UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyzyskać

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyzyskam
wyzyskamy
2 os. wyzyskasz
wyzyskacie
3 os. wyzyska
wyzyskają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyzyskałem
+(e)m wyzyskał
wyzyskałam
+(e)m wyzyskała
wyzyskałom
+(e)m wyzyskało
wyzyskaliśmy
+(e)śmy wyzyskali
wyzyskałyśmy
+(e)śmy wyzyskały
2 os. wyzyskałeś
+(e)ś wyzyskał
wyzyskałaś
+(e)ś wyzyskała
wyzyskałoś
+(e)ś wyzyskało
wyzyskaliście
+(e)ście wyzyskali
wyzyskałyście
+(e)ście wyzyskały
3 os. wyzyskał
wyzyskała
wyzyskało
wyzyskali
wyzyskały

bezosobnik: wyzyskano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyzyskajmy
2 os. wyzyskaj
wyzyskajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyzyskałbym
bym wyzyskał
wyzyskałabym
bym wyzyskała
wyzyskałobym
bym wyzyskało
wyzyskalibyśmy
byśmy wyzyskali
wyzyskałybyśmy
byśmy wyzyskały
2 os. wyzyskałbyś
byś wyzyskał
wyzyskałabyś
byś wyzyskała
wyzyskałobyś
byś wyzyskało
wyzyskalibyście
byście wyzyskali
wyzyskałybyście
byście wyzyskały
3 os. wyzyskałby
by wyzyskał
wyzyskałaby
by wyzyskała
wyzyskałoby
by wyzyskało
wyzyskaliby
by wyzyskali
wyzyskałyby
by wyzyskały

bezosobnik: wyzyskano by

bezokolicznik: wyzyskać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyzyskawszy

gerundium: wyzyskanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyzyskanie
wyzyskania
D. wyzyskania
wyzyskań
C. wyzyskaniu
wyzyskaniom
B. wyzyskanie
wyzyskania
N. wyzyskaniem
wyzyskaniami
Ms. wyzyskaniu
wyzyskaniach
W. wyzyskanie
wyzyskania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyzyskany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyzyskany
wyzyskany
wyzyskany
wyzyskane
wyzyskana
D. wyzyskanego
wyzyskanego
wyzyskanego
wyzyskanego
wyzyskanej
C. wyzyskanemu
wyzyskanemu
wyzyskanemu
wyzyskanemu
wyzyskanej
B. wyzyskanego
wyzyskanego
wyzyskany
wyzyskane
wyzyskaną
N. wyzyskanym
wyzyskanym
wyzyskanym
wyzyskanym
wyzyskaną
Ms. wyzyskanym
wyzyskanym
wyzyskanym
wyzyskanym
wyzyskanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyzyskani
wyzyskani
wyzyskane
wyzyskane
D. wyzyskanych
wyzyskanych
wyzyskanych
wyzyskanych
C. wyzyskanym
wyzyskanym
wyzyskanym
wyzyskanym
B. wyzyskanych
wyzyskanych
wyzyskanych
wyzyskane
N. wyzyskanymi
wyzyskanymi
wyzyskanymi
wyzyskanymi
Ms. wyzyskanych
wyzyskanych
wyzyskanych
wyzyskanych

odpowiednik aspektowy: wyzyskiwać

Pochodzenie

Zob. zyskać

1. pracownika

Definicja

osiągnąć korzyść, oszukując kogoś albo zmuszając go do bardzo ciężkiej pracy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wykorzystać

Połączenia

  • wyzyskać finansowo
  • dać się wyzyskać; poczuć się wyzyskanym
  • wyzyskać i oszukać

Cytaty

Trzecia żona Jury to straszna jędza. [...] Wyzyska go finansowo. Zrujnuje psychicznie!

źródło: NKJP: Mirosława Sędzikowska: Eus, deus, kosmateus, 2008

Czujemy się pokrzywdzeni, oszukani i wyzyskani [...]. Właściciel kablówki pobrał od nas w sumie 1200 zł [...] za korzystanie z niej w okresie od czerwca do sierpnia br. Niestety obiecanych programów nie odbieramy.

źródło: NKJP: Waldemar Ulanowski: Kabel w prokuraturze, Dziennik Bałtycki, 1999-08-14

Wiele lat temu ludzie z Polski jechali na Zachód, by dać się wyzyskać.

źródło: NKJP: Internet

Wyprodukować tanio - to znaczy wyzyskać pracowników, bo jeśli się im zapłaci godziwie, to się tanio nie wyprodukuje.

źródło: Internet: kasprowicz.blog.polityka.pl

Składnia

bez ograniczeń + wyzyskać +
KOGO

2. możliwość

Definicja

użyć czegoś, aby osiągnąć jakiś cel lub uzyskać jakąś korzyść

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wykorzystać

Połączenia

  • wyzyskać możliwość, okazję, sposobność, sytuację; przewagę, umiejętność, walory, wpływy
  • wyzyskać do końca
  • wyzyskać w pełni; w jakichś celach

Cytaty

Sienkiewicz wyzyskał w tej powieści własne wspomnienia ze swoich kilkakrotnych podróży myśliwskich do puszcz i pustyń czarnej Afryki [...].

źródło: NKJP: Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska, 1994

Joram pragnął wyzyskać zamach stanu i zamieszki w Damaszku, by Aramejczykom odebrać miasto Ramot w Gileadzie, jednak podczas jednej z potyczek został ranny.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Ostatnie dziesięciolecia przyniosły rozszerzenie zasięgu radiologii dzięki wyzyskaniu innych niż promienie rentgenowskie promieniowań, mianowicie promieniowań pochodzenia jądrowego (gamma, beta).

źródło: NKJP: W. Zawadowski: O radiologii lekarskiej, Wiedza i Życie, 1996

Składnia

bez ograniczeń + wyzyskać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 19.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj