UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uwiązywać

Chronologizacja

1677, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uwiązuję
uwiązujemy
2 os. uwiązujesz
uwiązujecie
3 os. uwiązuje
uwiązują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uwiązywałem
+(e)m uwiązywał
uwiązywałam
+(e)m uwiązywała
uwiązywałom
+(e)m uwiązywało
uwiązywaliśmy
+(e)śmy uwiązywali
uwiązywałyśmy
+(e)śmy uwiązywały
2 os. uwiązywałeś
+(e)ś uwiązywał
uwiązywałaś
+(e)ś uwiązywała
uwiązywałoś
+(e)ś uwiązywało
uwiązywaliście
+(e)ście uwiązywali
uwiązywałyście
+(e)ście uwiązywały
3 os. uwiązywał
uwiązywała
uwiązywało
uwiązywali
uwiązywały

bezosobnik: uwiązywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę uwiązywał
będę uwiązywać
będę uwiązywała
będę uwiązywać
będę uwiązywało
będę uwiązywać
będziemy uwiązywali
będziemy uwiązywać
będziemy uwiązywały
będziemy uwiązywać
2 os. będziesz uwiązywał
będziesz uwiązywać
będziesz uwiązywała
będziesz uwiązywać
będziesz uwiązywało
będziesz uwiązywać
będziecie uwiązywali
będziecie uwiązywać
będziecie uwiązywały
będziecie uwiązywać
3 os. będzie uwiązywał
będzie uwiązywać
będzie uwiązywała
będzie uwiązywać
będzie uwiązywało
będzie uwiązywać
będą uwiązywali
będą uwiązywać
będą uwiązywały
będą uwiązywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uwiązujmy
2 os. uwiązuj
uwiązujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uwiązywałbym
bym uwiązywał
uwiązywałabym
bym uwiązywała
uwiązywałobym
bym uwiązywało
uwiązywalibyśmy
byśmy uwiązywali
uwiązywałybyśmy
byśmy uwiązywały
2 os. uwiązywałbyś
byś uwiązywał
uwiązywałabyś
byś uwiązywała
uwiązywałobyś
byś uwiązywało
uwiązywalibyście
byście uwiązywali
uwiązywałybyście
byście uwiązywały
3 os. uwiązywałby
by uwiązywał
uwiązywałaby
by uwiązywała
uwiązywałoby
by uwiązywało
uwiązywaliby
by uwiązywali
uwiązywałyby
by uwiązywały

bezosobnik: uwiązywano by

bezokolicznik: uwiązywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: uwiązując

gerundium: uwiązywanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. uwiązywanie
uwiązywania
D. uwiązywania
uwiązywań
C. uwiązywaniu
uwiązywaniom
B. uwiązywanie
uwiązywania
N. uwiązywaniem
uwiązywaniami
Ms. uwiązywaniu
uwiązywaniach
W. uwiązywanie
uwiązywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: uwiązujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. uwiązujący
uwiązujący
uwiązujący
uwiązujące
uwiązująca
D. uwiązującego
uwiązującego
uwiązującego
uwiązującego
uwiązującej
C. uwiązującemu
uwiązującemu
uwiązującemu
uwiązującemu
uwiązującej
B. uwiązującego
uwiązującego
uwiązujący
uwiązujące
uwiązującą
N. uwiązującym
uwiązującym
uwiązującym
uwiązującym
uwiązującą
Ms. uwiązującym
uwiązującym
uwiązującym
uwiązującym
uwiązującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. uwiązujący
uwiązujący
uwiązujące
uwiązujące
D. uwiązujących
uwiązujących
uwiązujących
uwiązujących
C. uwiązującym
uwiązującym
uwiązującym
uwiązującym
B. uwiązujących
uwiązujących
uwiązujących
uwiązujące
N. uwiązującymi
uwiązującymi
uwiązującymi
uwiązującymi
Ms. uwiązujących
uwiązujących
uwiązujących
uwiązujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: uwiązywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. uwiązywany
uwiązywany
uwiązywany
uwiązywane
uwiązywana
D. uwiązywanego
uwiązywanego
uwiązywanego
uwiązywanego
uwiązywanej
C. uwiązywanemu
uwiązywanemu
uwiązywanemu
uwiązywanemu
uwiązywanej
B. uwiązywanego
uwiązywanego
uwiązywany
uwiązywane
uwiązywaną
N. uwiązywanym
uwiązywanym
uwiązywanym
uwiązywanym
uwiązywaną
Ms. uwiązywanym
uwiązywanym
uwiązywanym
uwiązywanym
uwiązywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. uwiązywani
uwiązywani
uwiązywane
uwiązywane
D. uwiązywanych
uwiązywanych
uwiązywanych
uwiązywanych
C. uwiązywanym
uwiązywanym
uwiązywanym
uwiązywanym
B. uwiązywanych
uwiązywanych
uwiązywanych
uwiązywane
N. uwiązywanymi
uwiązywanymi
uwiązywanymi
uwiązywanymi
Ms. uwiązywanych
uwiązywanych
uwiązywanych
uwiązywanych

odpowiednik aspektowy: uwiązać

Pochodzenie

Zob. wiązać

1. psa do budy

Definicja

przywiązywać zwierzę lub człowieka sznurem, łańcuchem itp. tak, aby mógł się poruszać w ograniczonym zakresie, ale aby nie mógł uciec

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

antonimy:  odwiązywać
hiperonimy:  przywiązywać

Połączenia

  • uwiązywać konie, psy
  • uwiązywać do drzewa, u płotu; na łańcuchu; za nogę

Cytaty

Potem uwiązywał konia do przybrzeżnej brzozy na łące i pędził na wzgórze, gdzie w umówionym miejscu czekała Dobiegniewa.

źródło: Internet: Roman Landowski: Łabędzi lot Damroki: baśnie i podania z pomorskich jezior, 1989 (google.books.pl)

[...] psy uwiązywano na łańcuchach albo, przeciwnie, puszczano samopas po zamknięciu bram i płotów, żeby pilnowały obejścia [...]

źródło: NKJP: Ignacy Karpowicz: Nowy kwiat cesarza (i Pszczoły), 2007

W tym celu w sobotę wieczorem odhaczała okno, a przed świtaniem, gdy jeszcze wszyscy spali, wymykała się cichutko do obory, uwiązywała trzy krowy na jednym powrozie i szła je paść.

źródło: Internet: Kazimierz Szafraniec: Iskra: życiorys Siostry Marii Faustyny Kowalskiej, służebnicy Bożej, profeski koadiutorki Zgromadzenia SS. Matki Bożej Miłosierdzia 1905-1938, 1983 (google.books.pl)

Klacze się źrebią, każdą trzeba postawić w oddzielnej klatce, wysłanej, byle niezbyt obficie słomą, lecz nie uwiązywać, ale pozwolić klaczy swobodnie w klatce się poruszać.

źródło: Internet: rme.cbr.net.pl

Składnia

bez ograniczeń + uwiązywać +
KOGO/CO + (do CZEGO|u CZEGO) + (za CO)
bez ograniczeń + uwiązywać +
KOGO/CO + (do CZEGO/u CZEGO) + (CZYM)
bez ograniczeń + uwiązywać +
KOGO/CO + (do CZEGO|u CZEGO) + (na CZYM)

2. szmatę na kiju

Definicja

przywiązywać coś do czegoś tak, że znajduje się na końcu tego, zwisając

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  przywiązywać

Cytaty

Niektórzy żebracy dla wzmocnienia wrażenia uwiązywali sobie kosmaty wilczy ogon i uzbrojeni w to akcesorium jeszcze bezczelniej domagali się datków.

źródło: Internet: Zbigniew Kuchowicz: Z dziejów obyczajów polskich w wieku XVII i pierwszej poł. XVIII., 1957 (google.books.pl)

[...] bezpańskiemu kotu uwiązywali dmuchany świński pęcherz z drobnym grochem u ogona [...]

źródło: NKJP: www.opowiadania.pl/

Każdego napotkanego w lesie niewiernego brali do niewoli, uwiązywali mu do pleców zaostrzony z obydwu stron pal i kazali go nieść.

źródło: Internet: doczz.pl

Składnia

bez ograniczeń + uwiązywać +
CO + (do CZEGO|u CZEGO)

3. kogoś w domu

Definicja

ograniczać czyjąś swobodę działania, poruszania się, zmiany miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uziemiać

Połączenia

  • uwiązywać dzieci

Cytaty

Złapał mnie na dziecko, chce tym sposobem uwiązać przy sobie. Ale czy tak wygląda miłość? Jak jest miłość to nie trzeba nikogo uwiązywać...

źródło: NKJP:www.wykop.pl

Nie uwiązywać do siebie dziecka poprzez manipulowanie nim i szantaż emocjonalny.

źródło: Internet: violettawroblewska.com

Składnia

bez ograniczeń + uwiązywać +
KOGO + GDZIE + (CZYM)
bez ograniczeń + uwiązywać +
KOGO + do KOGO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj