UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

biadać

Chronologizacja

1549, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. biadam
biadamy
2 os. biadasz
biadacie
3 os. biada
biadają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. biadałem
+(e)m biadał
biadałam
+(e)m biadała
biadałom
+(e)m biadało
biadaliśmy
+(e)śmy biadali
biadałyśmy
+(e)śmy biadały
2 os. biadałeś
+(e)ś biadał
biadałaś
+(e)ś biadała
biadałoś
+(e)ś biadało
biadaliście
+(e)ście biadali
biadałyście
+(e)ście biadały
3 os. biadał
biadała
biadało
biadali
biadały

bezosobnik: biadano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę biadał
będę biadać
będę biadała
będę biadać
będę biadało
będę biadać
będziemy biadali
będziemy biadać
będziemy biadały
będziemy biadać
2 os. będziesz biadał
będziesz biadać
będziesz biadała
będziesz biadać
będziesz biadało
będziesz biadać
będziecie biadali
będziecie biadać
będziecie biadały
będziecie biadać
3 os. będzie biadał
będzie biadać
będzie biadała
będzie biadać
będzie biadało
będzie biadać
będą biadali
będą biadać
będą biadały
będą biadać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. biadajmy
2 os. biadaj
biadajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. biadałbym
bym biadał
biadałabym
bym biadała
biadałobym
bym biadało
biadalibyśmy
byśmy biadali
biadałybyśmy
byśmy biadały
2 os. biadałbyś
byś biadał
biadałabyś
byś biadała
biadałobyś
byś biadało
biadalibyście
byście biadali
biadałybyście
byście biadały
3 os. biadałby
by biadał
biadałaby
by biadała
biadałoby
by biadało
biadaliby
by biadali
biadałyby
by biadały

bezosobnik: biadano by

bezokolicznik: biadać

imiesłów przysłówkowy współczesny: biadając

gerundium: biadanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. biadanie
biadania
D. biadania
biadań
C. biadaniu
biadaniom
B. biadanie
biadania
N. biadaniem
biadaniami
Ms. biadaniu
biadaniach
W. biadanie
biadania

imiesłów przymiotnikowy czynny: biadający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. biadający
biadający
biadający
biadające
biadająca
D. biadającego
biadającego
biadającego
biadającego
biadającej
C. biadającemu
biadającemu
biadającemu
biadającemu
biadającej
B. biadającego
biadającego
biadający
biadające
biadającą
N. biadającym
biadającym
biadającym
biadającym
biadającą
Ms. biadającym
biadającym
biadającym
biadającym
biadającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. biadający
biadający
biadające
biadające
D. biadających
biadających
biadających
biadających
C. biadającym
biadającym
biadającym
biadającym
B. biadających
biadających
biadających
biadające
N. biadającymi
biadającymi
biadającymi
biadającymi
Ms. biadających
biadających
biadających
biadających

Pochodzenie

Zob. biada I

Definicja

książk. 
narzekać na coś lub kogoś przysparzającego mówiącemu kłopotów w sposób silnie uzewnętrzniający głosem emocjonalną reakcję nadawcy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  biadolić, skwierczeć
hiperonimy:  narzekać

Połączenia

  • biadać nad losem, nad sobą
  • biadać gorzko

Cytaty

Piorun jasny! – powtarzał bezładnie słowa, nie mogąc wyjść z szoku. Bezradnie krążył po pokoju. Nie wiadomo było, czy biada nad sobą, czy nad Farmerem.

źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002

[...] ktoś biadał nad kryzysem wiary, spadkiem praktyki religijnej i powołań.

źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych: eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993

Zaczął biadać, że nigdy nie ośmieli się zaśpiewać wobec tysięcy widzów.

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

- Zgasło moje światło, odeszła moja rada, przeklęte moje dni... - biadał Ab-Ram zdruzgotany wiadomością.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

Składnia

bez ograniczeń + biadać +
nad KIM/CZYM
bez ograniczeń + biadać +
że ZDANIE
bez ograniczeń + biadać +
MOWA WPROST
Data ostatniej modyfikacji: 24.06.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj