UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wymijać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wymijam
wymijamy
2 os. wymijasz
wymijacie
3 os. wymija
wymijają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wymijałem
+(e)m wymijał
wymijałam
+(e)m wymijała
wymijałom
+(e)m wymijało
wymijaliśmy
+(e)śmy wymijali
wymijałyśmy
+(e)śmy wymijały
2 os. wymijałeś
+(e)ś wymijał
wymijałaś
+(e)ś wymijała
wymijałoś
+(e)ś wymijało
wymijaliście
+(e)ście wymijali
wymijałyście
+(e)ście wymijały
3 os. wymijał
wymijała
wymijało
wymijali
wymijały

bezosobnik: wymijano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wymijał
będę wymijać
będę wymijała
będę wymijać
będę wymijało
będę wymijać
będziemy wymijali
będziemy wymijać
będziemy wymijały
będziemy wymijać
2 os. będziesz wymijał
będziesz wymijać
będziesz wymijała
będziesz wymijać
będziesz wymijało
będziesz wymijać
będziecie wymijali
będziecie wymijać
będziecie wymijały
będziecie wymijać
3 os. będzie wymijał
będzie wymijać
będzie wymijała
będzie wymijać
będzie wymijało
będzie wymijać
będą wymijali
będą wymijać
będą wymijały
będą wymijać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wymijajmy
2 os. wymijaj
wymijajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wymijałbym
bym wymijał
wymijałabym
bym wymijała
wymijałobym
bym wymijało
wymijalibyśmy
byśmy wymijali
wymijałybyśmy
byśmy wymijały
2 os. wymijałbyś
byś wymijał
wymijałabyś
byś wymijała
wymijałobyś
byś wymijało
wymijalibyście
byście wymijali
wymijałybyście
byście wymijały
3 os. wymijałby
by wymijał
wymijałaby
by wymijała
wymijałoby
by wymijało
wymijaliby
by wymijali
wymijałyby
by wymijały

bezosobnik: wymijano by

bezokolicznik: wymijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wymijając

gerundium: wymijanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wymijanie
wymijania
D. wymijania
wymijań
C. wymijaniu
wymijaniom
B. wymijanie
wymijania
N. wymijaniem
wymijaniami
Ms. wymijaniu
wymijaniach
W. wymijanie
wymijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wymijający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wymijający
wymijający
wymijający
wymijające
wymijająca
D. wymijającego
wymijającego
wymijającego
wymijającego
wymijającej
C. wymijającemu
wymijającemu
wymijającemu
wymijającemu
wymijającej
B. wymijającego
wymijającego
wymijający
wymijające
wymijającą
N. wymijającym
wymijającym
wymijającym
wymijającym
wymijającą
Ms. wymijającym
wymijającym
wymijającym
wymijającym
wymijającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wymijający
wymijający
wymijające
wymijające
D. wymijających
wymijających
wymijających
wymijających
C. wymijającym
wymijającym
wymijającym
wymijającym
B. wymijających
wymijających
wymijających
wymijające
N. wymijającymi
wymijającymi
wymijającymi
wymijającymi
Ms. wymijających
wymijających
wymijających
wymijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wymijany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wymijany
wymijany
wymijany
wymijane
wymijana
D. wymijanego
wymijanego
wymijanego
wymijanego
wymijanej
C. wymijanemu
wymijanemu
wymijanemu
wymijanemu
wymijanej
B. wymijanego
wymijanego
wymijany
wymijane
wymijaną
N. wymijanym
wymijanym
wymijanym
wymijanym
wymijaną
Ms. wymijanym
wymijanym
wymijanym
wymijanym
wymijanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wymijani
wymijani
wymijane
wymijane
D. wymijanych
wymijanych
wymijanych
wymijanych
C. wymijanym
wymijanym
wymijanym
wymijanym
B. wymijanych
wymijanych
wymijanych
wymijane
N. wymijanymi
wymijanymi
wymijanymi
wymijanymi
Ms. wymijanych
wymijanych
wymijanych
wymijanych

odpowiednik aspektowy: wyminąć

Pochodzenie

Zob. mijać

1. przeszkody

Definicja

poruszając się w jakimś kierunku tak zmieniać trasę ruchu, aby nie zetknąć się z przeszkodą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • samochody wymijają
  • wymijać przeszkody, kałuże, pieszego, rowerzystów
  • wymijać wielkim łukiem, slalomem
  • wymijać ostrożnie, zręcznie

Cytaty

Wszystko okrywał mroczny cień, co parę metrów musiała wymijać kałuże.

źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światłą, 1997

Ma dwa metry i siedemdziesiąt dwa centymetry wzrostu, ogromnym ramieniem wskazuje na muzealne drzwi i nikomu nie pozwala przejść obojętnie. Wymijam go wielkim łukiem. Idę dalej.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci, 2007

Chłopak nie odpowiada, idzie prosto przed siebie, wymijając zabiegające mu drogę dzieciaki.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Wóz ostro przyhamował, wymijając rozrzucone na jezdni drewniane skrzynki [...]

źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995

Stali na środku chodnika, wymijani przez częstych przechodniów.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957

23 grudnia kierujący renault 19 nie zachował ostrożności podczas wymijania jadącego z przeciwka daewoo nubiry, skutkiem czego doprowadził do otarcia boków auta.

źródło: NKJP: A.G.:997, Czas Ostrzeszowski, 2006-01

Składnia

bez ograniczeń + wymijać +
KOGO/CO

2. inny samochód

Definicja

przemieszczając się za jakąś osobą, zwierzęciem lub pojazdem, wysuwać się przed nie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyprzedzać

Połączenia

  • kierowcy, samochody wymijają
  • wymijać auto, autobus, ciągnik, pojazd, samochód, wozy; przeszkody; ludzi, pieszego, rowerzystów
  • wymijać na drodze, na wąskiej jezdni, na pasach
  • wymijać ostrożnie, slalomem
  • manewr, próba wymijania
  • w czasie, w trakcie wymijania

Cytaty

Stary mercedes wiózł starostę [...] w kierunku Myślenic. Szeroka dwupasmowa szosa pozwalała wymijać bez trudu dymiące trabanty i jelcze, pykające syrenki i rozdygotane maluchy.

źródło: NKJP: Adam Czerniawski: Narracje ormiańskie, 2003

Jazda na sygnale okazuje się slalomem. Nie wszyscy kierowcy ustępują drogi. Powinni zjechać na pobocze, tymczasem jadą w najlepsze środkiem jezdni. Trzeba ich wymijać z prawej i z lewej.

źródło: NKJP: Anna Rojek: Szukają, by ratować, Dziennik Łódzki, 2003-12-01

W miejscu, gdzie obowiązuje zakaz wyprzedzania, kierowca wymijał dwa inne pojazdy „na trzeciego”.

źródło: NKJP: (cm): Bo telewizja? Gazeta Goleniowska, 2006-10-02

Przede wszystkim kierowcy nie zmieniają pasa przy wymijaniu skuterów. [...] Ograniczeń prędkości często nie przestrzegają kierowcy samochodów i wręcz irytują się, gdy motorower jedzie tylko 50 km na godzinę.

źródło: NKJP: Katarzyna Fus: Toruń: Nierówne szanse skutera, Gazeta Pomorska, 2009-09-08

Składnia

bez ograniczeń + wymijać +
KOGO/CO

3. problem

Definicja

nie uwzględniać w swoich działaniach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Barbara była... och, można by tak jej cechy mnożyć bez końca. Jej spokoju, nienazywania rzeczy po imieniu, wymijania ich nazwy, jakby nie istniały, najbardziej później żałował.

źródło: NKJP: Włodzimierz Odojewski: Kwarantanna, 2009

Mówiłem m.in., że tendencją wszystkich więźniów świata jest wymijanie regulaminów. Inaczej, nudno.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977

Składnia

bez ograniczeń + wymijać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 20.03.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj