UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zagrzać się

Chronologizacja

1470, SStp

Pochodzenie

Zob. grzać

1. o wodzie

Definicja

uzyskać wyższą temperaturę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ogrzać się, podgrzać się
antonimy:  schłodzić się

Połączenia

  • woda zagrzała się; mleko, śniadanie zagrzało się

Cytaty

Mleko już się zagrzało, przelałem je do butelki, wpakowałem wszystko do ceratowej torby.

źródło: KWSJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972

- Łyknęła więcej niż on, ale prawie się nie skrzywiła. - [...] Cholera, zagrzała się gorzałka...

źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

- Nie zagrzała się kura niestety. - Nie zagrzała się? - Nie.

źródło: KWSJP: Koledzy przy kolacji, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zagrzeję się
zagrzejemy się
2 os. zagrzejesz się
zagrzejecie się
3 os. zagrzeje się
zagrzeją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zagrzałem się
+(e)m się zagrzał
zagrzałam się
+(e)m się zagrzała
zagrzałom się
+(e)m się zagrzało
zagrzaliśmy się
+(e)śmy się zagrzali
reg. zagrzeliśmy się
reg. +(e)śmy się zagrzeli
zagrzałyśmy się
+(e)śmy się zagrzały
2 os. zagrzałeś się
+(e)ś się zagrzał
zagrzałaś się
+(e)ś się zagrzała
zagrzałoś się
+(e)ś się zagrzało
zagrzaliście się
+(e)ście się zagrzali
reg. zagrzeliście się
reg. +(e)ście się zagrzeli
zagrzałyście się
+(e)ście się zagrzały
3 os. zagrzał się
zagrzała się
zagrzało się
zagrzali się
reg. zagrzeli się
zagrzały się

bezosobnik: zagrzano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zagrzejmy się
2 os. zagrzej się
zagrzejcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zagrzałbym się
bym się zagrzał
zagrzałabym się
bym się zagrzała
zagrzałobym się
bym się zagrzało
zagrzalibyśmy się
byśmy się zagrzali
reg. zagrzelibyśmy się
reg. byśmy się zagrzeli
zagrzałybyśmy się
byśmy się zagrzały
2 os. zagrzałbyś się
byś się zagrzał
zagrzałabyś się
byś się zagrzała
zagrzałobyś się
byś się zagrzało
zagrzalibyście się
reg. zagrzelibyście się
reg. byście się zagrzeli
zagrzałybyście się
byście się zagrzały
3 os. zagrzałby się
by się zagrzał
zagrzałaby się
by się zagrzała
zagrzałoby się
by się zagrzało
zagrzaliby się
by się zagrzali
reg. zagrzeliby się
reg. by się zagrzeli
zagrzałyby się
by się zagrzały

bezosobnik: zagrzano by się

bezokolicznik: zagrzać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrzawszy się

gerundium: zagrzanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zagrzanie się
zagrzania się
D. zagrzania się
zagrzań się
C. zagrzaniu się
zagrzaniom się
B. zagrzanie się
zagrzania się
N. zagrzaniem się
zagrzaniami się
Ms. zagrzaniu się
zagrzaniach się
W. zagrzanie się
zagrzania się

odpowiednik aspektowy: grzać się

Składnia

Rznieżywotny + zagrzać się + bez ograniczeń

2. przy ognisku

Definicja

pozbyć się uczucia zimna przez podanie swojego ciała działaniu źródła ciepła

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ogrzać się, rozgrzać się
antonimy:  zmarznąć

Połączenia

  • zagrzać się przy kominku
  • móc zagrzać się; można zagrzać się

Cytaty

Wracała do mieszkania tylko na chwilę zagrzać się.

źródło: WKJP: Maria Szulecka: W blasku dnia, 1984

Zamiast mozolnie podchodzić na grzbiet Karkonoszy i wracać na Szrenicę pieszo, zjadę do schroniska pod Łabskim Szczytem i zagrzeję się trochę.

źródło: KWSJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

Wnętrza nabrały urody. I można się zagrzać przy kominkach.

źródło: KWSJP: (ASZ): Wskrzeszona karczma, Dziennik Polski - Podhale, 2004-01-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zagrzeję się
zagrzejemy się
2 os. zagrzejesz się
zagrzejecie się
3 os. zagrzeje się
zagrzeją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zagrzałem się
+(e)m się zagrzał
zagrzałam się
+(e)m się zagrzała
zagrzałom się
+(e)m się zagrzało
zagrzaliśmy się
+(e)śmy się zagrzali
reg. zagrzeliśmy się
reg. +(e)śmy się zagrzeli
zagrzałyśmy się
+(e)śmy się zagrzały
2 os. zagrzałeś się
+(e)ś się zagrzał
zagrzałaś się
+(e)ś się zagrzała
zagrzałoś się
+(e)ś się zagrzało
zagrzaliście się
+(e)ście się zagrzali
reg. zagrzeliście się
reg. +(e)ście się zagrzeli
zagrzałyście się
+(e)ście się zagrzały
3 os. zagrzał się
zagrzała się
zagrzało się
zagrzali się
reg. zagrzeli się
zagrzały się

bezosobnik: zagrzano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zagrzejmy się
2 os. zagrzej się
zagrzejcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zagrzałbym się
bym się zagrzał
zagrzałabym się
bym się zagrzała
zagrzałobym się
bym się zagrzało
zagrzalibyśmy się
byśmy się zagrzali
reg. zagrzelibyśmy się
reg. byśmy się zagrzeli
zagrzałybyśmy się
byśmy się zagrzały
2 os. zagrzałbyś się
byś się zagrzał
zagrzałabyś się
byś się zagrzała
zagrzałobyś się
byś się zagrzało
zagrzalibyście się
reg. zagrzelibyście się
reg. byście się zagrzeli
zagrzałybyście się
byście się zagrzały
3 os. zagrzałby się
by się zagrzał
zagrzałaby się
by się zagrzała
zagrzałoby się
by się zagrzało
zagrzaliby się
by się zagrzali
reg. zagrzeliby się
reg. by się zagrzeli
zagrzałyby się
by się zagrzały

bezosobnik: zagrzano by się

bezokolicznik: zagrzać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrzawszy się

gerundium: zagrzanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zagrzanie się
zagrzania się
D. zagrzania się
zagrzań się
C. zagrzaniu się
zagrzaniom się
B. zagrzanie się
zagrzania się
N. zagrzaniem się
zagrzaniami się
Ms. zagrzaniu się
zagrzaniach się
W. zagrzanie się
zagrzania się

odpowiednik aspektowy: zagrzewać się

Składnia

Rzżywotny + zagrzać się +
(przy CZYM|w CZYM)

3. przegrzać się

Definicja

osiągnąć zbyt wysoką temperaturę podczas pracy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przegrzać się

Połączenia

  • hamulce zagrzały się

Cytaty

Droga słynie z gwałtownych wielokilometrowych spadków, na których hamulce potrafią się zagrzać do czerwoności.

źródło: KWSJP: Zulu, 1999, prasa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zagrzeję się
zagrzejemy się
2 os. zagrzejesz się
zagrzejecie się
3 os. zagrzeje się
zagrzeją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zagrzałem się
+(e)m się zagrzał
zagrzałam się
+(e)m się zagrzała
zagrzałom się
+(e)m się zagrzało
zagrzaliśmy się
+(e)śmy się zagrzali
reg. zagrzeliśmy się
reg. +(e)śmy się zagrzeli
zagrzałyśmy się
+(e)śmy się zagrzały
2 os. zagrzałeś się
+(e)ś się zagrzał
zagrzałaś się
+(e)ś się zagrzała
zagrzałoś się
+(e)ś się zagrzało
zagrzaliście się
+(e)ście się zagrzali
reg. zagrzeliście się
reg. +(e)ście się zagrzeli
zagrzałyście się
+(e)ście się zagrzały
3 os. zagrzał się
zagrzała się
zagrzało się
zagrzali się
reg. zagrzeli się
zagrzały się

bezosobnik: zagrzano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zagrzejmy się
2 os. zagrzej się
zagrzejcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zagrzałbym się
bym się zagrzał
zagrzałabym się
bym się zagrzała
zagrzałobym się
bym się zagrzało
zagrzalibyśmy się
byśmy się zagrzali
reg. zagrzelibyśmy się
reg. byśmy się zagrzeli
zagrzałybyśmy się
byśmy się zagrzały
2 os. zagrzałbyś się
byś się zagrzał
zagrzałabyś się
byś się zagrzała
zagrzałobyś się
byś się zagrzało
zagrzalibyście się
byście się zagrzali
reg. zagrzelibyście się
reg. byście się zagrzeli
zagrzałybyście się
byście się zagrzały
3 os. zagrzałby się
by się zagrzał
zagrzałaby się
by się zagrzała
zagrzałoby się
by się zagrzało
zagrzaliby się
by się zagrzali
reg. zagrzeliby się
reg. by się zagrzeli
zagrzałyby się
by się zagrzały

bezosobnik: zagrzano by się

bezokolicznik: zagrzać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrzawszy się

gerundium: zagrzanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zagrzanie się
zagrzania się
D. zagrzania się
zagrzań się
C. zagrzaniu się
zagrzaniom się
B. zagrzanie się
zagrzania się
N. zagrzaniem się
zagrzaniami się
Ms. zagrzaniu się
zagrzaniach się
W. zagrzanie się
zagrzania się

odpowiednik aspektowy: grzać się

Składnia

Rznieżywotny + zagrzać się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 11.06.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj