Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. bodaj
1. oby
Definicja
Noty o użyciu
komentarz przyzdaniowy
Warianty
Kategoria znaczeniowa
wykładnik życzenia
Pragmatyka
służy do wyrażania życzenia, zaklęcia i przekleństwa
Cytaty
|
- Przeklęłabym tego dziada, co przylazł aż tutaj z tą nowiną o polskim wojsku. Bodajby nogi połamał. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1998 |
|
|
Czy Amerykanie mają w zanadrzu rozwiązania, które byłyby atrakcyjne dla mieszkańców Iraku, jego bezpośrednich sąsiadów, państw arabskich, społeczności muzułmańskiej i reszty świata? Bodajby mieli i wykazali się szybkimi, wymiernymi sukcesami. źródło: NKJP: Wojna u wrót Babilonu, Dziennik Polski, 2003-03-28 |
|
|
W tej samej państwowej kasie znalazły się za to środki na podwyżki dla kolejarzy. W związku z tym życzę tym ostatnim: a bodajbyście tam wszyscy na kolei zżółkli! źródło: NKJP: Telefoniczna Opinia Publiczna, Gazeta Wyborcza, 1995-10-26 |
|
|
Tu z każdego zakątka wieje smutek i martwota, Hinda mówi: „Bogaty kraj...”, a ja myślę: „Bodajbyś w nim na zawsze została, kiedy ci tak pachnie...”. źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005 |
|
|
Bodajbym był najlichszym z żebraków. Bodajbym przez całe życie przymierał głodem, a nie splamił rąk zbrodniami, którymi ongiś je splamiłem. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006 |
Odmiana
część mowy: modyfikator deklaratywności
podklasa: operator zdaniowy
Składnia
| bodajby _ Zd. z Cz. cz. przesz., nieosob. |
|||
| aglutynacja: w zdaniach z Cz. cz. przesz. obligatoryjna: bodajbym, bodajbyś, bodajbyśmy, bodajbyście | |||
|
ograniczenia zakresu użycia:
nie: z Cz. t. przyp.
|
|||
| szyk: stały: antepozycja względem zdania | |||
2. chociażby
Definicja
Noty o użyciu
komentarz przyrematyczny
Warianty
Kategoria znaczeniowa
wykładnik limitatywności
Cytaty
|
- Jak wam ten syn ozdrowieje, to chyba na waszej doli nie zostanie. Może się fachu jakiego nauczy, bodajby nawet kowalem zostać, zawsze to lepiej. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Nagi sad, 1997 |
|
|
Ach, czemuż człowiek nie może przewidzieć bodajby tego, co go spotka w ciągu najbliższego czasu. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Bohater do wynajęcia, 1956 |
Odmiana
część mowy: partykuła
podklasa: limitatywna
Składnia
| bodajby _ | |||
|
ograniczenia zakresu użycia:
nie: z wyrażeniami oznaczającymi maksymalną ilość lub miarę czegoś
nie: z hiperbolą |
|||
| szyk: zmienny: neutralna antepozycja | |||
3. na przykład
Definicja
Noty o użyciu
komentarz przyrematyczny
Warianty
Kategoria znaczeniowa
wykładnik egzemplifikacji
Cytaty
|
Nie wiemy, kiedy ten Wyczekiwany przyjdzie, ale przecież może zjawić się w każdej chwili, bodajby i dzisiaj. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Szachinszach, 2005 |
|
|
Patrz uważnie, chłopcze, może uda ci się zobaczyć wielką zwierzynę - bodajby niedźwiedzia. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: partykuła
podklasa: egzemplifikacji
Składnia
| bodajby _ | ||
| szyk: zmienny: neutralna antepozycja wymagany poprzedzający kontekst |