UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

do cna

Odmiana

część mowy: operator metapredykatywny

Pochodzenie

Prawdopodobnie jest to wariant dialektalnego wyrażenia do kna / do knu 'zupełnie', gdzie kien (lub kień) to 'obcięty pień drzewa, konar' z psł. dial. *kъnъ (lub *kъnь) '(obrąbany) pień drzewa, kloc', od czego także knieja (zob.).

Definicja

książk. 
w maksymalnym stopniu

Wymowa

[do cna]

Kategoria znaczeniowa

wykładnik stopnia cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  do gruntu, do imentu, do spodu
(quasi)synonimy:  całkiem, całkowicie, do szczętu, kompletnie II, zupełnie

Cytaty

Opinia publiczna uważała, że urząd celny jest do cna skorumpowany i wymaga zasadniczej reformy.

źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

[...] obozowaliśmy w głębi lasu, dwa kilometry od Krzyża na rogatkach, więc nie było potrzeby wystawiać czatów, tym bardziej że chłopcy byli do cna wyczerpani i pożytek z takiego czuwania byłby co najwyżej teoretyczny [...].

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1985

To chyba zrozumiałe, że fascynacji tą kobietą mój ojciec uległ do cna. Był przecież poetą, na kilometr potrafił wyczuć w człowieku owo tajemnicze „coś”.

źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy czyli Pożegnanie z Mazurami, 1998

Mróz ścinał powietrze, osada ginęła wśród przepastnych zasp, w śniegu przekopywano korytarze, głębokie jak okopy z czasów pierwszej wojny światowej. Z zawianych namiotów sterczały tylko dachy, a kopce ziemianek śnieg potrafił nocą zasypać do cna z drzwiami i oknami.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

Składnia

do cna _
Cz., Przym. nazywający zmianę, najczęściej wyczerpywanie się, ubywanie czegoś
szyk: wewnętrzny: stały
zewnętrzny: zmienny
Data ostatniej modyfikacji: 16.11.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj