UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyskok

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyskok
wyskoki
D. wyskoku
wyskoków
C. wyskokowi
wyskokom
B. wyskok
wyskoki
N. wyskokiem
wyskokami
Ms. wyskoku
wyskokach
W. wyskoku
wyskoki

Pochodzenie

Zob. skok

1. skok w górę

Definicja

skok w górę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • dobry, efektowny; wysoki wyskok; wyskok dosiężny
  • wyskok do piłki
  • wyskok w górę
  • wyskok z obrotem
  • rzut, serwis, zagrywka z wyskoku
  • serwować, zagrywać z wyskoku

Cytaty

Ona unosi ciężką krynolinę i welon, widać zgrabne nogi, podaje panu młodemu dłoń i na dany przez fotografa znak biegną ku niemu. W końcu wykonują ciężki wyskok w powietrze.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Lewa, wspomnienie prawej, 2003

Większość ciosów zadawana jest nogami, a siła uderzenia z wyskoku dochodzi do jednej tony.

źródło: NKJP: Agnieszka Duchnik: Sport: W cieniu Shaolin, Magazyn Puls Studenta, 1999-11

Kiedy w wyskoku przy siatce udawało mi się, uderzywszy z woleja, trafić w róg kortu i przeciwnik nie był już w stanie dosięgnąć piłki, to była mała i krótka, ale bez reszty triumfalna chwila.

źródło: NKJP: Witold Zalewski: Pożegnanie twierdzy, 2000

Szczupak zrobił jeszcze jeden wyskok z potrząsaniem łbem, plasnął ciężko o wodę i jak baranek na rzeź dał się poprowadzić w kierunku podbieraka.

źródło: NKJP: Ewa Ćwikła: Wędkarskie opowieści Stynki, 2008

2. z samolotu

Definicja

wydostanie się skądś poprzez wykonanie skoku lub nagłego energicznego ruchu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Swym niespodziewanym wyskokiem z krzaków wywołał spore zaskoczenie i zamieszanie.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Zanim otrzymają odznakę i odbędą pierwszy skok ze spadochronem, muszą przejść kilkustopniowe szkolenie: skoki ze skoczni, „gaszenie” czaszy spadochronu, ćwiczenia na trapezach, trening samego wyskoku z samolotu [...].

źródło: NKJP: (mst): Odznaka skoczka, Gazeta Krakowska, 2002-09-08

Do wypadku doszło przy samym końcu betonowego peronu, gdy pociąg jechał już z prędkością ok. 40 km na godz. Kanadyjczyk po niefortunnym wyskoku z wagonu wpadł pod koła.

źródło: NKJP: Śmierć Kanadyjczyka, Dziennik Polski, 2003-05-27

Składnia

bez ograniczeń + wyskok +
SKĄD

3. wybryk

Definicja

działanie niezgodne z zasadami grzeczności, prawa lub przyjętymi zasadami społecznymi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odskok, wybryk

Połączenia

  • głupi; jednorazowy, pojedynczy; alkoholowy wyskok

Cytaty

Dziewczynie udowodniono popełnienie dwóch rozbojów, dwóch kradzieży i jednego pobicia. Z ustaleń policyjnych wynika też, że lista jej wyskoków jest znacznie dłuższa.

źródło: NKJP: (jaca): Terroryzowała kolegów, Gazeta Krakowska, 2005-06-27

Jeżeli niczego się nie dowiemy, Anna albo Karol tu przyjadą i oficjalnie zgłoszą zaginięcie. Ale ciągle liczą, że to jakiś wyskok, że on zaraz się odezwie...

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999

Rodzice, tolerując różne wyskoki swych dzieci, powodują, iż zaczynają one przejawiać nieumiejętność panowania nad swymi emocjami oraz są coraz bardziej wybuchowe.

źródło: NKJP: Stanisław Lipński: Spostrzeganie postaw wychowawczych rodziców i orientacja życiowa a funkcjonowanie społeczne nieletnich, 2001

[...] partyjne władze nie palą się do piętnowania pijaństwa, a za poważniejsze wyskoki młodych działaczy, zwłaszcza o charakterze antysemickim, potrafią wymierzyć „surową karę” tygodniowego zawieszenia.

źródło: NKJP: Joanna Cieśla: Pocztówki znad krawędzi, Polityka, 2006-09-16

Obyło się też bez kłopotów pedagogicznych. Znikło wyobcowanie pośród uczniów innych klas, skończyły się wyskoki z żądaniem zmiany nauczycieli na inteligentniejszych.

źródło: NKJP: Włodzimerz Kalicki: Mensa, Gazeta Wyborcza, 1995-12-22

Składnia

bez ograniczeń + wyskok +
(z CZYM)

4. z przyjaciółmi na drinka

Definicja

pot. 
krótkotrwałe opuszczenie miejsca, w którym się zwykle przebywa, w celach wypoczynkowych lub rozrywkowych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny urlop i wypoczynek

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wypad I

Cytaty

Organizuj wyjazdy za miasto, spontaniczne wyskoki na dyskotekę, do znajomych, do kina, na pizzę, kolację przy świecach.

źródło: NKJP: Internet

Ja zrobiłem szybki i nieplanowany wyskok do Jarosławca. Ładne małe miasteczko, całkowicie turystyczne.

źródło: NKJP: Internet

Wspomniał, jak wznosiła oczy, kiedy proponował jej w niedzielę wspólny wyskok do kawiarni „Europejskiej” na ptysie.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009

Składnia

bez ograniczeń + wyskok +
(DOKĄD)

5. w budownictwie

Definicja

archit.  bud. 
część gzymsu wystająca poza zasadniczą bryłę budowli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Cytaty

W gzymsach ceglanych poszczególne wyskoki uzyskuje się przez nadwieszanie cegieł. Wyskok nie może być większy od ½ cegły.

źródło: Mirosława Popek: Wykonywanie murowanych konstrukcji budowlanych, 2014 (sklep.wsip.pl)

Jeżeli konstruujemy gzymsy pod kątem 45° do linii zakończenia muru, otrzymamy wysokość gzymsu równą wyskokowi. Wyskok gzymsu może mieć różne wymiary. Ogólnie można stwierdzić, że wyskok gzymsu zależny jest od wysokości budynku. Niskie budynki (parterowe) mają wyskoki gzymsów 25….;- 50 cm.

źródło: Internet: meble-drewniane.edu.pl

6. z winogron

Definicja

daw. 
alkohol powstały w wyniku fermentacji z owoców

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

Wino zawiera w 100 częściach od 7 do 18 części wyskoku. [...] Piwo lekkie zawiera do 3 części, ciężkie 3–5, porter do 8 części wyskoku na 100 części piwa.

źródło: Internet: pielegnowanie-zdrowia.com.pl/wino-i-piwo

Data ostatniej modyfikacji: 02.10.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj