UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odskok

Chronologizacja

1781, SL

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego odskoczyć; zob. skoczyć

1. odruchowy

Definicja

nagłe odsunięcie się od kogoś lub czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:  doskok

Cytaty

Obskakiwał rycerza jak kundel dzika, parował ciosy i próbował znaleźć kawałek wolnego miejsca. Mały. Na mgnienie oka. Nie potrzebował więcej. Cięcie, odskok. Cios z dołu, unik, parada, cięcie, odskok.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

[...] obrońca wykonuje doskok, następnie odskok w kierunku toczącej się piłki itd.

źródło: Ryszard Tabor: Obrona w piłce ręcznej - znaczenie, nauczanie, zasób ćwiczeń, Acta Scientifica Academiae Ostroviensis, 2006 (mzpr.pl)

Miała odpowiedzieć: „Przeszkadzasz mi się skupić”. Nie uczyniła tego jednak, zgorszona ze względu na władcze zachowanie nachalnego pseudoadoratora. Poruszona odpowiedziała małym odskokiem od niego i niemałym, wymierzonym prosto w policzek, płaskim uderzeniem dłonią.

źródło: Internet: strefarpg.net

Deszcz, las, krzaki i Dinki, które ruszały częściami ciała, spowodowały że na wstępie doznałam szoku. Pisk, wrzask i Sebek oglądał dinozaury już z daleka [...]. Mój odskok od ruchomego stwora, poruszającego się, gdy tylko „wdepniesz” w fotokomórkę, zraził chłopca.

źródło: Internet: zainspirowanazyciem.blogspot.com

Utrzymywanie Ruiza na dystans, co ma być kluczem do sukcesu, wymaga uderzeń seriami. A to pięta achillesowa Gołoty, lubującego się w pojedynczych ciosach i odskokach.

źródło: NKJP: Rafał Musioł: Duma albo wstyd!, Trybuna Śląska, 2004-11-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odskok
odskoki
D. odskoku
odskoków
C. odskokowi
odskokom
B. odskok
odskoki
N. odskokiem
odskokami
Ms. odskoku
odskokach
W. odskoku
odskoki

Składnia

bez ograniczeń + odskok +
(od KOGO/CZEGO)

2. piłki

Definicja

odbicie się od czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Odskok piłki od trawiastego dywanu jest szybki, płaski, akcje tenisistów przypominają starcia szermierzy, błyskawiczne, niekiedy wręcz trudno dostrzegalne.

źródło: NKJP: Zdzisław Ambroziak: Targowisko próżności: Gazeta Wyborcza, 1993-06-28

W znanych szlifierkach do szlifowania powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych [...] odskok ściernicy od szlifowanej powierzchni po osiągnięciu żądanego wymiaru jest realizowany za pomocą siłownika hydraulicznego.

źródło: Szlifierka do szlifowania powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych. Opis patentowy, 1979-10-31 (pubserv.uprp.pl)

Przyjęcie piłki było żałosne (kilka razy naliczyłem około trzymetrowe odskoki piłki od nogi).

źródło: Internet: forum.gram.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odskok
odskoki
D. odskoku
odskoków
C. odskokowi
odskokom
B. odskok
odskoki
N. odskokiem
odskokami
Ms. odskoku
odskokach
W. odskoku
odskoki

Składnia

bez ograniczeń + odskok +
CZEGO + od CZEGO

3. drzwi

Definicja

nagłe otworzenie się wskutek działania jakiejś siły

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Zestaw nie powoduje całkowitego otwarcia drzwi, a jedynie otwarcie zamka i odskok drzwi na pewną odległość.

źródło: Internet: autodrive.pl

Zamek drzwi został rozerwany wskutek eksplozji w środku dziurki na klucz, czego wynikiem był odskok drzwi na zewnątrz.

źródło: Internet: lastinn.info

Analiza ruchu styków w napędzie elektromagnesowym wskazuje, że stosowanie dużego docisku początkowego sprężyny [...] powoduje stopniowe zmniejszanie amplitudy drgań przy odskokach.

źródło: Ewa Piotrowska-Kokot: Nowe konstrukcje układów magnetycznych [...], Prace Instytutu Elektrotechniki, 2005 (pubserv.uprp.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odskok
odskoki
D. odskoku
odskoków
C. odskokowi
odskokom
B. odskok
odskoki
N. odskokiem
odskokami
Ms. odskoku
odskokach
W. odskoku
odskoki

Składnia

bez ograniczeń + odskok +
(CZEGO)

4. od peletonu

Definicja

zyskanie nad kimś znacznej przewagi

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Cytaty

Drugi set to „małe roszady w drużynie gospodarzy”, skuteczna zagrywka i dobra obrona, które pozwoliły im na kilkupunktowy odskok aż do stanu 24:21.

źródło: NKJP: (izis): Derbowy pojedynek Beerów, Tygodnik Rybnicki, 2007-03-13

Okazji do punktowego odskoku od miejscowego rywala nie wykorzystała inna zabrzańska drużyna, Społem.

źródło: NKJP: (wag): Pechowy rykoszet, Dziennik Zachodni, 2003-04-25

Ewentualny odskok na cztery punkty zwiększy przewagę, której trzeba będzie bronić w następnych spotkaniach.

źródło: NKJP: Jerzy Cierpiatka: Niepewność mobilizuje, Gazeta Krakowska, 2002-02-27

[...] zdarzały się odskoki od peleton kolarzy, którzy zajmowali odległe miejsca w klasyfikacji generalnej.

źródło: Internet: ja.gram.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odskok
odskoki
D. odskoku
odskoków
C. odskokowi
odskokom
B. odskok
odskoki
N. odskokiem
odskokami
Ms. odskoku
odskokach
W. odskoku
odskoki

Składnia

bez ograniczeń + odskok +
(od KOGO)

5. od codzienności

Definicja

pot. 
krótka przerwa w zajmowaniu się czymś lub uczestniczeniu w czymś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

Cytaty

Na odskok od szablonu, na ekscentryczność zdobywają się chyba jednostki wyjątkowe, jakich w epoce podniecenia romantycznego więcej niż w innych epokach.

źródło: NKJP: Stanisław Wasylewski: Życie polskie w XIX wieku, 2008

Coraz bardziej potrzebował uwolnienia, ulgi. I te wizyty były odskokiem, mógł odetchnąć, złapać oddech. Mógł przez moment nie czytać donosów, nie słuchać ryku manifestacji i strzałów policji, mógł przez chwilę nie oglądać twarzy lizusów i pochlebców.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Cesarz, 2005

Zamiast pogłębień duchowych są nagminne odskoki od realnej odpowiedzialności, od świadomości codziennych obowiązków.

źródło: NKJP: Aleksander Ziemny: Czym jest dla mnie świeckość, Midrasz

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odskok
odskoki
D. odskoku
odskoków
C. odskokowi
odskokom
B. odskok
odskoki
N. odskokiem
odskokami
Ms. odskoku
odskokach
W. odskoku
odskoki

Składnia

bez ograniczeń + odskok +
od CZEGO

6. wybryk

Definicja

pot. 
wybryk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wybryk, wyskok

Cytaty

- Chyba wiesz, że miewam różne odskoki, szajba raz kręci się tak, raz owak [...].

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993

Ogólnie to nie przeszkadza mi, jeżeli ktoś takie odskoki ma czasem... Ale jeżeli ktoś na każdej imprezie liże się z kilkoma chłopakami/dziewczynami, jest już stracony w moich oczach.

źródło: NKJP: Internet

Ślepy, zakochany 16-latek przespał się z gwiazdorem, nie rozumiejąc do końca tego, że to był jednorazowy odskok.

źródło: Internet: yaoigakuen.forumpolish.com

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odskok
odskoki
D. odskoku
odskoków
C. odskokowi
odskokom
B. odskok
odskoki
N. odskokiem
odskokami
Ms. odskoku
odskokach
W. odskoku
odskoki

Inne uwagi

Zwykle lm

Data ostatniej modyfikacji: 27.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj