UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ujmować się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujmuję się
ujmujemy się
2 os. ujmujesz się
ujmujecie się
3 os. ujmuje się
ujmują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujmowałem się
+(e)m się ujmował
ujmowałam się
+(e)m się ujmowała
ujmowałom się
+(e)m się ujmowało
ujmowaliśmy się
+(e)śmy się ujmowali
ujmowałyśmy się
+(e)śmy się ujmowały
2 os. ujmowałeś się
+(e)ś się ujmował
ujmowałaś się
+(e)ś się ujmowała
ujmowałoś się
+(e)ś się ujmowało
ujmowaliście się
+(e)ście się ujmowali
ujmowałyście się
+(e)ście się ujmowały
3 os. ujmował się
ujmowała się
ujmowało się
ujmowali się
ujmowały się

bezosobnik: ujmowano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się ujmował
będę się ujmować
będę się ujmowała
będę się ujmować
będę się ujmowało
będę się ujmować
będziemy się ujmowali
będziemy się ujmować
będziemy się ujmowały
będziemy się ujmować
2 os. będziesz się ujmował
będziesz się ujmować
będziesz się ujmowała
będziesz się ujmować
będziesz się ujmowało
będziesz się ujmować
będziecie się ujmowali
będziecie się ujmować
będziecie się ujmowały
będziecie się ujmować
3 os. będzie się ujmował
będzie się ujmować
będzie się ujmowała
będzie się ujmować
będzie się ujmowało
będzie się ujmować
będą się ujmowali
będą się ujmować
będą się ujmowały
będą się ujmować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujmujmy się
2 os. ujmuj się
ujmujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujmowałbym się
bym się ujmował
ujmowałabym się
bym się ujmowała
ujmowałobym się
bym się ujmowało
ujmowalibyśmy się
byśmy się ujmowali
ujmowałybyśmy się
byśmy się ujmowały
2 os. ujmowałbyś się
byś się ujmował
ujmowałabyś się
byś się ujmowała
ujmowałobyś się
byś się ujmowało
ujmowalibyście się
byście się ujmowali
ujmowałybyście się
byście się ujmowały
3 os. ujmowałby się
by się ujmował
ujmowałaby się
by się ujmowała
ujmowałoby się
by się ujmowało
ujmowaliby się
by się ujmowali
ujmowałyby się
by się ujmowały

bezosobnik: ujmowano by się

bezokolicznik: ujmować się

imiesłów przysłówkowy współczesny: ujmując się

gerundium: ujmowanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ujmowanie się
ujmowania się
D. ujmowania się
ujmowań się
C. ujmowaniu się
ujmowaniom się
B. ujmowanie się
ujmowania się
N. ujmowaniem się
ujmowaniami się
Ms. ujmowaniu się
ujmowaniach się
W. ujmowanie się
ujmowania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: ujmujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ujmujący się
ujmujący się
ujmujący się
ujmujące się
ujmująca się
D. ujmującego się
ujmującego się
ujmującego się
ujmującego się
ujmującej się
C. ujmującemu się
ujmującemu się
ujmującemu się
ujmującemu się
ujmującej się
B. ujmującego się
ujmującego się
ujmujący się
ujmujące się
ujmującą się
N. ujmującym się
ujmującym się
ujmującym się
ujmującym się
ujmującą się
Ms. ujmującym się
ujmującym się
ujmującym się
ujmującym się
ujmującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ujmujący się
ujmujący się
ujmujące się
ujmujące się
D. ujmujących się
ujmujących się
ujmujących się
ujmujących się
C. ujmującym się
ujmującym się
ujmującym się
ujmującym się
B. ujmujących się
ujmujących się
ujmujących się
ujmujące się
N. ujmującymi się
ujmującymi się
ujmującymi się
ujmującymi się
Ms. ujmujących się
ujmujących się
ujmujących się
ujmujących się

odpowiednik aspektowy: ująć się

Pochodzenie

Zob. jąć

1. samemu

Definicja

chwytać samego siebie rękami za jakąś część ciała

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

  • ujmować się pod boki

Cytaty

W centrum grupy stała roześmiana od ucha do ucha czarnula o dużych rękach i stopach. Zadowolona, ujmowała się pod boki.

źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

Gerta nie wie, co począć z rękami. Ujmuje się pod łokcie i kiepsko udaje skromność.

źródło: NKJP: Marian Pankowski: Fara na Pomorzu, 1997

Składnia

bez ograniczeń + ujmować się +
pod CO

2. jeden drugiego

Definicja

chwytać jeden drugiego rękami za jakąś część ciała

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Cytaty

Ujmujemy się za dłonie. Obejmujemy czule i wtulamy w siebie.

źródło: Internet: marcinsznajder.wordpress.com

Buduje tłum z kilkunastu osób, ilość zastępuje zmetaforyzowanym, wyselekcjonowanym układem sytuacyjnym. Kilkoma aktorami, którzy ujmują się za ramiona i ruszają rozkołysanym krokiem, zakreśla obraz totalnej jedności tłumu.

źródło: Andrzej Żurowski: Antynomie rewolucji, antynomie istnienia, antynomie świata, e-teatr, 1981-05-24 (e-teatr.pl)

Jeśli zrządzeniem losu młodzi - On i Ona spotkali w takich okolicznościach, że mogli być sam na sam, [...] ujmowali się za ręce i spoglądając w górę przysięgali sobie miłość, wierność i uczciwość małżeńską, a po tym już było to, o co się upominały młodość i uczucie.

źródło: Internet: chopin.darmowefora.pl

Wreszcie ponownie ujmowali się nawzajem jedną ręką w pasie albo tylko za dłonie i pędzili dalej przed siebie, drugie ręce wolne, od czasu do czasu unosząc w górę.

źródło: NKJP: Internet

Ujmując się za ręce, brunetka i blondynka łączą ze sobą te dwa bieguny.

źródło: NKJP: Maria Poprzęcka: Overbeck. Italia i Germania, Gazeta Wyborcza, 1999-07-10

Składnia

Rzpl + ujmować się +
za CO

3. za kimś

Definicja

podejmować działania chroniące kogoś lub coś przed czymś negatywnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

[...] później, jednym niemal tchem, zaczęła ujmować się o polski interes narodowy.

źródło: NKJP: Internet

[...] zawsze trzeba ujmować się za słabszymi [...].

źródło: NKJP: Piotr Cegielski: Szwecja i jej sąsiedzi przed konferencją UE w Turynie, Gazeta Wyborcza, 1996-03-22

Nie należy spieszyć się z powszechnym dostępem obywateli do broni palnej; a spraw podobnych nie oddawać sędziom przysięgłym.Na całym świecie, odkąd istnieją, zawsze ujmują się za męskim honorem, biorą bez względu na inne okoliczności stronę rogaczy.

źródło: NKJP: Z miłości, z zazdrości, Dziennik Polski, 2008-08-02

Za pozostałymi ujmowała się u władz miasta nieformalna grupa osób pod nazwą Lubelska Akcja Lokatorska, która jednak nic nie wskórała.

źródło: Tma: Nowe głosy w sprawie eksmisji. Powstrzymają komornika?, Gazeta Wyborcza, 2015-08-15 (wyborcza.pl)

Składnia

bez ograniczeń + ujmować się +
o CO
bez ograniczeń + ujmować się +
za KIM/CZYM + (u KOGO)

Frazeologizmy

ktoś ujmuje się honorem
Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj