UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ocieplać

Chronologizacja

1578, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ocieplam
ocieplamy
2 os. ocieplasz
ocieplacie
3 os. ociepla
ocieplają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ocieplałem
+(e)m ocieplał
ocieplałam
+(e)m ocieplała
ocieplałom
+(e)m ocieplało
ocieplaliśmy
+(e)śmy ocieplali
ocieplałyśmy
+(e)śmy ocieplały
2 os. ocieplałeś
+(e)ś ocieplał
ocieplałaś
+(e)ś ocieplała
ocieplałoś
+(e)ś ocieplało
ocieplaliście
+(e)ście ocieplali
ocieplałyście
+(e)ście ocieplały
3 os. ocieplał
ocieplała
ocieplało
ocieplali
ocieplały

bezosobnik: ocieplano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ocieplał
będę ocieplać
będę ocieplała
będę ocieplać
będę ocieplało
będę ocieplać
będziemy ocieplali
będziemy ocieplać
będziemy ocieplały
będziemy ocieplać
2 os. będziesz ocieplał
będziesz ocieplać
będziesz ocieplała
będziesz ocieplać
będziesz ocieplało
będziesz ocieplać
będziecie ocieplali
będziecie ocieplać
będziecie ocieplały
będziecie ocieplać
3 os. będzie ocieplał
będzie ocieplać
będzie ocieplała
będzie ocieplać
będzie ocieplało
będzie ocieplać
będą ocieplali
będą ocieplać
będą ocieplały
będą ocieplać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ocieplajmy
2 os. ocieplaj
ocieplajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ocieplałbym
bym ocieplał
ocieplałabym
bym ocieplała
ocieplałobym
bym ocieplało
ocieplalibyśmy
byśmy ocieplali
ocieplałybyśmy
byśmy ocieplały
2 os. ocieplałbyś
byś ocieplał
ocieplałabyś
byś ocieplała
ocieplałobyś
byś ocieplało
ocieplalibyście
byście ocieplali
ocieplałybyście
byście ocieplały
3 os. ocieplałby
by ocieplał
ocieplałaby
by ocieplała
ocieplałoby
by ocieplało
ocieplaliby
by ocieplali
ocieplałyby
by ocieplały

bezosobnik: ocieplano by

bezokolicznik: ocieplać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ocieplając

gerundium: ocieplanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ocieplanie
ocieplania
D. ocieplania
ocieplań
C. ocieplaniu
ocieplaniom
B. ocieplanie
ocieplania
N. ocieplaniem
ocieplaniami
Ms. ocieplaniu
ocieplaniach
W. ocieplanie
ocieplania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ocieplający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ocieplający
ocieplający
ocieplający
ocieplające
ocieplająca
D. ocieplającego
ocieplającego
ocieplającego
ocieplającego
ocieplającej
C. ocieplającemu
ocieplającemu
ocieplającemu
ocieplającemu
ocieplającej
B. ocieplającego
ocieplającego
ocieplający
ocieplające
ocieplającą
N. ocieplającym
ocieplającym
ocieplającym
ocieplającym
ocieplającą
Ms. ocieplającym
ocieplającym
ocieplającym
ocieplającym
ocieplającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ocieplający
ocieplający
ocieplające
ocieplające
D. ocieplających
ocieplających
ocieplających
ocieplających
C. ocieplającym
ocieplającym
ocieplającym
ocieplającym
B. ocieplających
ocieplających
ocieplających
ocieplające
N. ocieplającymi
ocieplającymi
ocieplającymi
ocieplającymi
Ms. ocieplających
ocieplających
ocieplających
ocieplających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ocieplany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ocieplany
ocieplany
ocieplany
ocieplane
ocieplana
D. ocieplanego
ocieplanego
ocieplanego
ocieplanego
ocieplanej
C. ocieplanemu
ocieplanemu
ocieplanemu
ocieplanemu
ocieplanej
B. ocieplanego
ocieplanego
ocieplany
ocieplane
ocieplaną
N. ocieplanym
ocieplanym
ocieplanym
ocieplanym
ocieplaną
Ms. ocieplanym
ocieplanym
ocieplanym
ocieplanym
ocieplanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ocieplani
ocieplani
ocieplane
ocieplane
D. ocieplanych
ocieplanych
ocieplanych
ocieplanych
C. ocieplanym
ocieplanym
ocieplanym
ocieplanym
B. ocieplanych
ocieplanych
ocieplanych
ocieplane
N. ocieplanymi
ocieplanymi
ocieplanymi
ocieplanymi
Ms. ocieplanych
ocieplanych
ocieplanych
ocieplanych

odpowiednik aspektowy: ocieplić

Pochodzenie

Zob. ciepły

1. dach

Definicja

pokrywać specjalnym materiałem, sprawiającym, że coś lepiej chroni przed zimnem lub zapobiega dostaniu się zimna do środka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Połączenia

  • ocieplać blok, budę, budynek, dom, mieszkanie, pomieszczenie, szkołę; dach, elewację, strop
  • ocieplać styropianem, wełną mineralną
  • ocieplana kurtka; ocieplane buty

Cytaty

W ostatnich dniach, mimo deszczu, budowlańcy ocieplali styropianem ściany.

źródło: NKJP: RD: Powiat ziemski, Gazeta Poznańska, 2002-07-27

Zrobiło się już całkiem chłodno. Prawdziwie zimowa pogoda! [...] Czas na zimowy płaszcz i ocieplane buty.

źródło: NKJP: Piotr Jordan Śliwiński: Płaszcz, Głos Ojca Pio, 2000-12

Ofiara zebrana podczas tegorocznej kolędy przeznaczona zostanie na ocieplanie dachu kościoła [...].

źródło: NKJP: AW: Pierwsza kolęda w nowej parafii, Gazeta Poznańska, 2002-01-17

Lalki można wykonać właściwie z każdego materiału. [...] Do wypełniania najlepsze są ścinki i gąbki do ocieplania płaszczy.

źródło: NKJP: Magdalena Szczurek: Teatralne lalki z duszą, Gazeta Krakowska, 2006-11-17

Składnia

bez ograniczeń + ocieplać +
CO + (CZYM)

2. powietrze

Definicja

grzejąc, sprawiać, że coś staje się cieplejsze lub że komuś albo gdzieś robi się cieplej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ogrzewać
antonimy:  chłodzić, ochładzać, ostudzać, oziębiać, studzić

Cytaty

Dotykasz dłońmi gorącej szklanki i ocieplasz zgrabienie palców, które zaczynają się ruszać sprawniej.

źródło: NKJP: Jolanta Nowakowska: Czterdzieści dni i czterdzieści nocy (fragmenty), Akant, 2007-02

Promienie słoneczne nagrzewają grunty w szklarni, co z kolei ociepla powietrze w środku pomieszczenia.

źródło: NKJP: Internet

Nie wychodzić na dwór, jeśli temperatura na zewnątrz różni się znacznie od pokojowej, ponieważ nos ociepla wchłaniane powietrze, a kiedy jest chory, nie spełnia tej funkcji tak, jak potrzeba i zimne powietrze dostaje się do płuc, co może spowodować zapalenie.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + ocieplać +
CO

3. kolorystykę

Definicja

zmieniać wystrój przez wprowadzanie elementów sprawiających, że wnętrze jest bardziej przytulne

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz

Relacje znaczeniowe

antonimy:  oziębiać

Cytaty

Różowy – odpowiedni do sypialni i dla dzieci oraz rekonwalescentów. Działa ogólnie kojąco. Pomarańczowy – ociepla, ale i przytłacza. Należy stosować go z umiarem.

źródło: NKJP: Ewa Bojar: Moc przedmiotów i zjawisk, Trybuna Śląska, 2002-01-30

Cechą charakterystyczną miedzi jest jej duża plastyczność [...]. Jej naturalny kolor ociepla wnętrze, komponując się doskonale z drewnem, szczególnie w ciemnym odcieniu.

źródło: NKJP: Szlachetne piękno metalu, Dziennik Polski, 2004-03-31

Delikatne światło łagodzi krawędzie brył i nadaje łazience bardzo kameralny charakter [...]. Podobne zadanie pełnią elementy drewniane, które ocieplają wnętrze, nadając mu wygląd bardziej naturalny, pierwotny.

źródło: NKJP: X: Funkcjonalnie i wygodnie, Polska Głos Wielkopolski, 2006-04-18

Składnia

bez ograniczeń + ocieplać +
CO

4. relacje

Definicja

sprawiać, że coś staje się sympatyczniejsze, milsze lub bardziej serdeczne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • ocieplać atmosferę, relacje, stosunki, wizerunek

Cytaty

Ludzie przywykli: przy piastunie najwyższego urzędu pojawia się ktoś, kto ociepla atmosferę, uśmiecha się do artystów [...].

źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Zimna krew, Polityka, 2003-06-14

Największe sportowe gwiazdy ocieplają wizerunek krajów, których barwy reprezentują.

źródło: NKJP: Zbigniew Boniek: Sport ambasadorem Krakowa, Gazeta Krakowska, 2008-01-22

Będzie to pierwsza oficjalna wizyta głowy państwa rosyjskiego w Polsce od 8 lat, kolejny etap ocieplania stosunków między Moskwą a Warszawą.

źródło: NKJP: PMK: Prezydent Rosji w Poznaniu, Gazeta Poznańska, 2002-01-05

Składnia

bez ograniczeń + ocieplać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 27.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj