UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

koleżanka

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: kolega

1. z pracy

Definicja

dziewczyna lub kobieta, znana danej osobie z powodu wspólnej nauki, pracy, zabawy lub działalności w jakiejś organizacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kolegówna, kuma, kumoszka, ziomalka, ziomka

Połączenia

  • bliska, daleka; dobra, miła, serdeczna, życzliwa; doświadczona; droga, szanowna; młoda, starsza; brzydka, ładna, śliczna, urodziwa; nielubiana; biurowa, klasowa, klubowa, partyjna, redakcyjna, szkolna; była, dawna, nowa, stara; moja, nasza, twoja...; amerykańska koleżanka; kochane, urocze; zazdrosne koleżanki
  • koleżanka córki, matki, żony; pani Beaty, Doroty...; zmarłej
  • koleżanka z pracy; z drużyny, z grupy, z kadry, z klasy, z oddziału, z zespołu; z podwórka; z biura, z branży, z firmy, z redakcji, z teatru, z uniwersytetu; z gimnazjum, z liceum, z podstawówki, z przedszkola, z uczelni; z roku, z wydziału; z partii; z planu filmowego; z ławki, z pokoju; z pensji; z czasów szkolnych, uniwersyteckich..., z dawnych lat; z Krakowa, z Warszawy..., z Polski, z Ukrainy...; ze studiów, ze szkoły; ze szkolnej ławy
  • koleżanka i sąsiadka; koleżanki i koledzy, koleżanki i nauczyciele, koleżanki i przyjaciółki
  • mąż, ojciec, rodzice; opowieść, rada; imieniny, ślub, śmierć, urodziny; dom, mieszkanie; głos, głowa, plecy; w obronie koleżanki; grono, grupa; spojrzenia koleżanek
  • telefon od koleżanki; gratulacje od koleżanek; impreza, noc, prywatka, wizyta u koleżanki
  • kontakt, rozmowa; kawa; zakupy z koleżanką; spotkanie, zabawa; solidarność z koleżankami,
  • bronić; słuchać koleżanki
  • dziękować, podziękować; opowiedzieć/opowiadać, wyjaśnić coś; pożyczać coś; towarzyszyć; zaimponować koleżance; zazdrościć koleżankom
  • mieć, spotkać; pomóc/pomagać, ratować; odwiedzić/odwiedzać, zaprosić/zapraszać; namówić/namawiać, poprosić, prosić, pytać, zapytać; stracić; wspominać; pokonać, wyprzedzić/wyprzedzać; poinformować; przekonać koleżankę; dopingować koleżanki
  • udać się do koleżanki; zwracać się do koleżanek
  • popisać się przed koleżanką; bawić się; spotkać się/spotykać się, umówić się/umawiać się; śmiać się; kłócić się; ożenić się z koleżanką; wybrać się/wybierać się z koleżankami
  • kochać się w koleżance
  • razem z koleżanką

Cytaty

Maria Tesznarówna, zwana przez wszystkich Dzidką, była szkolną koleżanką Zosi i jej najserdeczniejszą przyjaciółką.

źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Świat zapamiętany, 2002

[...]moja dawna koleżanka z wydziału prawa na UW, była przyjaciółką świeżo poślubionej żony Rojewskiego, też mojej dawnej koleżanki, Haliny Kirstówny, uchodzącej w czasie moich studiów za najurodziwszą ze studentek z mojego roku [...]

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet : wybór z pamięci 90-latka, 2004

Platonicznie i beznadziejnie kochałem się w koleżance ze szkoły, dziewczynie z warkoczem sięgającym gdzieś do pół łydki.

źródło: NKJP: Andrzej Mandalian: Czerwona orkiestra, 2009

– Pani Jadzia jest naszą koleżanką z pracy.

źródło: NKJP: Janusz Pawul: Solidarni dla Kubusia, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-10-17

Lucynka nigdzie nie wyjechała, podobnie zresztą jak większość dzieci na wsi. Bawiła się z koleżankami całymi dniami na podwórku.

źródło: NKJP: Małgorzata Moczulska: Ten bydlak, jej ojciec, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-09-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. koleżanka
koleżanki
D. koleżanki
koleżanek
C. koleżance
koleżankom
B. koleżankę
koleżanki
N. koleżanką
koleżankami
Ms. koleżance
koleżankach
W. koleżanko
koleżanki

Składnia

bez ograniczeń + koleżanka +
(KOGO)
bez ograniczeń + koleżanka +
(CZYJA)
bez ograniczeń + koleżanka +
(z CZEGO)

2. Kowalska

Definicja

kobieta będąca członkiem tej samej organizacji lub grupy społecznej, co mówiący, ale nieprzewyższająca go pod względem wieku i statusu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Połączenia

  • koleżanki nauczycielki, posłanki
  • droga, miła, szanowna koleżanko

Cytaty

Nauczyciel gimnastyki, który został przewodniczącym zetempe w szkole, zawołał: – Koleżanko Greto, prosimy do nas.

źródło: NKJP : Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003

Mizerny młodzieniec, [...] oznajmił, że koleżanka Kujawska zapewne niedługo wróci.

źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 2005

[...]jako Lady Makbet miała wystąpić koleżanka Radomska, ale spodziewa się dziecka i w najbliższym czasie nie będzie w stanie zagrać nie tylko Lady Makbet, ale także Balladyny, Elektry i pani Dulskiej, [...]

źródło: NKJP: Sławomir Mizerski: Teatr na deskach, Polityka, 2002-03-16

Szanowna Koleżanko Prezydium ZG na posiedzeniu w dniu 14.04.1970 r. - na wniosek Przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego centralnej wyprawy Karakorum 1971 - uchwaliło wytypowanie Koleżanki jako członka kadry wyprawy.

źródło: NKJP: Wanda Rutkiewicz: Na jednej linie, 2010

Chciałem zapytać koleżanki posłanki i kolegów posłów: czy są jakieś inne propozycje do porządku naszych dzisiejszych obrad?

źródło: NKJP: Stenogram z 61. posiedzenia Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (SRTV) w dniu 20 sierpnia 2003 r.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. koleżanka
koleżanki
D. koleżanki
koleżanek
C. koleżance
koleżankom
B. koleżankę
koleżanki
N. koleżanką
koleżankami
Ms. koleżance
koleżankach
W. koleżanko
koleżanki

Składnia

bez ograniczeń + koleżanka +
(KTO)

Skróty

kol.

Frazeologizmy

koleżanka po fachu
koleżanka po piórze
Data ostatniej modyfikacji: 28.04.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj