UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

abstrahować

Chronologizacja

1852, J. Kremer: Wykład systematyczny filozofii obejmujący wszystkie jej części w zarysie, Tom II, books.google.pl

Pochodzenie

łac. abstrahere 'odciągać, odrywać, oddalać'

1. od problemu

Definicja

książk. 
rozpatrując jakieś zagadnienie, pomijać coś, co się uważa za mniej ważne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pomijać

Połączenia

  • abstrahować od faktu, od jakiejś kwestii, od czyjegoś poglądu, od problemu, od sprawy

Cytaty

Wnioskodawca abstrahuje od tego procesowego podziału powództw, stąd też formuła rozstrzygnięcia przedstawionego przezeń zagadnienia musi być ogólna i uniwersalna, obejmująca wszystkie możliwości określenia żądania pozwu.

źródło: NKJP: Uchwała składu siedmiu sędziów z dnia 27 czerwca 2007 r., III CZP 152/06

Panie Maksiu, abstrahuje pan od układu odniesienia.

źródło: NKJP: Juliusz Machulski: Seksmisja, 1983

W tej wizji pojawiają się również elementy chrześcijańskie, jednak odmienione - pozbawione czasu, zanurzone w abstrahującej od niego wieczności.

źródło: NKJP: Jacek Bolewski: Daleki Wschód na Zachodzie od reinkarnacji do regeneracji, 2006

Abstrahując od pytania, czy cały świat powstał w wyniku czyjejś pracy i czy praca ta została uwieńczona sukcesem, pytamy wyłącznie o to, czy sukcesem została uwieńczona praca człowieka, której się domyślamy, obserwując funkcjonowanie jej konkretnych wytworów w pewnej konkretnej sytuacji konkretnego społeczeństwa.

źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei, 1975

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. abstrahuję
abstrahujemy
2 os. abstrahujesz
abstrahujecie
3 os. abstrahuje
abstrahują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. abstrahowałem
+(e)m abstrahował
abstrahowałam
+(e)m abstrahowała
abstrahowałom
+(e)m abstrahowało
abstrahowaliśmy
+(e)śmy abstrahowali
abstrahowałyśmy
+(e)śmy abstrahowały
2 os. abstrahowałeś
+(e)ś abstrahował
abstrahowałaś
+(e)ś abstrahowała
abstrahowałoś
+(e)ś abstrahowało
abstrahowaliście
+(e)ście abstrahowali
abstrahowałyście
+(e)ście abstrahowały
3 os. abstrahował
abstrahowała
abstrahowało
abstrahowali
abstrahowały

bezosobnik: abstrahowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę abstrahował
będę abstrahować
będę abstrahowała
będę abstrahować
będę abstrahowało
będę abstrahować
będziemy abstrahowali
będziemy abstrahować
będziemy abstrahowały
będziemy abstrahować
2 os. będziesz abstrahował
będziesz abstrahować
będziesz abstrahowała
będziesz abstrahować
będziesz abstrahowało
będziesz abstrahować
będziecie abstrahowali
będziecie abstrahować
będziecie abstrahowały
będziecie abstrahować
3 os. będzie abstrahował
będzie abstrahować
będzie abstrahowała
będzie abstrahować
będzie abstrahowało
będzie abstrahować
będą abstrahowali
będą abstrahować
będą abstrahowały
będą abstrahować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. abstrahujmy
2 os. abstrahuj
abstrahujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. abstrahowałbym
bym abstrahował
abstrahowałabym
bym abstrahowała
abstrahowałobym
bym abstrahowało
abstrahowalibyśmy
byśmy abstrahowali
abstrahowałybyśmy
byśmy abstrahowały
2 os. abstrahowałbyś
byś abstrahował
abstrahowałabyś
byś abstrahowała
abstrahowałobyś
byś abstrahowało
abstrahowalibyście
byście abstrahowali
abstrahowałybyście
byście abstrahowały
3 os. abstrahowałby
by abstrahował
abstrahowałaby
by abstrahowała
abstrahowałoby
by abstrahowało
abstrahowaliby
by abstrahowali
abstrahowałyby
by abstrahowały

bezosobnik: abstrahowano by

bezokolicznik: abstrahować

imiesłów przysłówkowy współczesny: abstrahując

gerundium: abstrahowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. abstrahowanie
abstrahowania
D. abstrahowania
abstrahowań
C. abstrahowaniu
abstrahowaniom
B. abstrahowanie
abstrahowania
N. abstrahowaniem
abstrahowaniami
Ms. abstrahowaniu
abstrahowaniach
W. abstrahowanie
abstrahowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: abstrahujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. abstrahujący
abstrahujący
abstrahujący
abstrahujące
abstrahująca
D. abstrahującego
abstrahującego
abstrahującego
abstrahującego
abstrahującej
C. abstrahującemu
abstrahującemu
abstrahującemu
abstrahującemu
abstrahującej
B. abstrahującego
abstrahującego
abstrahujący
abstrahujące
abstrahującą
N. abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującą
Ms. abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. abstrahujący
abstrahujący
abstrahujące
abstrahujące
D. abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących
C. abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
B. abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących
abstrahujące
N. abstrahującymi
abstrahującymi
abstrahującymi
abstrahującymi
Ms. abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących

Składnia

bez ograniczeń + abstrahować +
od CZEGO

2. teorię

Definicja

książk. 
wyodrębniać istotne cechy czegoś, tworząc pojęcie ogólne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  uogólniać, wyodrębniać

Cytaty

Beata Kolanowska jest zafascynowana technikami twórczego myślenia. Wielu z nich (abstrahowanie, skojarzenia, metafory, burza mózgów, konstruktywna krytyka, parafrazy, dedukcja) uczy dzieci na lekcjach.

źródło: NKJP: Aleksandra Nowak: Wierni wartościom, Dziennik Polski, 2006-04-28

Ujmowanie świata za pomocą pojęć, abstrahowanie, identyfikowanie elementów pozwala na budowanie uogólnień, co umożliwia planowanie działania.

źródło: NKJP: Danuta Urbaniak-Zając: Pedagogika społeczna w Niemczech: stanowiska teoretyczne i problemy praktyki, 2003

Jest to specyficzne dla całej myśli indyjskiej, uważa się to nawet za jedną z cech filozofowania Hindusów; nie abstrahowanie teorii, lecz porównanie jej do znanych z codziennego doświadczenia i uważanych za oczywiste przejawów rzeczywistości.

źródło: NKJP: Marta Kudelska: Hinduizm - jedność w różnorodności 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. abstrahuję
abstrahujemy
2 os. abstrahujesz
abstrahujecie
3 os. abstrahuje
abstrahują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. abstrahowałem
+(e)m abstrahował
abstrahowałam
+(e)m abstrahowała
abstrahowałom
+(e)m abstrahowało
abstrahowaliśmy
+(e)śmy abstrahowali
abstrahowałyśmy
+(e)śmy abstrahowały
2 os. abstrahowałeś
+(e)ś abstrahował
abstrahowałaś
+(e)ś abstrahowała
abstrahowałoś
+(e)ś abstrahowało
abstrahowaliście
+(e)ście abstrahowali
abstrahowałyście
+(e)ście abstrahowały
3 os. abstrahował
abstrahowała
abstrahowało
abstrahowali
abstrahowały

bezosobnik: abstrahowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę abstrahował
będę abstrahować
będę abstrahowała
będę abstrahować
będę abstrahowało
będę abstrahować
będziemy abstrahowali
będziemy abstrahować
będziemy abstrahowały
będziemy abstrahować
2 os. będziesz abstrahował
będziesz abstrahować
będziesz abstrahowała
będziesz abstrahować
będziesz abstrahowało
będziesz abstrahować
będziecie abstrahowali
będziecie abstrahować
będziecie abstrahowały
będziecie abstrahować
3 os. będzie abstrahował
będzie abstrahować
będzie abstrahowała
będzie abstrahować
będzie abstrahowało
będzie abstrahować
będą abstrahowali
będą abstrahować
będą abstrahowały
będą abstrahować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. abstrahujmy
2 os. abstrahuj
abstrahujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. abstrahowałbym
bym abstrahował
abstrahowałabym
bym abstrahowała
abstrahowałobym
bym abstrahowało
abstrahowalibyśmy
byśmy abstrahowali
abstrahowałybyśmy
byśmy abstrahowały
2 os. abstrahowałbyś
byś abstrahował
abstrahowałabyś
byś abstrahowała
abstrahowałobyś
byś abstrahowało
abstrahowalibyście
byście abstrahowali
abstrahowałybyście
byście abstrahowały
3 os. abstrahowałby
by abstrahował
abstrahowałaby
by abstrahowała
abstrahowałoby
by abstrahowało
abstrahowaliby
by abstrahowali
abstrahowałyby
by abstrahowały

bezosobnik: abstrahowano by

bezokolicznik: abstrahować

imiesłów przysłówkowy współczesny: abstrahując

gerundium: abstrahowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. abstrahowanie
abstrahowania
D. abstrahowania
abstrahowań
C. abstrahowaniu
abstrahowaniom
B. abstrahowanie
abstrahowania
N. abstrahowaniem
abstrahowaniami
Ms. abstrahowaniu
abstrahowaniach
W. abstrahowanie
abstrahowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: abstrahujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. abstrahujący
abstrahujący
abstrahujący
abstrahujące
abstrahująca
D. abstrahującego
abstrahującego
abstrahującego
abstrahującego
abstrahującej
C. abstrahującemu
abstrahującemu
abstrahującemu
abstrahującemu
abstrahującej
B. abstrahującego
abstrahującego
abstrahujący
abstrahujące
abstrahującą
N. abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującą
Ms. abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. abstrahujący
abstrahujący
abstrahujące
abstrahujące
D. abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących
C. abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
abstrahującym
B. abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących
abstrahujące
N. abstrahującymi
abstrahującymi
abstrahującymi
abstrahującymi
Ms. abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących
abstrahujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: abstrahowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. abstrahowany
abstrahowany
abstrahowany
abstrahowane
abstrahowana
D. abstrahowanego
abstrahowanego
abstrahowanego
abstrahowanego
abstrahowanej
C. abstrahowanemu
abstrahowanemu
abstrahowanemu
abstrahowanemu
abstrahowanej
B. abstrahowanego
abstrahowanego
abstrahowany
abstrahowane
abstrahowaną
N. abstrahowanym
abstrahowanym
abstrahowanym
abstrahowanym
abstrahowaną
Ms. abstrahowanym
abstrahowanym
abstrahowanym
abstrahowanym
abstrahowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. abstrahowani
abstrahowani
abstrahowane
abstrahowane
D. abstrahowanych
abstrahowanych
abstrahowanych
abstrahowanych
C. abstrahowanym
abstrahowanym
abstrahowanym
abstrahowanym
B. abstrahowanych
abstrahowanych
abstrahowanych
abstrahowane
N. abstrahowanymi
abstrahowanymi
abstrahowanymi
abstrahowanymi
Ms. abstrahowanych
abstrahowanych
abstrahowanych
abstrahowanych

odpowiednik aspektowy: wyabstrahować

Inne uwagi

Zwykle ger

Składnia

bez ograniczeń + abstrahować +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 14.05.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj