UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

korkować

Chronologizacja

1820, Dziennik Wileński, books.google.pl

Pochodzenie

Od: korek

1. butelkę

Definicja

umieszczając w otworze korek, zatykać butelkę lub inny zbiornik

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zakorkowywać
	antonimy:	odkorkowywać
	hiperonimy:	zatykać

Połączenia

korkować butelkę

Cytaty

	Każdą butelkę mama korkowała drewnianą maszynką, do której wkładało się rozparzony korek. [...] Zakorkowane butelki oblepiało się „metryką” wina i układało w pozycji leżącej na stelażu. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997
	Słój czy też gąsiorek przykrywamy płótnem i zawiązujemy sznurkiem. Po trzech tygodniach nalewkę bardzo ostrożnie zlewamy, filtrując przez watę albo bibułkę filtracyjną. Rozlewamy do butelek, korkujemy i odstawiamy [...] na trzy miesiące. źródło: NKJP: Agnieszka Borzęcka: Tarnina na wszystko, Gazeta Krakowska, 2005-12-17
	Porcelanowe koreczki szorowano, zaś gumki wyparzano we wrzątku. Taka metoda zamykania królowała przez lata. W Polsce w latach siedemdziesiątych XX wieku w ten sposób korkowano nawet oranżadę. źródło: NKJP: Butelka z koroną, Trybuna Śląska, 2002-10-04
	W gleboznawstwie zamiast piknometrów z otwartą szyjką stosuje się piknometry [...] zaopatrzone w doszlifowany korek z cienkim kanalikiem, który umożliwia wypływ nadmiaru cieczy podczas korkowania naczynia. źródło: NKJP: Elżbieta Myślińska: Laboratoryjne badania gruntów, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	korkuję	korkujemy
2 os.	korkujesz	korkujecie
3 os.	korkuje	korkują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	korkowałem +(e)m korkował	korkowałam +(e)m korkowała	korkowałom +(e)m korkowało	korkowaliśmy +(e)śmy korkowali	korkowałyśmy +(e)śmy korkowały
2 os.	korkowałeś +(e)ś korkował	korkowałaś +(e)ś korkowała	korkowałoś +(e)ś korkowało	korkowaliście +(e)ście korkowali	korkowałyście +(e)ście korkowały
3 os.	korkował	korkowała	korkowało	korkowali	korkowały

bezosobnik: korkowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę korkował będę korkować	będę korkowała będę korkować	będę korkowało będę korkować	będziemy korkowali będziemy korkować	będziemy korkowały będziemy korkować
2 os.	będziesz korkował będziesz korkować	będziesz korkowała będziesz korkować	będziesz korkowało będziesz korkować	będziecie korkowali będziecie korkować	będziecie korkowały będziecie korkować
3 os.	będzie korkował będzie korkować	będzie korkowała będzie korkować	będzie korkowało będzie korkować	będą korkowali będą korkować	będą korkowały będą korkować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		korkujmy
2 os.	korkuj	korkujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	korkowałbym bym korkował	korkowałabym bym korkowała	korkowałobym bym korkowało	korkowalibyśmy byśmy korkowali	korkowałybyśmy byśmy korkowały
2 os.	korkowałbyś byś korkował	korkowałabyś byś korkowała	korkowałobyś byś korkowało	korkowalibyście byście korkowali	korkowałybyście byście korkowały
3 os.	korkowałby by korkował	korkowałaby by korkowała	korkowałoby by korkowało	korkowaliby by korkowali	korkowałyby by korkowały

bezosobnik: korkowano by

bezokolicznik: korkować

imiesłów przysłówkowy współczesny: korkując

gerundium: korkowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	korkowanie	korkowania
D.	korkowania	korkowań
C.	korkowaniu	korkowaniom
B.	korkowanie	korkowania
N.	korkowaniem	korkowaniami
Ms.	korkowaniu	korkowaniach
W.	korkowanie	korkowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: korkujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	korkujący	korkujący	korkujący	korkujące	korkująca
D.	korkującego	korkującego	korkującego	korkującego	korkującej
C.	korkującemu	korkującemu	korkującemu	korkującemu	korkującej
B.	korkującego	korkującego	korkujący	korkujące	korkującą
N.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym	korkującą
Ms.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym	korkującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	korkujący	korkujący	korkujące	korkujące
D.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujących
C.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym
B.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujące
N.	korkującymi	korkującymi	korkującymi	korkującymi
Ms.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: korkowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	korkowany	korkowany	korkowany	korkowane	korkowana
D.	korkowanego	korkowanego	korkowanego	korkowanego	korkowanej
C.	korkowanemu	korkowanemu	korkowanemu	korkowanemu	korkowanej
B.	korkowanego	korkowanego	korkowany	korkowane	korkowaną
N.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowaną
Ms.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	korkowani	korkowani	korkowane	korkowane
D.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowanych
C.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym
B.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowane
N.	korkowanymi	korkowanymi	korkowanymi	korkowanymi
Ms.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowanych

odpowiednik aspektowy: zakorkować

Składnia

korkować

2. drogę

Definicja

tworzyć przeszkodę w swobodnym przemieszczaniu się kogoś lub czegoś przez jakiś ciąg, otwór lub jakąś drogę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zakorkowywać
	antonimy:	odkorkowywać
	hiperonimy:	blokować

Połączenia

korkować miasto, ulicę

Cytaty

	Tłum rannych korkuje niewielki pasaż, w którym Zygmunt meldował swój oddział dowodzącemu grupą szturmową. źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie. Rocznik 20, 1957
	Zakładamy dodatkowe działania, związane z dużym natężeniem ruchu [...]. Okresowo będziemy tam wyłączać sygnalizację świetlną i kierować ruchem, by nie korkować dojazdu do Kaponiery. źródło: NKJP: Grzegorz Okoński: Motor Show na starcie, Gazeta Poznańska, 2003-05-21
	Wydzieliny śluzowe mogą korkować kanaliki uszu i utrudniać słyszenie. źródło: NKJP: Marzena i Tadeusz Woźniakowie: Polacy to niechluje!, Trybuna Śląska, 2002-10-31
	Martwy ptak korkował komin i dym zamiast w niebo szedł do wewnątrz. źródło: Internet: lodz.naszemiasto.pl
	Zgromadzone na dnie syfonu osady „wiążą się” w zamknięciach wodnych, tworząc bardzo twardą bryłę, która skutecznie korkuje prawidłowy odpływ wody. źródło: Internet: instalator.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	korkuję	korkujemy
2 os.	korkujesz	korkujecie
3 os.	korkuje	korkują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	korkowałem +(e)m korkował	korkowałam +(e)m korkowała	korkowałom +(e)m korkowało	korkowaliśmy +(e)śmy korkowali	korkowałyśmy +(e)śmy korkowały
2 os.	korkowałeś +(e)ś korkował	korkowałaś +(e)ś korkowała	korkowałoś +(e)ś korkowało	korkowaliście +(e)ście korkowali	korkowałyście +(e)ście korkowały
3 os.	korkował	korkowała	korkowało	korkowali	korkowały

bezosobnik: korkowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę korkował będę korkować	będę korkowała będę korkować	będę korkowało będę korkować	będziemy korkowali będziemy korkować	będziemy korkowały będziemy korkować
2 os.	będziesz korkował będziesz korkować	będziesz korkowała będziesz korkować	będziesz korkowało będziesz korkować	będziecie korkowali będziecie korkować	będziecie korkowały będziecie korkować
3 os.	będzie korkował będzie korkować	będzie korkowała będzie korkować	będzie korkowało będzie korkować	będą korkowali będą korkować	będą korkowały będą korkować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		korkujmy
2 os.	korkuj	korkujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	korkowałbym bym korkował	korkowałabym bym korkowała	korkowałobym bym korkowało	korkowalibyśmy byśmy korkowali	korkowałybyśmy byśmy korkowały
2 os.	korkowałbyś byś korkował	korkowałabyś byś korkowała	korkowałobyś byś korkowało	korkowalibyście byście korkowali	korkowałybyście byście korkowały
3 os.	korkowałby by korkował	korkowałaby by korkowała	korkowałoby by korkowało	korkowaliby by korkowali	korkowałyby by korkowały

bezosobnik: korkowano by

bezokolicznik: korkować

imiesłów przysłówkowy współczesny: korkując

gerundium: korkowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	korkowanie	korkowania
D.	korkowania	korkowań
C.	korkowaniu	korkowaniom
B.	korkowanie	korkowania
N.	korkowaniem	korkowaniami
Ms.	korkowaniu	korkowaniach
W.	korkowanie	korkowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: korkujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	korkujący	korkujący	korkujący	korkujące	korkująca
D.	korkującego	korkującego	korkującego	korkującego	korkującej
C.	korkującemu	korkującemu	korkującemu	korkującemu	korkującej
B.	korkującego	korkującego	korkujący	korkujące	korkującą
N.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym	korkującą
Ms.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym	korkującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	korkujący	korkujący	korkujące	korkujące
D.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujących
C.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym
B.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujące
N.	korkującymi	korkującymi	korkującymi	korkującymi
Ms.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: korkowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	korkowany	korkowany	korkowany	korkowane	korkowana
D.	korkowanego	korkowanego	korkowanego	korkowanego	korkowanej
C.	korkowanemu	korkowanemu	korkowanemu	korkowanemu	korkowanej
B.	korkowanego	korkowanego	korkowany	korkowane	korkowaną
N.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowaną
Ms.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	korkowani	korkowani	korkowane	korkowane
D.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowanych
C.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym
B.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowane
N.	korkowanymi	korkowanymi	korkowanymi	korkowanymi
Ms.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowanych

odpowiednik aspektowy: zakorkować

Składnia

korkować

3. sądy

Definicja

pot.

powodować, że działania jakiejś instytucji są utrudniane przez nadmierne nagromadzenie się spraw do załatwienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zakorkowywać
	antonimy:	odkorkowywać

Cytaty

Upadłość konsumencka korkuje sądy. [...] Popularność oddłużenia wśród Polaków powoduje, że sądy gospodarcze nie dają sobie rady z falą nowych wniosków.

źródło: Patryk Słowik: Upadłość konsumencka korkuje sądy. Nie obejdzie się bez zmian, Dziennik Gazeta Prawna, 2017-01-31 (prawo.gazetaprawna.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	korkuję	korkujemy
2 os.	korkujesz	korkujecie
3 os.	korkuje	korkują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	korkowałem +(e)m korkował	korkowałam +(e)m korkowała	korkowałom +(e)m korkowało	korkowaliśmy +(e)śmy korkowali	korkowałyśmy +(e)śmy korkowały
2 os.	korkowałeś +(e)ś korkował	korkowałaś +(e)ś korkowała	korkowałoś +(e)ś korkowało	korkowaliście +(e)ście korkowali	korkowałyście +(e)ście korkowały
3 os.	korkował	korkowała	korkowało	korkowali	korkowały

bezosobnik: korkowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę korkował będę korkować	będę korkowała będę korkować	będę korkowało będę korkować	będziemy korkowali będziemy korkować	będziemy korkowały będziemy korkować
2 os.	będziesz korkował będziesz korkować	będziesz korkowała będziesz korkować	będziesz korkowało będziesz korkować	będziecie korkowali będziecie korkować	będziecie korkowały będziecie korkować
3 os.	będzie korkował będzie korkować	będzie korkowała będzie korkować	będzie korkowało będzie korkować	będą korkowali będą korkować	będą korkowały będą korkować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		korkujmy
2 os.	korkuj	korkujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	korkowałbym bym korkował	korkowałabym bym korkowała	korkowałobym bym korkowało	korkowalibyśmy byśmy korkowali	korkowałybyśmy byśmy korkowały
2 os.	korkowałbyś byś korkował	korkowałabyś byś korkowała	korkowałobyś byś korkowało	korkowalibyście byście korkowali	korkowałybyście byście korkowały
3 os.	korkowałby by korkował	korkowałaby by korkowała	korkowałoby by korkowało	korkowaliby by korkowali	korkowałyby by korkowały

bezosobnik: korkowano by

bezokolicznik: korkować

imiesłów przysłówkowy współczesny: korkując

gerundium: korkowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	korkowanie	korkowania
D.	korkowania	korkowań
C.	korkowaniu	korkowaniom
B.	korkowanie	korkowania
N.	korkowaniem	korkowaniami
Ms.	korkowaniu	korkowaniach
W.	korkowanie	korkowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: korkujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	korkujący	korkujący	korkujący	korkujące	korkująca
D.	korkującego	korkującego	korkującego	korkującego	korkującej
C.	korkującemu	korkującemu	korkującemu	korkującemu	korkującej
B.	korkującego	korkującego	korkujący	korkujące	korkującą
N.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym	korkującą
Ms.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym	korkującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	korkujący	korkujący	korkujące	korkujące
D.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujących
C.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym
B.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujące
N.	korkującymi	korkującymi	korkującymi	korkującymi
Ms.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: korkowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	korkowany	korkowany	korkowany	korkowane	korkowana
D.	korkowanego	korkowanego	korkowanego	korkowanego	korkowanej
C.	korkowanemu	korkowanemu	korkowanemu	korkowanemu	korkowanej
B.	korkowanego	korkowanego	korkowany	korkowane	korkowaną
N.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowaną
Ms.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	korkowani	korkowani	korkowane	korkowane
D.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowanych
C.	korkowanym	korkowanym	korkowanym	korkowanym
B.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowane
N.	korkowanymi	korkowanymi	korkowanymi	korkowanymi
Ms.	korkowanych	korkowanych	korkowanych	korkowanych

odpowiednik aspektowy: zakorkować

Składnia

korkować

4. na zawał

Definicja

pot.

umierać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	gasnąć, konać, ktoś dokonuje żywota, ktoś schodzi z tego świata, ktoś wyciąga kopyta, ktoś wydaje ostatnie tchnienie, mrzeć, umierać, życie uchodzi z kogoś
	antonimy:	rodzić się

Cytaty

Ma się rozumieć: nie wszystko było sielanką; i wtedy się trafiały trupy na stadionie; nieraz się zdarzało, że ktoś patrzył, jak nasi grają, i nagle korkował. Przeważnie na zawał.

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Święta wojna, Polityka, 2006-03-25

To chodzące trupy. Ciągle ktoś nowy korkuje, i to nie tylko stare ćpuny, ale również masa takich początkujących jak ty.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Jak na ulicy ktoś będzie korkował, to nawet ty masz obowiązek udzielenia mu pomocy.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	korkuję	korkujemy
2 os.	korkujesz	korkujecie
3 os.	korkuje	korkują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	korkowałem +(e)m korkował	korkowałam +(e)m korkowała	korkowałom +(e)m korkowało	korkowaliśmy +(e)śmy korkowali	korkowałyśmy +(e)śmy korkowały
2 os.	korkowałeś +(e)ś korkował	korkowałaś +(e)ś korkowała	korkowałoś +(e)ś korkowało	korkowaliście +(e)ście korkowali	korkowałyście +(e)ście korkowały
3 os.	korkował	korkowała	korkowało	korkowali	korkowały

bezosobnik: korkowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę korkował będę korkować	będę korkowała będę korkować	będę korkowało będę korkować	będziemy korkowali będziemy korkować	będziemy korkowały będziemy korkować
2 os.	będziesz korkował będziesz korkować	będziesz korkowała będziesz korkować	będziesz korkowało będziesz korkować	będziecie korkowali będziecie korkować	będziecie korkowały będziecie korkować
3 os.	będzie korkował będzie korkować	będzie korkowała będzie korkować	będzie korkowało będzie korkować	będą korkowali będą korkować	będą korkowały będą korkować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		korkujmy
2 os.	korkuj	korkujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	korkowałbym bym korkował	korkowałabym bym korkowała	korkowałobym bym korkowało	korkowalibyśmy byśmy korkowali	korkowałybyśmy byśmy korkowały
2 os.	korkowałbyś byś korkował	korkowałabyś byś korkowała	korkowałobyś byś korkowało	korkowalibyście byście korkowali	korkowałybyście byście korkowały
3 os.	korkowałby by korkował	korkowałaby by korkowała	korkowałoby by korkowało	korkowaliby by korkowali	korkowałyby by korkowały

bezosobnik: korkowano by

bezokolicznik: korkować

imiesłów przysłówkowy współczesny: korkując

gerundium: korkowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	korkowanie	korkowania
D.	korkowania	korkowań
C.	korkowaniu	korkowaniom
B.	korkowanie	korkowania
N.	korkowaniem	korkowaniami
Ms.	korkowaniu	korkowaniach
W.	korkowanie	korkowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: korkujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	korkujący	korkujący	korkujący	korkujące	korkująca
D.	korkującego	korkującego	korkującego	korkującego	korkującej
C.	korkującemu	korkującemu	korkującemu	korkującemu	korkującej
B.	korkującego	korkującego	korkujący	korkujące	korkującą
N.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym	korkującą
Ms.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym	korkującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	korkujący	korkujący	korkujące	korkujące
D.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujących
C.	korkującym	korkującym	korkującym	korkującym
B.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujące
N.	korkującymi	korkującymi	korkującymi	korkującymi
Ms.	korkujących	korkujących	korkujących	korkujących

odpowiednik aspektowy: wykorkować

Składnia

korkować

(na CO)

Data ostatniej modyfikacji: 02.01.2019