UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sczaić

Chronologizacja

1999, NKJP

Pochodzenie

Zob. czaić

1. zrozumieć

Definicja

młodz. 
zrozumieć - zacząć wiedzieć, jaki jest sens, istota lub przebieg czegoś i jak się w związku z tym zachować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obczaić, pojąć, pokumać, skapować, skumać, zajarzyć, zakapować, zakumać, zrozumieć

Cytaty

Dopiero teraz sczaiłam ten temat.

źródło: NKJP: Internet

Naskrobię ci, żebyś sczaił, o co biega.

źródło: NKJP: Internet

Nie mogłam sczaić, czemu żadna wersja nie pasuje.

źródło: Internet: pinger.pl

Myślę, że sczaił, o co chodzi.

źródło: Internet: nerwica.com

Sczaił, że chodzi o normalną grę.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczaję
sczaimy
2 os. sczaisz
sczaicie
3 os. sczai
sczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczaiłem
+(e)m sczaił
sczaiłam
+(e)m sczaiła
sczaiłom
+(e)m sczaiło
sczailiśmy
+(e)śmy sczaili
sczaiłyśmy
+(e)śmy sczaiły
2 os. sczaiłeś
+(e)ś sczaił
sczaiłaś
+(e)ś sczaiła
sczaiłoś
+(e)ś sczaiło
sczailiście
+(e)ście sczaili
sczaiłyście
+(e)ście sczaiły
3 os. sczaił
sczaiła
sczaiło
sczaili
sczaiły

bezosobnik: sczajono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczajmy
2 os. sczaj
sczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczaiłbym
bym sczaił
sczaiłabym
bym sczaiła
sczaiłobym
bym sczaiło
sczailibyśmy
byśmy sczaili
sczaiłybyśmy
byśmy sczaiły
2 os. sczaiłbyś
byś sczaił
sczaiłabyś
byś sczaiła
sczaiłobyś
byś sczaiło
sczailibyście
byście sczaili
sczaiłybyście
byście sczaiły
3 os. sczaiłby
by sczaił
sczaiłaby
by sczaiła
sczaiłoby
by sczaiło
sczailiby
by sczaili
sczaiłyby
by sczaiły

bezosobnik: sczajono by

bezokolicznik: sczaić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sczaiwszy

gerundium: sczajenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sczajenie
sczajenia
D. sczajenia
sczajeń
C. sczajeniu
sczajeniom
B. sczajenie
sczajenia
N. sczajeniem
sczajeniami
Ms. sczajeniu
sczajeniach
W. sczajenie
sczajenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: sczajony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. sczajony
sczajony
sczajony
sczajone
sczajona
D. sczajonego
sczajonego
sczajonego
sczajonego
sczajonej
C. sczajonemu
sczajonemu
sczajonemu
sczajonemu
sczajonej
B. sczajonego
sczajonego
sczajony
sczajone
sczajoną
N. sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajoną
Ms. sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. sczajeni
sczajeni
sczajone
sczajone
D. sczajonych
sczajonych
sczajonych
sczajonych
C. sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajonym
B. sczajonych
sczajonych
sczajonych
sczajone
N. sczajonymi
sczajonymi
sczajonymi
sczajonymi
Ms. sczajonych
sczajonych
sczajonych
sczajonych

odpowiednik aspektowy: czaić

Składnia

bez ograniczeń + sczaić +
CO
bez ograniczeń + sczaić +
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE | że ZDANIE

2. przyłapać kogoś

Definicja

młodz. 
zastać kogoś podczas robienia rzeczy uznawanych za złe, wstydliwe lub niestosowne w danym momencie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przydybać, przyłapać

Cytaty

W sklepie stałem jak głupi i przyglądałem się liściom. Pewnie, jakby mnie ktoś sczaił, to by pomyślał: „czubek”.

źródło: Internet: forumogrodnicze.info

Mój tata zrobił niezłe zakupy. Wziął szlifierkę, wkrętarkę, odkurzacz do liści i jeszcze chciał coś kupić, ale mama go sczaiła i rąbnęła go w pysk.

źródło: Internet: benowo.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczaję
sczaimy
2 os. sczaisz
sczaicie
3 os. sczai
sczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczaiłem
+(e)m sczaił
sczaiłam
+(e)m sczaiła
sczaiłom
+(e)m sczaiło
sczailiśmy
+(e)śmy sczaili
sczaiłyśmy
+(e)śmy sczaiły
2 os. sczaiłeś
+(e)ś sczaił
sczaiłaś
+(e)ś sczaiła
sczaiłoś
+(e)ś sczaiło
sczailiście
+(e)ście sczaili
sczaiłyście
+(e)ście sczaiły
3 os. sczaił
sczaiła
sczaiło
sczaili
sczaiły

bezosobnik: sczajono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczajmy
2 os. sczaj
sczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczaiłbym
bym sczaił
sczaiłabym
bym sczaiła
sczaiłobym
bym sczaiło
sczailibyśmy
byśmy sczaili
sczaiłybyśmy
byśmy sczaiły
2 os. sczaiłbyś
byś sczaił
sczaiłabyś
byś sczaiła
sczaiłobyś
byś sczaiło
sczailibyście
byście sczaili
sczaiłybyście
byście sczaiły
3 os. sczaiłby
by sczaił
sczaiłaby
by sczaiła
sczaiłoby
by sczaiło
sczailiby
by sczaili
sczaiłyby
by sczaiły

bezosobnik: sczajono by

bezokolicznik: sczaić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sczaiwszy

gerundium: sczajenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sczajenie
sczajenia
D. sczajenia
sczajeń
C. sczajeniu
sczajeniom
B. sczajenie
sczajenia
N. sczajeniem
sczajeniami
Ms. sczajeniu
sczajeniach
W. sczajenie
sczajenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: sczajony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. sczajony
sczajony
sczajony
sczajone
sczajona
D. sczajonego
sczajonego
sczajonego
sczajonego
sczajonej
C. sczajonemu
sczajonemu
sczajonemu
sczajonemu
sczajonej
B. sczajonego
sczajonego
sczajony
sczajone
sczajoną
N. sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajoną
Ms. sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. sczajeni
sczajeni
sczajone
sczajone
D. sczajonych
sczajonych
sczajonych
sczajonych
C. sczajonym
sczajonym
sczajonym
sczajonym
B. sczajonych
sczajonych
sczajonych
sczajone
N. sczajonymi
sczajonymi
sczajonymi
sczajonymi
Ms. sczajonych
sczajonych
sczajonych
sczajonych

Składnia

bez ograniczeń + sczaić +
KOGO/CO

3. zorientować się

Definicja

młodz. 
dowiedzieć się czegoś w sposób nieprzewidziany w trakcie jakiejś czynności lub w jakiejś sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

Było tam dwóch kolesi z kradzionymi rowerami i chcieli je oznakować, ale nasza dzielna policja to sczaiła.

źródło: Internet: rec.rowery.narkive.com

Jak to stara sczai, to mnie walnie w łeb.

źródło: Internet: samosia.pl

Ktoś sczai, że mnie nie ma na zebraniu.

źródło: Internet: instagram.com

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczaję
sczaimy
2 os. sczaisz
sczaicie
3 os. sczai
sczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczaiłem
+(e)m sczaił
sczaiłam
+(e)m sczaiła
sczaiłom
+(e)m sczaiło
sczailiśmy
+(e)śmy sczaili
sczaiłyśmy
+(e)śmy sczaiły
2 os. sczaiłeś
+(e)ś sczaił
sczaiłaś
+(e)ś sczaiła
sczaiłoś
+(e)ś sczaiło
sczailiście
+(e)ście sczaili
sczaiłyście
+(e)ście sczaiły
3 os. sczaił
sczaiła
sczaiło
sczaili
sczaiły

bezosobnik: sczajono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. sczajmy
2 os. sczaj
sczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. sczaiłbym
bym sczaił
sczaiłabym
bym sczaiła
sczaiłobym
bym sczaiło
sczailibyśmy
byśmy sczaili
sczaiłybyśmy
byśmy sczaiły
2 os. sczaiłbyś
byś sczaił
sczaiłabyś
byś sczaiła
sczaiłobyś
byś sczaiło
sczailibyście
byście sczaili
sczaiłybyście
byście sczaiły
3 os. sczaiłby
by sczaił
sczaiłaby
by sczaiła
sczaiłoby
by sczaiło
sczailiby
by sczaili
sczaiłyby
by sczaiły

bezosobnik: sczajono by

bezokolicznik: sczaić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: sczaiwszy

gerundium: sczajenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sczajenie
sczajenia
D. sczajenia
sczajeń
C. sczajeniu
sczajeniom
B. sczajenie
sczajenia
N. sczajeniem
sczajeniami
Ms. sczajeniu
sczajeniach
W. sczajenie
sczajenia

odpowiednik aspektowy: czaić

Składnia

bez ograniczeń + sczaić +
CO
bez ograniczeń + sczaić +
że ZDANIE
Data ostatniej modyfikacji: 03.12.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj