UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wydobywać się

Chronologizacja

1705, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wydobywam się
wydobywamy się
2 os. wydobywasz się
wydobywacie się
3 os. wydobywa się
wydobywają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wydobywałem się
+(e)m się wydobywał
wydobywałam się
+(e)m się wydobywała
wydobywałom się
+(e)m się wydobywało
wydobywaliśmy się
+(e)śmy się wydobywali
wydobywałyśmy się
+(e)śmy się wydobywały
2 os. wydobywałeś się
+(e)ś się wydobywał
wydobywałaś się
+(e)ś się wydobywała
wydobywałoś się
+(e)ś się wydobywało
wydobywaliście się
+(e)ście się wydobywali
wydobywałyście się
+(e)ście się wydobywały
3 os. wydobywał się
wydobywała się
wydobywało się
wydobywali się
wydobywały się

bezosobnik: wydobywano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się wydobywał
będę się wydobywać
będę się wydobywała
będę się wydobywać
będę się wydobywało
będę się wydobywać
będziemy się wydobywali
będziemy się wydobywać
będziemy się wydobywały
będziemy się wydobywać
2 os. będziesz się wydobywał
będziesz się wydobywać
będziesz się wydobywała
będziesz się wydobywać
będziesz się wydobywało
będziesz się wydobywać
będziecie się wydobywali
będziecie się wydobywać
będziecie się wydobywały
będziecie się wydobywać
3 os. będzie się wydobywał
będzie się wydobywać
będzie się wydobywała
będzie się wydobywać
będzie się wydobywało
będzie się wydobywać
będą się wydobywali
będą się wydobywać
będą się wydobywały
będą się wydobywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wydobywajmy się
2 os. wydobywaj się
wydobywajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wydobywałbym się
bym się wydobywał
wydobywałabym się
bym się wydobywała
wydobywałobym się
bym się wydobywało
wydobywalibyśmy się
byśmy się wydobywali
wydobywałybyśmy się
byśmy się wydobywały
2 os. wydobywałbyś się
byś się wydobywał
wydobywałabyś się
byś się wydobywała
wydobywałobyś się
byś się wydobywało
wydobywalibyście się
byście się wydobywali
wydobywałybyście się
byście się wydobywały
3 os. wydobywałby się
by się wydobywał
wydobywałaby się
by się wydobywała
wydobywałoby się
by się wydobywało
wydobywaliby się
by się wydobywali
wydobywałyby się
by się wydobywały

bezosobnik: wydobywano by się

bezokolicznik: wydobywać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: wydobywając się

gerundium: wydobywanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wydobywanie się
wydobywania się
D. wydobywania się
wydobywań się
C. wydobywaniu się
wydobywaniom się
B. wydobywanie się
wydobywania się
N. wydobywaniem się
wydobywaniami się
Ms. wydobywaniu się
wydobywaniach się
W. wydobywanie się
wydobywania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: wydobywający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wydobywający się
wydobywający się
wydobywający się
wydobywające się
wydobywająca się
D. wydobywającego się
wydobywającego się
wydobywającego się
wydobywającego się
wydobywającej się
C. wydobywającemu się
wydobywającemu się
wydobywającemu się
wydobywającemu się
wydobywającej się
B. wydobywającego się
wydobywającego się
wydobywający się
wydobywające się
wydobywającą się
N. wydobywającym się
wydobywającym się
wydobywającym się
wydobywającym się
wydobywającą się
Ms. wydobywającym się
wydobywającym się
wydobywającym się
wydobywającym się
wydobywającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wydobywający się
wydobywający się
wydobywające się
wydobywające się
D. wydobywających się
wydobywających się
wydobywających się
wydobywających się
C. wydobywającym się
wydobywającym się
wydobywającym się
wydobywającym się
B. wydobywających się
wydobywających się
wydobywających się
wydobywające się
N. wydobywającymi się
wydobywającymi się
wydobywającymi się
wydobywającymi się
Ms. wydobywających się
wydobywających się
wydobywających się
wydobywających się

odpowiednik aspektowy: wydobyć się

Pochodzenie

Zob. dobyć

1. z piwnicy

Definicja

z trudem opuszczać miejsce, w którym przebywa się w zamknięciu, niewygodzie lub niebezpieczeństwie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wydostawać się

Połączenia

  • wydobywać się z pułapki

Cytaty

Mozolnie wydobywał się na powierzchnię. Dopłynął do brzegu rzeki, gdy spod Gorczem ruszyły pierwsze obsadzone przez żołnierzy łodzie.

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Po chwili z domu wychodzi Marta, podbiega do furtki w chwili, kiedy Robert wydobywa się z trudem z taksówki.

źródło: NKJP: Radosław Figura: Teraz albo nigdy!, 2008

Lód pęka pode mną i pod wydobywającym się z przerębli mokrym ciałem.

źródło: NKJP: Roman Nacht: Podwójna spirala, 2005

Składnia

bez ograniczeń + wydobywać się +
SKĄD

2. o dymie

Definicja

wydostawać się z wnętrza czegoś na zewnątrz

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dobywać się, walić, wydostawać się

Połączenia

  • dym, ogień, powietrze; zapach wydobywa się; płomienie wydobywają się
  • wydobywać się z komina, z pomieszczenia

Cytaty

Z roztrzaskanych komór chłodniowych wydobywał się trujący freon.

źródło: NKJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995

Gęsta masa, wydobywająca się spod ziemi, płynie i zalewa długi podjazd.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

Niemcy otaczający podwórze zobaczyli czarny dym wydobywający się z wąskiego okna.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Składnia

bez ograniczeń + wydobywać się +
SKĄD

3. o głosie

Definicja

dawać się słyszeć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dobywać się

Połączenia

  • dźwięk, głos, śpiew wydobywa się
  • wydobywać się z gardła, z krtani; z głośnika

Cytaty

Postękiwał, jakieś mamrotanie wydobywało się ze śpiworów.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955

Z jego gardła wydobywał się głuchy bulgot.

źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

Facet poruszył ustami, lecz nie wydobywały się z nich żadne dźwięki.

źródło: NKJP: Ireneusz Iredyński: Dzień oszusta. Człowiek epoki, 1962

Składnia

bez ograniczeń + wydobywać się +
SKĄD

4. z kłopotów

Definicja

z trudem i powoli uwalniać się od czegoś niekorzystnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wygrzebywać się

Połączenia

  • wydobywać się z biedy, z długów, z kryzysu, z nałogu, z zapaści

Cytaty

Chmieleńska firma powoli wydobywa się z kłopotów.

źródło: NKJP: (J.S.): Kulawo ale do przodu, Dziennik Bałtycki, 1999-06-23

[...] okazało się, że kraj ten potrafi o własnych siłach wydobywać się z ostrego kryzysu gospodarczego, w jaki wpadł na początku lat 90.

źródło: NKJP: Piotr Cegielski: FINLANDIA: Za tydzień referendum, Gazeta Wyborcza, 1994-10-10

Wydobywanie się z choroby, która szczególnie dotyka sumień, trwa nadal.

źródło: NKJP: Tomasz Królak, Bogumił Łoziński: Nie będziemy wzywać do rewolucji, Gazeta Wyborcza, 1995-11-27

Składnia

bez ograniczeń + wydobywać się +
z CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 26.07.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj