UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

naprać się

Chronologizacja

1874, A. Chodzki, "Dokładny słownik polsko-angielski i angielsko-polski", books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. napiorę się
napierzemy się
2 os. napierzesz się
napierzecie się
3 os. napierze się
napiorą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. naprałem się
+(e)m się naprał
naprałam się
+(e)m się naprała
naprałom się
+(e)m się naprało
napraliśmy się
+(e)śmy się naprali
naprałyśmy się
+(e)śmy się naprały
2 os. naprałeś się
+(e)ś się naprał
naprałaś się
+(e)ś się naprała
naprałoś się
+(e)ś się naprało
napraliście się
+(e)ście się naprali
naprałyście się
+(e)ście się naprały
3 os. naprał się
naprała się
naprało się
naprali się
naprały się

bezosobnik: naprano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. napierzmy się
2 os. napierz się
napierzcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. naprałbym się
bym się naprał
naprałabym się
bym się naprała
naprałobym się
bym się naprało
napralibyśmy się
byśmy się naprali
naprałybyśmy się
byśmy się naprały
2 os. naprałbyś się
byś się naprał
naprałabyś się
byś się naprała
naprałobyś się
byś się naprało
napralibyście się
byście się naprali
naprałybyście się
byście się naprały
3 os. naprałby się
by się naprał
naprałaby się
by się naprała
naprałoby się
by się naprało
napraliby się
by się naprali
naprałyby się
by się naprały

bezosobnik: naprano by się

bezokolicznik: naprać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: naprawszy się

gerundium: napranie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. napranie się
naprania się
D. naprania się
naprań się
C. napraniu się
napraniom się
B. napranie się
naprania się
N. napraniem się
napraniami się
Ms. napraniu się
napraniach się
W. napranie się
naprania się

Pochodzenie

Zob. prać

1. ubrań

Definicja

pot. 
spędzić tak dużo czasu na praniu tkanin, że już nie chce się więcej tego robić

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  naczyścić się

Cytaty

Kilka dni temu robiłam pranie za praniem. Oj, naprałam się - i z namaczaniem, i bez, i ręcznie, i w pralce.

źródło: Internet: rymcym.blogspot.com

Ile ja się naprałam dywanów, zanim Młody się nauczył zawsze reagować, ile nakombinowałam ze zdejmowaniem i praniem pokrowców z kanapy...

źródło: Internet: joemonster.org

Jeszcze napierzesz się śliniaczków, pieluszek i śpiochów.

źródło: Internet: forum.mjakmama24.pl

Składnia

bez ograniczeń + naprać się +
CZEGO

2. alkoholem

Definicja

pot. 
spić się

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nadźgać się, nagrzać się, narąbać się, nawalić się, ochlać się, schlać się, spić się, strąbić się, uchlać się, urżnąć się, wlać się, wtrąbić się, wytrąbić się, zalać się

Cytaty

A co na to stara alkoholiczka? Naprała się ginem?

źródło: NKJP: Internet

- Uuu, ale się dziś naprałam - zaczęła. - Kto by pomyślał, że mogę tyle. Jeszcze nigdy się tak nie zalałam.

źródło: NKJP: Piotr Śliwiński: Dziki kąt, 2007

- A jak przychodzi weekend, to piję od rana do nocy. Tutaj trzeba się naprać. Inaczej człowiek tego nie wytrzyma.

źródło: NKJP: Polak do kupienia, Dziennik Polski, 2001-05-25

Składnia

bez ograniczeń + naprać się +
(CZYM)

3. pobić się

Definicja

pot. 
wielokrotnie nawzajem uderzyć się mocno z jakąś osobą, zadając jej ból i samemu go odczuwając

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  naokładać się

Cytaty

Jeżeli żołnierz na placu boju zacząłby się zastanawiać, czy misiek, którego właśnie własnoręcznie raczył był stuknąć, ma żonę, dzieci [...], to nie byłoby bitew. No dobra, paru psychików zawsze by się znalazło, którzy napraliby się dla samej przyjemności.

źródło: NKJP: Internet

Napierzecie się po pyskach, kto wygra, bierze wszystko.

źródło: Internet: wiadomosci.dziennik.pl

Za parę dni czy tygodni znowu jakaś banda będzie chciała tramwaj wykoleić albo się naprać z kimś.

źródło: Internet: epoznan.pl

Składnia

bez ograniczeń + naprać się +
z KIM
Rzpl + naprać się +
(po CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 01.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj