UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

włość

Chronologizacja

1407, SStp
Inne znaczenie: 'lud, naród'

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. włość
włości
D. włości
włości
C. włości
włościom
B. włość
włości
N. włością
włościami
Ms. włości
włościach
W. włości
włości

Inne uwagi

Zwykle lm

Pochodzenie

psł. *volstь 'panowanie, władza; własność, posiadłość'

Pierwotny rzeczownik abstrakcyjny (wtórnie skonkretyzowany) z przyr. *-tь od psł. *volsti 'panować, władać'.

Definicja

książk. 
dom i otaczająca go ziemia, należące do tego samego właściciela

Noty o użyciu

Używane najczęściej w kontekście realiów historycznych. Odniesienia współczesne mają charakter żartobliwy lub ironiczny.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  majątek, majętność

Połączenia

  • cudze, klasztorne, królewskie, książęce, rodowe, rodzinne, szlacheckie; ogromne, rozległe, ziemskie; dawne włości
  • włości pana
  • posiadać, przejąć, przekazać włości
  • zarządzać włościami

Cytaty

Jednym z pierwszych właścicieli suskiego zamku był złotnik królowej Bony pochodzący z Florencji Kasper Castiglione, który otrzymał status szlachcica z rąk króla Zygmunta Augusta. Traktując suską siedzibę jako rodowe włości, rozpoczął ich rozbudowę, którą zakończono w 1580 roku.

źródło: NKJP: Pieniądze dla suskiego zamku, Gazeta Krakowska, 2002-03-26

[...] w roku 1242 Dziewicza Góra wraz z okolicznymi włościami na mocy fundacji Przemysła I stała się własnością cysterek z Owińsk.

źródło: NKJP: Słoneczne strony, Gazeta Poznańska, 2003-07-02

[...] Burhard i Jeszko, słusznie podejrzewając, iż dziadek zechce w obliczu ich podłej zdrady odebrać należącą do wiana jego zmarłej córki, a ich matki, rodzinną włość Muszkowice, nawiedzili ją zaraz po wydarzeniach w Jelczu i ograbiwszy do cna zarówno dwór, jak i wioskę, podłożyli z czterech stron ogień, sprawiając, że pożar strawił doszczętnie wszystkie chaty i dworskie zabudowania.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Frazeologizmy

pan na włościach
Data ostatniej modyfikacji: 14.09.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj