UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

znak

Chronologizacja

XIV w., Bor

Pochodzenie

psł. *znakъ 'to, co jest znane, coś znanego' > 'to, co oznacza coś, oznaczenie, oznaka, znak'

Od: psł. *znati (zob. znać) z przyrostkiem *-kъ.

1. orła

Definicja

zapis lub rysunek służący do wyrażenia czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

znak drukarski, graficzny, korektorski
znak czerwonego krzyża, kotwicy, orła, swastyki, szachownicy; dodawania, odejmowania, równości

Cytaty

Zaczyna wodzić palcami po wypukłych liniach nutowych. U spodu matrycy znajduje znak kotwicy.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1995

Przez szereg lat uczyli się mówić po tybetańsku oraz opanowywali trudną sztukę pisania, co wymagało przyswojenia sobie znacznej liczby różnych znaków pisarskich i kaligrafowania ich tuszem.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1996

W monotonię naszego obozowego bytowania któregoś dnia wdarły się z nieba, nurkując i mknąc nad ziemią, zwinne, czerwono-srebrzyste samoloty ze znakami białej gwiazdy.

źródło: NKJP: Witold Zalewski: Pożegnanie twierdzy, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	znak	znaki
D.	znaku	znaków
C.	znakowi	znakom
B.	znak	znaki
N.	znakiem	znakami
Ms.	znaku	znakach
W.	znaku	znaki

Składnia

znak

(CZEGO)

2. ręką

Definicja

gest lub spojrzenie zastępujące słowa i służące do przekazania komuś jakiejś informacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

dać/dawać znak (dłonią, głową, oczyma, ręką, ruchem czegoś, skinieniem głowy, spojrzeniem)

Cytaty

Ucichły ostatnie takty hymnu narodowego i dyrektor szkoły łaskawym spojrzeniem dał znak dyżurnej, że można już przystąpić do przysięgi i rozpocząć kolejny dzień nauki.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Turkmenia, Gazeta Wyborcza, 1998-10-09

- Później. Nie jestem głodna - szepnęła Helena od okna i dała znak dłonią, żeby nie przeszkadzać.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1992

Mama dawała mi rozpaczliwe znaki ręką. Nie lubiła, kiedy opowiadałem obcym takie historie.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	znak	znaki
D.	znaku	znaków
C.	znakowi	znakom
B.	znak	znaki
N.	znakiem	znakami
Ms.	znaku	znakach
W.	znaku	znaki

Składnia

znak

(że ZDANIE | żeby ZDANIE)

3. pamięci

Definicja

dowód czegoś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

znak miłości, pamięci, przyjaźni, zaufania, zgody, żałoby

Cytaty

Pożegnał się wylewnie z czabanami, ściskali oburącz jego dłoń na znak szacunku.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1998

Dla chrześcijanina krzyż jest znakiem miłości.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	znak	znaki
D.	znaku	znaków
C.	znakowi	znakom
B.	znak	znaki
N.	znakiem	znakami
Ms.	znaku	znakach
W.	znaku	znaki

Składnia

znak

CZEGO

4. dobry

Definicja

zapowiedź czegoś, co ma nastąpić

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

dobry, zły znak

Cytaty

	Pierwszym złym znakiem było to, że na otwarciu nie pojawił się nikt z zaproszonych przedstawicieli miasta. źródło: NKJP: Iza Salamon: Świetlica szeroko zamknięta, Trybuna Śląska, 2001-08-22
	Myślę, że te liczne kanonizacje i beatyfikacje, których dokonuje teraz Ojciec Święty, są znakiem idącego odrodzenia. źródło: NKJP: Tadeusz Fedorowicz: Nasz cytat, Gazeta Wyborcza, 1993-03-27
	Natomiast zaczerwienienie, podrażnienie albo zmarszczenie skóry może być znakiem, że powoli rozwija się nowotwór. źródło: NKJP: Paulina Karolak: 5 dobrych zwyczajów. Jak dbać o zdrowie piersi, Cosmopolitan, 2000
	Innym znakiem, że polityka leśna w Afryce zmierza we właściwym kierunku, jest pierwsze na tym kontynencie zatwierdzenie przez PEFC lokalnego systemu certyfikacji. źródło: NKJP: Rynek drzewny, Las Polski, 2009-06-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	znak	znaki
D.	znaku	znaków
C.	znakowi	znakom
B.	znak	znaki
N.	znakiem	znakami
Ms.	znaku	znakach
W.	znaku	znaki

Składnia

	+	znak	+	(CZEGO)
	+	znak	+	(że ZDANIE)

5. po szczepieniu

Definicja

ślad na ciele pozostawiony przez coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

mały, niewidoczny, trwały, widoczny znak
znak po chorobie, po szczepieniu, po ugryzieniu
znak na nodze, na ręce, na twarzy

Cytaty

Popatrz, jaki znak na łydce. Tak mnie capnął...

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1973

Wiedziałem, że zmiany skórne mają charakter troficzny lub naczyniowo-pochodny, są to bąble, pęcherzyki, wynaczynienia, krwawe znaki na skórze, siniaki.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Uwiedzeni, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	znak	znaki
D.	znaku	znaków
C.	znakowi	znakom
B.	znak	znaki
N.	znakiem	znakami
Ms.	znaku	znakach
W.	znaku	znaki

Składnia

znak

(na CZYM)

Frazeologizmy

coś staje pod znakiem zapytania
coś stoi pod znakiem zapytania
coś stanęło pod znakiem zapytania
coś/ktoś postawiło/postawił pod znakiem zapytania coś
coś/ktoś stawia pod znakiem zapytania coś
ktoś jest spod znaku czego
ktoś nie daje znaku życia
ktoś nie dał znaku życia
ktoś postawił znak równości między/pomiędzy kim/czym a/i kim/czym
ktoś postawił znak równania między/pomiędzy kim/czym a/i kim/czym
ktoś stawia znak równości między/pomiędzy kim/czym a/i kim/czym
ktoś stawia znak równania między/pomiędzy kim/czym a/i kim/czym
ktoś/coś daje się we znaki komuś
ktoś/coś dał się/dało się we znaki komuś
pod znakiem
spod znaku
wszystkie znaki na niebie i ziemi
wszelkie znaki na niebie i ziemi
wszelkie znaki na niebie i na ziemi
znak czasu
znak czasów
znak diakrytyczny
znak drogowy
znak fabryczny
znak firmowy
znak jakości
znak przestankowy
znak szczególny
znak wodny
znak zapytania
znak zodiaku

Data ostatniej modyfikacji: 08.07.2014