UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zawiesisty

Chronologizacja

1420, SStp
Jako składnik terminu prawniczego zawiesisty rok 'ostatni termin dopuszczony przez prawo w danej sprawie, kiedy powinien zapaść wyrok'. Odczyt zapisu niepewny.

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zawiesisty
zawiesisty
zawiesisty
zawiesiste
zawiesista
D. zawiesistego
zawiesistego
zawiesistego
zawiesistego
zawiesistej
C. zawiesistemu
zawiesistemu
zawiesistemu
zawiesistemu
zawiesistej
B. zawiesistego
zawiesistego
zawiesisty
zawiesiste
zawiesistą
N. zawiesistym
zawiesistym
zawiesistym
zawiesistym
zawiesistą
Ms. zawiesistym
zawiesistym
zawiesistym
zawiesistym
zawiesistej
W. zawiesisty
zawiesisty
zawiesisty
zawiesiste
zawiesista
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zawiesiści
zawiesiści
zawiesiste
zawiesiste
D. zawiesistych
zawiesistych
zawiesistych
zawiesistych
C. zawiesistym
zawiesistym
zawiesistym
zawiesistym
B. zawiesistych
zawiesistych
zawiesistych
zawiesiste
N. zawiesistymi
zawiesistymi
zawiesistymi
zawiesistymi
Ms. zawiesistych
zawiesistych
zawiesistych
zawiesistych
W. zawiesiści
zawiesiści
zawiesiste
zawiesiste

Pochodzenie

Zob. zawiesić

1. związany z zawiesiną - substancją

Definicja

związany z zawiesiną - substancją, w której znajdują się nierozpuszczalne drobiny

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • zawiesista ciecz, woda; konsystencja

Cytaty

Mnie smakuje irlandzki Guiness - też jest mętne, ciemne i zawiesiste.

źródło: NKJP: Internet

Gdy intensywnie pada kilka dni, woda w rzekach zamienia się w zawiesistą ciecz koloru kawy — pływa w niej wszystko.

źródło: NKJP: Jacek Derek, Paweł Szczotka: Bakterie w letargu?, Dziennik Zachodni, 2001-07-31

Zawiesista konsystencja powoduje, że długo się wchłania.

źródło: Dorota Nasiorowska: 23 sprawdzone kosmetyki do biustu, 2007-05-11 (polki.pl)

2. związany z zawiesiną - ciałem stałym

Definicja

związany z zawiesiną - drobinami ciał stałych, które znajdują się w jakiejś substancji, zmniejszając tym samym jej klarowność

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

Z powierzchni zbieraj zawiesistą szumowinę, aż zostanie sam złoty płyn.

źródło: Internet: mamotoja.pl

Zawiera naturalny osad i zawiesiste cząstki roślinne, ponieważ nie przechodzi procesu filtracji.

źródło: Internet: sklep.zlotopolskie.pl

W ubiegłym roku pod koniec sierpnia przy plaży na powierzchni wody zauważono zawiesiste, brązowe plamy. Okazało się, że kąpielisko zaatakowały glony, które lubią ciepłą wodę i słońce.

źródło: Glony, a do tego bakterie coli, 2007-07-17 (ustka.naszemiasto.pl)

3. sos

Definicja

zawierający niewiele wody, a dużo składników stałych

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gęsty
antonimy:  rzadki

Połączenia

  • zawiesisty sos; zawiesista grochówka, zupa
  • ciężki i zawiesisty, gęsty i zawiesisty

Cytaty

Przetarte pyry rozprowadzam taką ilością rosołu, aby zupa była zawiesista, podgrzewam, ale nie gotuję.

źródło: NKJP: Obiad z Expressem, Gazeta Poznańska, 2001-11-03

Do wywaru tego dodaje się kompot (najlepiej, aby był to kompot śliwkowy), bakalie, starty na tarce i namoczony uprzednio piernik, czasem podprawia się całość alkoholem. Całość tworzyła gęsty, zawiesisty sos, podawany do klusek lub pieczywa.

źródło: NKJP: Czerwińska: O protestantyzmie, Tygodnik Ciechanowski, 2007-03-13

Turyści życzą sobie dań tradycyjnej ukraińskiej kuchni, np. soljanki - zupy ugotowanej na różnych gatunkach mięs, z oliwkami, jarzynami, zawiesistej i pożywnej.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kupisz: Kierunek: Ukraina, Dziennik Łódzki, 2003-06-14

4. mgła

Definicja

złożony z wielu drobnych elementów znajdujących się bliżej siebie niż zwykle co znacznie ogranicza widoczność

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  gęsty

Połączenia

  • zawiesista mgła

Cytaty

Wystarczy zaobserwować, co się dzieje koło worków w momencie uruchamiania odpylacza - jest to chmura zawiesistego pyłu, który unosi się przez kilka, a nawet kilkanaście minut nie tylko koło odpylacza, ale w całym warsztacie.

źródło: Internet: forum.domidrewno.pl

Powietrze stało gęstym, zawiesistym smogiem, betonowe ściany hojnie oddawały nagromadzone za dnia ciepło.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

5. zapach

Definicja

książk. 
taki, który jest tak intensywny, że sprawia wrażenie przytłaczającego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:  delikatny
hiperonimy:  intensywny

Połączenia

  • zawiesista atmosfera

Cytaty

„Miś” przemawiał do nich bardziej niż wszystkie dzieła kina moralnego niepokoju zebrane do kupy. Do czego, oczywiście, głośno się nie przyznawali, bo w zawiesistej moralnie atmosferze środowiska opozycjonistów, w którym się kształtowali, nie spotkałoby się to z aplauzem.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Krótka przerwa w dostawie prądu zabije systemy wentylacyjne i klimatyzacyjne. Zostaną zdławione przez zawiesistą, lepką spiekotę Azji Południowowschodniej.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Hongkong - 9 ostatnich miesięcy, Gazeta Wyborcza, 1996-09-27

W ogródku powoli rozwiewał się zawiesisty zapach spalin motoroweru, który przed chwilą wspólnie przegazowaliśmy.

źródło: Dominika Słowik: Zimowla, 2019 (books.google.pl)

6. tekst

Definicja

książk. 
taki, który przekazuje wiele treści

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Jego zawiesista proza zawsze znajdzie zwolenników, niezależnie od tego, czy będą to dzieje kultury, studia językoznawcze, czy też eseje z historii naszej reformacji („Różnowiercy polscy”).

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Długi romans z muzą Klio, 2007

Podczas zebrań towarzyskich i rodzinnych szybka konwersacja, lśniąca grepsem, żartem, ironią, jest w wyższej cenie niż brodate anegdoty i zawiesiste od szczegółów opowieści, powtarzane przez starych przyjaciół, wujków i ciotki.

źródło: Ewa Wilk: Nie zakładaj milcząco, Polityka, 2007-02-17

7. wąs

Definicja

książk. 
taki, który ma stosunkowo dużą objętość i wagę oraz opada luźno swoim ciężarem, będąc umocowanym do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

  • zawiesisty wąs

Cytaty

Po domach zacnych, chociaż często podupadłych po wojnie i w ciężkich powojennych czasach, jak prawdziwe klejnoty błyszczały stare obrazy. Sarmackie portrety przodków - podgolone czupryny, zawiesiste wąsy, kontusze, dłonie wsparte na srogich karabelach.

źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Na ścianach, Dziennik Polski, 2008-02-23

Mój wuj z Czarnokoniec był to jegomość o potężnej tuszy i zawiesistych wąsach koloru słomy.

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł, 2007

Potężny mężczyzna około dwa metry wzrostu, do tego z sumiastym wąsem, zawiesistym lokiem bujnej czupryny nad czołem i szerokim ujmującym uśmiechem.

źródło: Bogdan Birnbaum, Wiktor Kulerski: Kaczy Dół - Międzylesie, Gazeta Wawerska, 2021-07 (gazetawawerska.pl)

Pomyśl o pozbyciu się wszelkich ciężkich materiałowych elementów - dywanów, zawiesistych zasłon, firan, chodników.

źródło: Internet: hipoalergicznie24.pl

Data ostatniej modyfikacji: 05.10.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj