UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gorzko I

II

przysłówek

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy gorzko

Pochodzenie

Zob. gorzki

1. smakować

Definicja

w sposób powodujący odczucie ostrego, nieprzyjemnego smaku lub zapachu, które są charakterystyczne np. dla zepsutych orzechów

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy

Połączenia

  • gorzko pachnieć, smakować

Cytaty

Gorzko smakujący miąższ także po nacięciu nie zmienia koloru i pozostaje biały, tylko pod skórką kapelusza pojawia się żółtawe zabarwienie.

źródło: NKJP: Uwaga, trucizna!, Trybuna Śląska, 2004-09-17

Od tego dymu, swądu gorzko w ustach i chleb smakuje jak piołun.

źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971

Żółcił się piasek, gorzko pachniały wierzby, a i Wisła wtedy nie cuchnęła chemicznie, wprost przeciwnie - płynęła w woni wody, ryb i tataraku.

źródło: NKJP: Pierwsza burza, Dziennik Polski, 2002-04-20

W lesie, gdzie drzewa miały przedziwne kształty, a ciemnoniebieski mech pachniał gorzko, wpadłam nogami do nory, której nie zauważyłam pod jaskrawopomarańczowymi liśćmi.

źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów, 1999

2.a cierpieć

Definicja

książk. 
tak, że coś wywołuje przykre lub bolesne odczucia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • gorzko cierpieć, odczuć, pożałować, żałować

Cytaty

Każdy musi sam budować własne życie. Choćby nawet przyszło za pewne sprawy gorzko odcierpieć.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Gorzko pożałował teraz swojej niefrasobliwości - owego listu, który napisał pod wpływem śmierci Kariny i który tak bezmyślnie wysłał [...].

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego,1998

Mieliśmy żal do organizatorów [...] o to, że nie zaprosili na zjazd jedynego żyjącego jeszcze naszego nauczyciela [...], który gorzko odczuł to zapomnienie.

źródło: Internet: info.kalisz.pl

2.b uśmiechać się

Definicja

książk. 
w sposób świadczący o czyichś przykrych lub bolesnych odczuciach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • gorzko płakać, uśmiechać się, uśmiechnąć się, zapłakać

Cytaty

- No i dał Bóg, wrócił pan do domu. - Tak, tylko domu już nie ma - odrzekł gorzko.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1992

Trzydziestego pierwszego wzięliśmy ślub, a na drugi dzień rano mąż [...] odjechał na front. Rzuciłam mu się wtedy na szyję i gorzko płakałam.

źródło: NKJP: Czas miłości, czas śmierci..., Dziennik Polski, 1999-11-12

- [...] aż tak zdesperowana nie jestem, żeby robić za tę młodszą. Poza tym - uśmiechnęła się gorzko - powoli robię się za stara na młodszą.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia głupców, 2009

3. ironizować

Definicja

książk. 
tak, że ktoś wyraża lub wzbudza nieprzyjemne odczucia poprzez przedstawianie rzeczy przykrych lub bolesnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • gorzko brzmieć, zabrzmieć; ironizować, żartować, zażartować

Cytaty

- Tak właśnie wygląda profesjonalizacja po polsku - gorzko ironizuje jeden z dowódców.

źródło: NKJP: Juliusz Ćwieluch: Manewry budżetowe, Polityka, 2009-02-14

Gorzko zabrzmi zdanie [...]: „Choć dziś muzyka, śpiewy i tańce - przyszłość skrada się w błazeńskim przebraniu”.

źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska: Apokryf wenecki, 2004

[...] postanowili [...] zmienić kolor swoich włosów. Moment wybrali niezbyt fortunny: złośliwi gorzko żartowali, że zawodnicy przy okazji wymienili też głowy.

źródło: NKJP: Rafał Musioł: Trener na poligonie, Trybuna Śląska, 2003-08-11

4. gorzko, że ...

Definicja

mówiący negatywnie ocenia stan rzeczy, o którym komunikuje dalsza część zdania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Gorzko, że ani opinia publiczna, ani prezydencki resort spraw zagranicznych nie protestują.

źródło: NKJP: Jako Polakowi i byłemu żołnierzowi walczącemu o wyzwolenie ojczyzny spod okupacji hitlerowskiej jest mi przykro, ..., Gazeta Wyborcza, 1995-03-27

A między mną a Robertem doszło w pewnej chwili do długotrwałego rozdźwięku. I kiedy dwa lata temu, po jego śmierci, przeczytałem wstrząsające utwory, jakie pisał w ostatnim okresie, zrobiło mi się gorzko, że nie zdążyliśmy się pogodzić.

źródło: NKJP: Joanna Szczęsna, Anna Dodziuk (współpraca): Ja w Rosji, Rosja we mnie, Gazeta Wyborcza, 1996-04-06

Jemu też było gorzko, gdy patrzył na umierające dziecko.

źródło: Internet: rp.pl

Składnia

(BYĆ) + gorzko +
(KOMU) + że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Data ostatniej modyfikacji: 22.12.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj