UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

adorator

Chronologizacja

1745, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. adorator
 adoratorzy
adoratorowie
 ndepr
adoratory
 depr
D. adoratora
 adoratorów
C. adoratorowi
 adoratorom
B. adoratora
 adoratorów
N. adoratorem
 adoratorami
Ms. adoratorze
 adoratorach
W. adoratorze
 adoratorowie
adoratorzy
 ndepr
adoratory
 depr

Pochodzenie

łac. adōrātor 'wielbiciel'

1. kobiety

Definicja

książk. 
mężczyzna, który stara się zdobyć uczucie kobiety

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  absztyfikant, adorant, amant, fatygant, kawaler, wielbiciel

Połączenia

  • anonimowy, tajemniczy; dawny, dotychczasowy, nowy, wcześniejszy; ewentualny, potencjalny, stały; kolejny; młody; nachalny, namolny, natrętny, wierny; niefortunny; odrzucony; mój , twój adorator
  • adorator Ewy, księżniczki, siostry...
  • brak, grono, kółko, krąg, tłum, wianuszek; mnóstwo adoratorów
  • mieć, znaleźć/znajdować adoratora, miewać adoratorów
  • ktoś nie może opędzić się od adoratorów

Cytaty

Siedem lat starsza od narzeczonego, już wcześniej wielokrotnie odbierała hołdy podziwiających ją mężczyzn, ale zawsze miała przewagę nad każdym z kolejnych adoratorów – nie kochała żadnego z nich.

źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą opowieść o Oldze Boznańskiej, 2003

Jako najlepsza polska gimnastyczka i bardzo atrakcyjna dziewczyna musiałaś mieć wielu adoratorów? - Miałam wielu kolegów, ale nie myślałam, który z nich jest moim adoratorem.

źródło: NKJP: Adam Suska: Druga strona planszy, Dziennik Bałtycki, 2001-10-08

[...] noc sylwestrową Nadieżda spędzi ze swoim nowym adoratorem, Hipolitem, który – jak mówią wszystkie znaki na niebie i ziemi – powinien jej w końcu zaproponować małżeństwo.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Jeśli nie wypijesz, to się nie zakochasz…, Esensja, 2009-04-08

Składnia

bez ograniczeń + adorator +
(KOGO)
bez ograniczeń + adorator +
(CZYJ)

2. Boga

Definicja

rel. 
osoba, która oddaje cześć Bogu, świętym lub przedmiotom kultu religijnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

Połączenia

  • adoratorzy Boga, Maryi, Matki Boskiej; Krzyża

Cytaty

Kościół na całym świecie, codziennie i o każdej porze, przed rozpoczęciem Modlitwy Eucharystycznej w centralnym punkcie Mszy św., odwołuje się do Aniołów i Archaniołów, by śpiewać chwałę Boga po trzykroć Świętego, jednocząc się z tymi pierwszymi adoratorami Boga w oddawaniu czci i w miłosnym poznaniu niewypowiedzianej tajemnicy.

źródło: NKJP: Zdzisław J. Kijas: Aniołowie Stróżowie nasi niebiescy przyjaciele, 2008

Częstowała herbatą zapłakane kobiety i nie raz wynosiła parasolkę do ludzi modlących się w deszczu. Zmieniła także nastawienie do Cyganów, którzy okazali się wiernymi adoratorami Matki Boskiej.

źródło: NKJP: Iwona Dominik: Cud pojawia się i znika, Polityka, 2002-12-21

[...] inne miasta poszły w nasze ślady i [...] również przybywały na Jasną Górę, niekiedy razem z nami. W ten sposób już nie tylko Bytów i Ostrzeszów, ale też inni tworzyli orszak adoratorów Maryi.

źródło: NKJP: Włodzimierz Juszczak: Królow Polski - przyrzekamy, Czas Ostrzeszowski, 2006

Pamiętamy jak bł. Jan Paweł II łączył swoje cierpienie pod koniec życia z cierpieniem Chrystusa. [...] On wielki czciciel i adorator Krzyża mówił, że symbolikę Krzyża trzeba poznać i mowy Krzyża trzeba się nauczyć.

źródło: Internet: http://ropczyce.rzeszow.opoka.org.pl

Składnia

bez ograniczeń + adorator +
KOGO/CZEGO

3. sportu

Definicja

osoba, która bardzo coś lubi

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wielbiciel

Połączenia

  • adorator jakiegoś kunsztu

Cytaty

[...] olimpijski ogień zapłonie za parę dni w Atenach. W swej wędrówce przez kontynenty i kraje znów - z niejasnych przyczyn - ominął Polskę, lecz nic na to, my kibice i adoratorzy sportu, nie możemy poradzić.

źródło: NKJP: Andrzej Gaberle: Olimpiada? Olimpiada!, Gazeta Krakowska, 2004-08-07

Młody Fryderyk II, poeta, filozof i muzyk, wielki adorator kunsztu muzycznego, zagrał przed Bachem temat na flecie, na podstawie którego ten miał zaimprowizować fugę.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + adorator +
KOGO/CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 16.09.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN