + ćkać +
(CO)

2. narkotyk

Definicja

pot. 
zażywać narkotyki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ćpać, narkotyzować się
hiperonimy:  brać I

Cytaty

A swoją drogą ten, co napisał, że zielonka ładowana domięśniowo nie kopie, chyba w życiu zielonki nie ćkał.

źródło: Internet: hyperreal.info

Składnia

bez ograniczeń + ćkać +
CO

3. jedno na drugim

Definicja

pot.  pejorat. 
umieszczać zbyt wiele przedmiotów w małych odległościach od siebie, tak że powoduje to wrażenie nadmiaru

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Cytaty

Mieszkanie, podobnie jak jego grafiki, oszczędne. [...] Króluje tu prostota godna ascety. Tak jak uczył mistrz Henryk Tomaszewski, by to, co się robi, miało sens, nie robić niepotrzebnego zdobnictwa i nie ćkać.

źródło: Internet: ladnydom.pl

Ale w latach dziewięćdziesiątych, gdy to wszystko w najlepsze padło na twarz i rozleciało się na tysiąc kawałków, okazało się, że pod spodem niczego już nie ma. Żadnej formy. Że nie potrafimy budować, tylko klecić. Ćkać jedno na drugie, wpierdalać się na chama w publiczną przestrzeń, z czym się tylko da.

źródło: Internet: fakty.interia.pl

Składnia

bez ograniczeń + ćkać +
(CO)
Data ostatniej modyfikacji: 21.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj