Chronologizacja
1. męska
Definicja
Pochodzenie
fr. capote 'żołnierski płaszcz z kapturem'
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Połączenia
- biała, czarna; stara kapota
- naciągnąć, zdjąć kapotę
- chować, przenosić coś pod kapotą
- być ubranym w kapotę
- chwycić kogoś za kapotę
Cytaty
|
Była ciepła i bardzo ciemna wrześniowa noc, ale pod koniec zaczął padać drobny, jak mgła przenikliwy deszcz. Lewandowski mimo protestów dziewczyny okrył ją swoją kapotą. źródło: NKJP: Leon Kruczkowski: Szkice z piekła uczciwych, 1963 |
|
|
Od stołu podniósł się siedmioletni Szymek w obszernej kapocie o podwiniętych kilkakrotnie rękawach. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
|
Widocznie jednak zrobiło mu się żal dygocącego faceta, bo obiecał przynieść mu jakąś kapotę oraz złapać dozorcę, który znany był z tego, że potrafi zrobić i naprawić wszystko [...]. źródło: NKJP: Ewa Kozierkiewicz-Widermańska: Gach na słomiance, 1999 |
|
|
Wszyscy wokół zmieniają skórę na modniejszą, zdrowszą, ekologiczną - a on uparcie chodzi w dziwacznej kapocie z Peerelu. źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Druga strefa, Gazeta Wyborcza, 1997-12-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kapota |
kapoty |
|
| D. | kapoty |
kapot |
|
| C. | kapocie |
kapotom |
|
| B. | kapotę |
kapoty |
|
| N. | kapotą |
kapotami |
|
| Ms. | kapocie |
kapotach |
|
| W. | kapoto |
kapoty |
2. żydowska
Definicja
Pochodzenie
fr. capote 'żołnierski płaszcz z kapturem'
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje
Cytaty
|
Odseparowano mnie do innego aresztu[…], ale jego razem z Olą i trzystu czy czterystu Żydami - niektórzy w kapotach, brodaci - pędzono do Ałma-Aty, to jest osiemdziesiąt kilometrów kolejką, w nocy. źródło: NKJP: Aleksander Wat: Mój wiek - pamiętnik mówiony, 1967 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kapota |
kapoty |
|
| D. | kapoty |
kapot |
|
| C. | kapocie |
kapotom |
|
| B. | kapotę |
kapoty |
|
| N. | kapotą |
kapotami |
|
| Ms. | kapocie |
kapotach |
|
| W. | kapoto |
kapoty |
3. sytuacja
Definicja
Pochodzenie
fr. capot w marynarskim wyrażeniu: faire capot 'przewrócić się (o okręcie)'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | padaka |
Cytaty
|
Kombinowali zrobić z drzewa makietkę pistoletu i tym go na ciemnych schodach postraszyć, a kiedy makietka była gotowa, dali spokój, bo ryzyko było za duże. Niemiec mógł się znowu tak bardzo nie przestraszyć i wtedy, chłopie - kapota. źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951 |
|
|
Otworzenie auta to niezła gimnastyka (od strony kierowcy), od strony pasażera kompletna kapota - nic nie działa i drzwi są jak zamurowane. źródło: Internet: nissanzone.pl |
|
|
Kapota!!! Tydzień jeździłem bez pompy i musiałem drutem otwierać bagażnik. źródło: Internet: Problem z centralnym (forum.vw-passat.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kapota |
kapoty |
|
| D. | kapoty |
kapot |
|
| C. | kapocie |
kapotom |
|
| B. | kapotę |
kapoty |
|
| N. | kapotą |
kapotami |
|
| Ms. | kapocie |
kapotach |
|
| W. | kapoto |
kapoty |
Inne uwagi
Zwykle lp