UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pakt

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. pactum

1. umowa

Definicja

umowa o charakterze politycznym lub wojskowym

Noty o użyciu

Używane w nazwach umów, np. Pakt Północnoatlantycki, Pakt Warszawski.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  traktat
hiperonimy:  porozumienie, układ, umowa

Połączenia

  • dwustronny, europejski, międzynarodowy, międzypaństwowy pakt; pakt gwarancyjny, obronny, polityczny, rządowy, stabilizacyjny, wojskowy; północnoatlantycki, reński, warszawski
  • pakt Polski z ZSRR, Rosji z Niemcami...; bezpieczeństwa, przyjaźni, solidarności
  • pakt między Hitlerem a Stalinem, między Ribbentropem a Mołotowem...; między Niemcami a Rosją; między SLD a Samoobroną, między Kongresem a Ligą Muzułmańską...
  • pakt o nieagresji, o wzajemnej pomocy
  • pakt i konwencja; pakt i porozumienie; pakt i sojusz; pakt i umowa
  • członek, przeciwnik, strony, sygnatariusze; idea, postanowienie, treść, warunek paktu
  • debata, głosowanie, praca, rokowania; patronat nad paktem
  • pakt obowiązuje od kiedyś; oznacza, przewiduje, zakłada coś/ że coś, zawiera coś
  • dotyczyć paktu
  • podpisać/podpisywać, poszerzyć, przyjąć, rozszerzyć/rozszerzać, zawrzeć/zawierać; wypowiedzieć, zerwać pakt
  • przystąpić do paktu; wynikać z paktu
  • debatować, pracować nad paktem
  • zawrzeć coś w pakcie

Cytaty

[Ribbentrop] wygłosił długi, aczkolwiek niezbyt rzeczowy monolog. Powtórzył w nim zarzuty znane już z memorandum, jakie w Auswärtiges Amt wręczono kilkanaście dni wcześniej ambasadorom reprezentującym sygnatariuszy paktu w Locarno.

źródło: NKJP: Karol Grünberg, Bolesław Otręba: Joachim von Ribbentrop: szef hitlerowskiej dyplomacji, 1995

Pakt między Niemcami hitlerowskimi i Stalinem zawierał tajną klauzulę.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Abecadło Miłosza, 1997

Za każdym razem wieści Barucha przynosiły do wsi powiew świata, powiew historii. Mówiły o zmianach, o wielkiej polityce, o paktach i sojuszach, o lękach i nadziejach.

źródło: NKJP: Wit Szostak: Oberki do końca świata, 2007

[...] negocjacje nad paktem wschodnim prowadzone były w dziwny sposób: wpierw domagano się od Polaków wyrażenia zgody, a dopiero w końcu czerwca zaznajomiono ich z tekstem projektowanego układu.

źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pakt
pakty
D. paktu
paktów
C. paktowi
paktom
B. pakt
pakty
N. paktem
paktami
Ms. pakcie
paktach
W. pakcie
pakty

Inne uwagi

W M, B, W lmn. używana jest też forma pakta

Składnia

bez ograniczeń + pakt +
(KOGO) + (z KIM)
bez ograniczeń + pakt +
(między KIM)

2. grupa państw

Definicja

grupa państw, które zawarły umowę o charakterze politycznym lub wojskowym

Noty o użyciu

Używane w nazwach bloków państw, np. Pakt Północnoatlantycki, Pakt Warszawski.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Połączenia

  • dowódca, dowództwo, żołnierz; samolot paktu
  • należeć do paktu
  • uczestniczyć w pakcie

Cytaty

W razie zignorowania propozycji Grupa opowiada się za nalotami NATO. Pakt ma już natomiast opracowany plan ewentualnej interwencji w Kosowie.

źródło: NKJP: NATO grozi, Dziennik Polski, 1999-01-27

Szwajcaria miałaby oddać do dyspozycji NATO oddziały sanitarne, ratunkowe i inżynieryjne. Byłyby one oczywiście nie uzbrojone, co zdaniem dowódców Paktu stanowiłoby wystarczającą gwarancję zachowania szwajcarskiej neutralności.

źródło: NKJP: Tomasz Surdel: Szwajcaria wesprze NATO w Bośni?, Gazeta Wyborcza, 1996-01-27

[...] zmieniły się wtedy władze na Kremlu. Żołnierze Paktu Warszawskiego przestali spać w butach.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pakt
pakty
D. paktu
paktów
C. paktowi
paktom
B. pakt
pakty
N. paktem
paktami
Ms. pakcie
paktach
W. pakcie
pakty

Frazeologizmy

ktoś zawarł pakt z diabłem
pakt o nieagresji
pakt nieagresji
Data ostatniej modyfikacji: 29.10.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj