UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dekoracja

Chronologizacja

1747, KorBa

Pochodzenie

p.-łac. decorātiō 'zdobienie, ozdoba'

1.a czynność

Definicja

dekorowanie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • dekoracja sali (balowej)
  • rozpocząć, skończyć, ukończyć dekorację czegoś
  • zająć się dekoracją czegoś
  • pracować przy dekoracji czegoś

Cytaty

Wspólnie z komitetami kościelnym i uniwersyteckim zajęliśmy się dekoracją miasta przed wizytą Jana Pawła II w Toruniu.

źródło: NKJP: Andrzej Dembowski: Promocja wizyty, prasa, 1999

Wszyscy do dekoracji i porządkowania terenu [...]!

źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: ROBERT ZWYCIĘZCA , 1985

Wczoraj rozpoczęto dekorację ołtarza wstęgami materiału w kolorach papieskich [...].

źródło: NKJP: Skromny, ale ukwiecony, Dziennik Polski, 2002-08-09

W tym roku zdecydowano również o użyciu do dekoracji ulic wyłącznie sztucznej, a nie naturalnej jedliny, z której będą robione girlandy [...].

źródło: NKJP: Pęknięty świerk, Dziennik Polski, 2002-11-20

E.Veith był bliskim współpracownikiem A.H.Schrama, obydwaj pracowali wspólnie przy dekoracji nowej rezydencji cesarskiej w Wiedniu [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Stefański: Wiedeńscy twórcy w Łodzi, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dekoracja
dekoracje
D. dekoracji
dekoracji
neut
dekoracyj
char
C. dekoracji
dekoracjom
B. dekorację
dekoracje
N. dekoracją
dekoracjami
Ms. dekoracji
dekoracjach
W. dekoracjo
dekoracje

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + dekoracja +
CZEGO

1.b obiekt

Definicja

rzecz, której umieszczenie w jakimś miejscu upiększa lub poprawia jego wygląd

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka meble i wystrój wnętrz

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ozdoba, ozdóbka

Połączenia

  • kamienna, kwiatowa, roślinna; architektoniczna, malarska, rzeźbiarska, snycerska; sgraffitowa, sztukatorska; barokowa, iluzjonistyczna, renesansowa, rokokowa; nagrobkowa, stiukowa (stropu), ścienna; bogata, delikatna, monumentalna, oszczędna; naturalna; nastrojowa, oryginalna dekoracja; piękne dekoracje; dekoracje bożonarodzeniowe, choinkowe, dożynkowe, gwiazdkowe, sylwestrowe, świąteczne, wielkanocne; konwencjonalne, niekonwencjonalne, okolicznościowe, pomysłowe
  • dekoracja stroju; wnętrz; domu, mieszkania, balkonu, kominka, ścian; stołu; ogrodu; fasady, okien, sklepień; sklepu, stoiska, wystawy; kościoła, ołtarza; miasta; grobu; płotu; półmiska; dekoracje tortów; drzewek; ulic
  • dekoracja na stół; na Wielkanoc
  • dekoracja na (weselnym) torcie; na frontonach; na ścianie; w kawiarni
  • element dekoracji
  • przygotować, robić, wykonać, zbudować dekorację
  • coś służy do dekoracji
  • coś służy jako dekoracja; coś stosowane, użyte jako dekoracja

Cytaty

Z opłatków wykonywano piękne dekoracje świąteczne.

źródło: NKJP: Współpracownik: Śladami Kolberga: Boże Narodzenie, Tygodnik Ciechanowski, 2006-12-24

Bardzo ważne jest, aby dekoracja stołu tworzyła zawsze nastrój odpowiedni do rodzaju spotkania i wyraźnie akcentowała jego charakter.

źródło: NKJP: (PAP): Jakie święta, taki słół?, Dziennik Polski – Dom, 2001-01-02

W dekoracjach stiukowych w budowlach świeckich […]specjalizowali się artyści secesyjni. Najczęściej składały się one np. z girland albo ornamentu perełkowego.

źródło: NKJP: Andrzej Nazar: Stropy, plafony, wiązania, Dziennik Polski, 2002-11-20

Równie niepowtarzalna jest dekoracja malarska wnętrza kościoła [...]. Na sklepieniu nad nawą główną, widać jak św. Jan z Mathy, założyciel zakonu trynitarzy, wykupuje z niewoli tureckiej jeńców.

źródło: NKJP: Krzysztof Jakubowski: Kościół bonifratrów, Dziennik Polski, 2002-08-03

Apogeum sztuki monumentalnej Wyspiańskiego to dekoracja krakowskiego kościoła Franciszkanów.

źródło: NKJP: (AN): Opus Magnum, Dziennik Polski, 2000-05-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dekoracja
dekoracje
D. dekoracji
dekoracji
neut
dekoracyj
char
C. dekoracji
dekoracjom
B. dekorację
dekoracje
N. dekoracją
dekoracjami
Ms. dekoracji
dekoracjach
W. dekoracjo
dekoracje

2. teatralna

Definicja

rzeczy tworzące tło, na którym rozgrywa się akcja na planie zdjęciowym lub na scenie teatralnej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Połączenia

  • dekoracja filmowa, sceniczna, teatralna
  • dekoracja sceny
  • dekoracja do filmu, do spektaklu
  • dekoracja na (teatralnej) scenie
  • dekoracja i kostiumy; dekoracja i rekwizyty; światła i dekoracje
  • projekt; zmiana dekoracji

Cytaty

Recytacjom towarzyszyły wyświetlane na ekranie fotografie, przedstawiające sceny z życia Stanisława Nawrockiego. Jedyny element dekoracji na scenie - puste krzesło, zajął pod koniec występu jego syn...

źródło: NKJP: S. Żagiel: Wspomnienie o Stanisławie Nawrockim, Tygodnik Ciechanowski, 2006-10-27

W teatrze jest scena, dekoracja, przychodzi żywa publiczność, która reaguje momentalnie na wszystko.

źródło: NKJP: K. Zalewski: Jestem aktorem prowincjonalnym, Tygodnik Ciechanowski, 2005-04-25

Jak powszechnie wiadomo, część akcji „Krzyżaków” toczy się w zamku książąt mazowieckim w Ciechanowie. To na dziedzińcu tego zamku Zbyszko z Bogdańca zabija w pojedynku brata zakonnego Rotgera. Ten fragment powieści był filmowany w udających prawdziwy zamek dekoracjach pod Łodzią.

źródło: NKJP: K. Kowalski: Jako to z „Krzyżakami” było, Tygodnik Ciechanowski, 2005-01-09

Eile miał na swoim koncie znaczną liczbę scenografii i projektów dekoracji; m.in. dla Teatru im. Słowackiego

źródło: NKJP: Wanda Matras: Marian Eile (1910-1984) biografia, anegdota, legenda, prasa, 2005

[...] sztuka dramatyczna nie zależy ani od architektury, ani od dekoracyj, ani od sceny, ale wprost przeciwnie, wszystkie te przydatki powinny wypływać z idei poetyckiej... Może zatem należałoby zaufać autorowi literackiego pierwowzoru, a także wyczuciu twórcy muzycznej oprawy [...].

źródło: NKJP: Upiory na scenie, Dziennik Polski, 1999-07-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dekoracja
dekoracje
D. dekoracji
dekoracji
neut
dekoracyj
char
C. dekoracji
dekoracjom
B. dekorację
dekoracje
N. dekoracją
dekoracjami
Ms. dekoracji
dekoracjach
W. dekoracjo
dekoracje

3. wręczenie odznaczenia

Definicja

wręczenie komuś jakiegoś odznaczenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • oficjalna, uroczysta dekoracja
  • dekoracja medalistów, najlepszych, zasłużonych, zwycięzców
  • dekoracja medalami, odznaczeniami
  • dekoracja na igrzyskach
  • finały i dekoracja
  • akt, ceremonia dekoracji
  • dokonać dekoracji
  • wychodzić do dekoracji

Cytaty

Najpierw odbyła się msza, a później wszyscy udali się do restauracji, gdzie odbyła się dekoracja medalami.

źródło: NKJP: Współpracownik: „Złote gody” 35 par, Tygodnik Ciechanowski, 2005-06-14

To była druga edycja uroczystego wręczenia medali. Pierwszy raz dekoracji dokonano w ubiegłym roku wyróżniając fotografika Tadeusza Myślińskiego, młodego filmowca Marcina Sobocińskiego oraz Marszałka Adama Struzika.

źródło: NKJP: U. Michalska: Medale Ostoi-Kotkowskiego, Tygodnik Ciechanowski, 2008-01-19

Ten mecz przegraliśmy w głowach. Ale już po chwili u Kwiatkowskich wybucha entuzjazm. Bo oto reprezentacja Polski wychodzi do dekoracji. […] Odbiera gratulacje i srebrny medal.

źródło: NKJP: K. Jakubowski: Bogurzynek w blasku srebra, Tygodnik Ciechanowski, 2007-02-22

- Zaraz potem odbywa się dekoracja zwycięzców? - Tak jak na każdych zwodach olimpijskich. Stoję na najwyższym podium, biało-czerwona flaga na maszcie, Mazurek Dąbrowskiego. W takiej sytuacji trudno nie zapłakać.

źródło: NKJP: K. Jakubowski: Olimpijczyk z Mławy, Tygodnik Ciechanowski, 2005-04-23

Za moment dekoracja pod skocznią, symboliczna, bo bez wręczania medali. […] Uroczysta dekoracja i wręczenie medali odbędzie się w sobotę na centralnym placu w Lahti.

źródło: NKJP: Adam Małysz Mistrzem Świata, Dziennik Polski, 2001-02-24

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dekoracja
dekoracje
D. dekoracji
dekoracji
neut
dekoracyj
char
C. dekoracji
dekoracjom
B. dekorację
dekoracje
N. dekoracją
dekoracjami
Ms. dekoracji
dekoracjach
W. dekoracjo
dekoracje

Składnia

bez ograniczeń + dekoracja +
KOGO + CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 28.04.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj