Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wierzgam |
wierzgamy |
|||
2 os. |
wierzgasz |
wierzgacie |
|||
3 os. |
wierzga |
wierzgają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wierzgałem +(e)m wierzgał |
wierzgałam +(e)m wierzgała |
wierzgałom +(e)m wierzgało |
wierzgaliśmy +(e)śmy wierzgali |
wierzgałyśmy +(e)śmy wierzgały |
2 os. |
wierzgałeś +(e)ś wierzgał |
wierzgałaś +(e)ś wierzgała |
wierzgałoś +(e)ś wierzgało |
wierzgaliście +(e)ście wierzgali |
wierzgałyście +(e)ście wierzgały |
3 os. |
wierzgał |
wierzgała |
wierzgało |
wierzgali |
wierzgały |
bezosobnik: wierzgano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wierzgał będę wierzgać |
będę wierzgała będę wierzgać |
będę wierzgało będę wierzgać |
będziemy wierzgali będziemy wierzgać |
będziemy wierzgały będziemy wierzgać |
2 os. |
będziesz wierzgał będziesz wierzgać |
będziesz wierzgała będziesz wierzgać |
będziesz wierzgało będziesz wierzgać |
będziecie wierzgali będziecie wierzgać |
będziecie wierzgały będziecie wierzgać |
3 os. |
będzie wierzgał będzie wierzgać |
będzie wierzgała będzie wierzgać |
będzie wierzgało będzie wierzgać |
będą wierzgali będą wierzgać |
będą wierzgały będą wierzgać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wierzgajmy |
|
2 os. |
wierzgaj |
wierzgajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wierzgałbym bym wierzgał |
wierzgałabym bym wierzgała |
wierzgałobym bym wierzgało |
wierzgalibyśmy byśmy wierzgali |
wierzgałybyśmy byśmy wierzgały |
2 os. |
wierzgałbyś byś wierzgał |
wierzgałabyś byś wierzgała |
wierzgałobyś byś wierzgało |
wierzgalibyście byście wierzgali |
wierzgałybyście byście wierzgały |
3 os. |
wierzgałby by wierzgał |
wierzgałaby by wierzgała |
wierzgałoby by wierzgało |
wierzgaliby by wierzgali |
wierzgałyby by wierzgały |
bezosobnik: wierzgano by
bezokolicznik: wierzgać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wierzgając
gerundium: wierzganie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wierzganie |
wierzgania |
D. | wierzgania |
wierzgań |
C. | wierzganiu |
wierzganiom |
B. | wierzganie |
wierzgania |
N. | wierzganiem |
wierzganiami |
Ms. | wierzganiu |
wierzganiach |
W. | wierzganie |
wierzgania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wierzgający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wierzgający |
wierzgający |
wierzgający |
wierzgające |
wierzgająca |
D. | wierzgającego |
wierzgającego |
wierzgającego |
wierzgającego |
wierzgającej |
C. | wierzgającemu |
wierzgającemu |
wierzgającemu |
wierzgającemu |
wierzgającej |
B. | wierzgającego |
wierzgającego |
wierzgający |
wierzgające |
wierzgającą |
N. | wierzgającym |
wierzgającym |
wierzgającym |
wierzgającym |
wierzgającą |
Ms. | wierzgającym |
wierzgającym |
wierzgającym |
wierzgającym |
wierzgającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wierzgający |
wierzgający |
wierzgające |
wierzgające |
D. | wierzgających |
wierzgających |
wierzgających |
wierzgających |
C. | wierzgającym |
wierzgającym |
wierzgającym |
wierzgającym |
B. | wierzgających |
wierzgających |
wierzgających |
wierzgające |
N. | wierzgającymi |
wierzgającymi |
wierzgającymi |
wierzgającymi |
Ms. | wierzgających |
wierzgających |
wierzgających |
wierzgających |
odpowiednik aspektowy: wierzgnąć
Pochodzenie
psł. *vŕ̥gati 'rzucać, ciskać'
1. o cielęciu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Połączenia
- byk, koń, zwierzę wierzga
- próbować, zacząć wierzgać
Cytaty
Koń był łagodny, nie wierzgał i nie kopał, nawet jak się do niego podchodziło od tyłu. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008 |
|
Aby bardziej rozjuszyć zwierzę, strzelano do niego z procy. Skutek był taki, że byk wierzgał. źródło: NKJP: Katarzyna Bonda: Rozbierałyśmy się na ekranie... zamiast Izy Scorupco i Magdy Mielcarz, Naj, 2003 |
|
Patrząc na wierzgającego źrebaka, mówimy z zachwytem: „świetny koń, wspaniała rasa”. źródło: NKJP: Danuta Popławska: Nakazy – zakazy – kary, Wychowawca, 2003-03 |
2. nogami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
synonimy: | fikać |
Połączenia
- dziecko wierzga
- wierzgać nogami, nóżkami
- wierzgać w powietrzu
- zacząć wierzgać
- wierzgać i wrzeszczeć; krzyczeć i wierzgać
Cytaty
[...] niemowlę zbyt krzepko się rozwijało. Energicznie wierzgając nóżkami, płakało lub gaworzyło tak głośno, że słychać było je daleko poza chatą. źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963 |
|
Spod kół prysnęły ziarna żwiru i piach. Tak pies wierzga tylnymi łapami, jak się załatwi. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
Kto w ogóle wymyśla wzory tych ubranek? Czy ten ktoś kiedykolwiek próbował ubrać wierzgające dziecko, które rzadko kiedy chce zginać nogi [...]? źródło: NKJP: Internet |
Składnia
![]() |
+ | wierzgać | + |
(CZYM)
|
3. buntować się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | brykać, fikać, podskakiwać |
Cytaty
Jeśli Senat jest politycznym odzwierciedleniem Sejmu, to trudno sobie wyobrazić, aby senatorowie wierzgali przeciw swym kolegom z Sejmu. źródło: NKJP: Jerzy Pałosz: Pozostało z czasu przeszłego, Gazeta Krakowska, 2004-07-10 |
|
Państwo - drogi adwersarzu - nie jest od tego, żeby nas zapinać w cugle, byśmy nie wierzgali, a grzecznie chodzili na komendę. źródło: NKJP: Internet |
|
Naród istnieje dzięki temu, że jednak nieustannie wierzgał. Gdyby nie wierzgał, już by go wcale nie było... źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986 |
Składnia
![]() |
+ | wierzgać | + |
(przeciw KOMU)
|