UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uziemić

Chronologizacja

1936, Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Polskiej Akademji Umiejętności, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uziemię	uziemimy
2 os.	uziemisz	uziemicie
3 os.	uziemi	uziemią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uziemiłem +(e)m uziemił	uziemiłam +(e)m uziemiła	uziemiłom +(e)m uziemiło	uziemiliśmy +(e)śmy uziemili	uziemiłyśmy +(e)śmy uziemiły
2 os.	uziemiłeś +(e)ś uziemił	uziemiłaś +(e)ś uziemiła	uziemiłoś +(e)ś uziemiło	uziemiliście +(e)ście uziemili	uziemiłyście +(e)ście uziemiły
3 os.	uziemił	uziemiła	uziemiło	uziemili	uziemiły

bezosobnik: uziemiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uziemmy
2 os.	uziem	uziemcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uziemiłbym bym uziemił	uziemiłabym bym uziemiła	uziemiłobym bym uziemiło	uziemilibyśmy byśmy uziemili	uziemiłybyśmy byśmy uziemiły
2 os.	uziemiłbyś byś uziemił	uziemiłabyś byś uziemiła	uziemiłobyś byś uziemiło	uziemilibyście byście uziemili	uziemiłybyście byście uziemiły
3 os.	uziemiłby by uziemił	uziemiłaby by uziemiła	uziemiłoby by uziemiło	uziemiliby by uziemili	uziemiłyby by uziemiły

bezosobnik: uziemiono by

bezokolicznik: uziemić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uziemiwszy

gerundium: uziemienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uziemienie	uziemienia
D.	uziemienia	uziemień
C.	uziemieniu	uziemieniom
B.	uziemienie	uziemienia
N.	uziemieniem	uziemieniami
Ms.	uziemieniu	uziemieniach
W.	uziemienie	uziemienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: uziemiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uziemiony	uziemiony	uziemiony	uziemione	uziemiona
D.	uziemionego	uziemionego	uziemionego	uziemionego	uziemionej
C.	uziemionemu	uziemionemu	uziemionemu	uziemionemu	uziemionej
B.	uziemionego	uziemionego	uziemiony	uziemione	uziemioną
N.	uziemionym	uziemionym	uziemionym	uziemionym	uziemioną
Ms.	uziemionym	uziemionym	uziemionym	uziemionym	uziemionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uziemieni	uziemieni	uziemione	uziemione
D.	uziemionych	uziemionych	uziemionych	uziemionych
C.	uziemionym	uziemionym	uziemionym	uziemionym
B.	uziemionych	uziemionych	uziemionych	uziemione
N.	uziemionymi	uziemionymi	uziemionymi	uziemionymi
Ms.	uziemionych	uziemionych	uziemionych	uziemionych

odpowiednik aspektowy: uziemiać

Pochodzenie

Zob. ziemia

1. gniazdko elektryczne

Definicja

połączyć metalowym przewodem urządzenie elektryczne z ziemią w celu odprowadzania ładunków elektrycznych i ich zobojętniania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

Połączenia

uziemić instalację elektryczną, transformator

Cytaty

Zagrożenie związane z uderzeniem pioruna w drewnianym domu krytym strzechą i bez piorunochronu jest inne niż w budynku murowanym z kawałkiem uziemionego drutu na dachu.

źródło: NKJP: Marcin Broda: Hazard prawny w polskich ubezpieczeniach, Gazeta Ubezpieczeniowa 2001-07-04

Należy pamiętać o podłączeniu komputera do prądu za pośrednictwem odpowiednio uziemionej listwy zasilającej.

źródło: NKJP: Artur A : Ciężkie jest lato dla naszego kompa... , Dziennik Internautów d 2004-08-10

Składnia

uziemić

2. chorego w domu

Definicja

pot.

ograniczyć czyjąś swobodę ruchu, działania i decydowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:

uwiązać

Połączenia

awaria, choroba, pogoda uziemiła
uziemić wspinaczy, rowerzystów;
uziemić w domu
uziemić na długo

Cytaty

	Albert złapał anginę i mama uziemiła go w domu. źródło: Internet: krytykapolityczna.pl
	Jak się zresztą okazało, artysta malarzem został zupełnie przypadkiem - po pędzle sięgnął wtedy, gdy złamana noga uziemiła go w domu. źródło: Internet: ofeminin.pl/lifestyle/kultura
	Zawsze jak robiło się ciepło, to gdzieś wyjeżdżaliśmy. [...] A teraz, przez tę ciążę, jesteśmy uziemieni. Potem urodzi się dziecko i znów tak z rok nie będzie można się ruszyć. źródło: NKJP:Tomasz Kwaśniewski: Dziennik ciężarowca, 2007
	Zniknięcie wózka z klatki schodowej w kamienicy przy ulicy Kosynierów Gdyńskim mundurowym zgłoszono w sobotę. Od tego czasu 12-letnia dziewczynka, która poruszała się na wózku, jest uziemiona. Co najgorsze, nie może ona uczęszczać do szkoły źródło: NKJP: (Deks): Grudziądz: Grudziądz. Ukradł niepełnosprawnej dziewczynce wózek inwalidzki, Gazeta Pomorska 2010-03-23
	Baran zaczyna pracować. Stara się jednak wybrać pracę, która go nie uziemi, czyli taką, która da mu ruch i nie jest jednostajna. źródło: NKJP: Elżbieta Kłobus; Zofia Wieczorek: Z astrologią pod rękę, 2007

Składnia

uziemić

KOGO

3. samoloty

Definicja

uniemożliwić planowany lot lub rejs

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

Połączenia

awaria, mgła, pogoda, usterka uziemiła
uziemić samoloty, pasażerów

Cytaty

Silny wiatr uziemił samoloty.

źródło: Internet: kontakt24.tvn24.pl

Katastrofa Challengera na prawie trzy lata uziemiła wahadłowce.

źródło: NKJP: Marcin Rotkiewicz: Promy w przestworzach Polityka 2007-04-14

W weekend pogoda uziemiła spadochroniarzy [...]

źródło: Internet: pl-pl.facebook.com/mozesz.latac

Składnia

uziemić

KOGO/CO

4. konkurenta

Definicja

pot.

zaszkodzić komuś, blokując jego działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

załatwić

Cytaty

Proces przegrałem. Skazali mnie za próbę wprowadzenia w błąd państwowej komisji na miesiąc robót publicznych i pozbawienie wykonywania zawodu na lat pięć. Uziemili mnie.

źródło: Czas Kultury 1997, (books.google.pl)

Nie piernicz — uziemiła go natychmiast.

źródło: Barbara Jeżewska: Świadectwo dojrzałości 1988 (books.google.pl)

Składnia

	+	uziemić	+	KOGO
	+	uziemić	+	KOGO + MOWA WPROST

5. zdrajcę

Definicja

pot.

zabić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dziabnąć, ktoś posłał do piachu kogoś, powalić, ukatrupić, utrupić, walnąć, zabić, zakatrupić, załatwić, zgładzić

Cytaty

Okazało się, że uziemili funkcjonariusza kryminalnej policji, agenta gestapo, degenerata, który znany był w naszym mieście z wyłapywania Żydów i z gorliwości w poszukiwaniu ludzi ukrywających się przed gestapo.

źródło: Internet: Okruchy wspomnień z lat walki i martyrologii AK, tom 11, 2002 (books.google.pl)

Tym go uziemili — powiedziałem wskazując na pogrzebacz. Wyderko poważnie skinął głową i potwierdził: — Na to wygląda, obywatelu poruczniku.

źródło: Jerzy Siewierski: Pięć razy morderstwo, 1976 (books.google.pl)

[...] trzeba uziemić zdrajców, a samemu pryskać z domu.

źródło: Stanisław Kania: Polska gwara konspiracyjno-partyzancka 1939-1945, 1986 (books.google.pl)

Składnia

uziemić

KOGO + (CZYM)

6. poetów

Definicja

książk.

skierować ku przyziemnym sprawom związanym ze zwykłym codziennym życiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Potrzebuję czegoś ludycznego, co mnie uziemi i sprawi, że świat stanie się prosty jak górniczy stan. Już jest dobrze. Jeśli chodzi o stany, to najlepiej uziemia „blue grass” — ojciec święty dwóch gatunków — country & western.

źródło: Opcje 2001 (books.google.pl)

Składnia

uziemić

KOGO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 23.01.2020