Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *sedъlo 'to, na czym się siedzi; siodło'
Rzeczownik (nazwa narzędzia) z przyrostkiem *-ъlo od pie. *sed-.
Zob. siąść, siedzieć.
1. do jazdy konnej
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Połączenia
- skórzane; końskie siodło
- siodło do jazdy konnej
- siodło i uprząż, uzda i siodło
- łęk siodła
- popręg u siodła
- założyć; poluzować, poprawić siodło
- przymocować, przytroczyć, przywiązać coś do siodła; spaść, wypaść, zejść, zlecieć, zeskoczyć; zrzucić, wyrzucić jeźdźca z siodła
- wskoczyć na siodło
- unieść się; poprawić się na siodle; trzymać się mocno, utrzymać/utrzymywać się; kołysać się; pochylić się w siodle
Cytaty
|
Broniś dostał kasztana, najlepszą samodziałową kapotę ojca i stare siodło, doprowadzone jakoś do porządku. Wyjechał z samego rana w gęstniejącej zadymce, drogą na Bieluńce. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Czytając Polskę - literatura polska po 1989 roku wobec dylematów nowoczesności, 2004 |
|
|
Dawny, prekolumbijski świat kontrastuje z ciągiem sprzedawców wyrobów skórzanych. Wymyślne kowbojskie buty, pasy i siodła, bogato zdobione wytłaczanymi ornamentami i srebrem. Ten fragment targu zdominowany jest przez „twardych” mężczyzn. źródło: NKJP: Waldemar Borek: Kilka obrazków z Granady, Gazeta Wyborcza, 1996-11-22 |
|
|
Naprawdę duże pieniądze można zarobić na ozdobnej uprzęży. Dobre siodło ze skóry kosztuje nawet półtora tysiąca złotych, najtańsze, na którym „daje się siedzieć”, kosztowało 450 złotych. źródło: NKJP: Zbigniew Bąk: Jarmark koński w Skaryszewie, Echo Dnia, 2007-02-27 |
|
|
Właściciela ministadniny nie zniechęca nawet fakt, że niedawno jedna z klaczy zrzuciła go z siodła, co zakończyło się złamaniem żebra. źródło: NKJP: Maciej Hołuj: Czyż nie lubi się koni?, Dziennik Polski, 2005-11-12 |
|
|
W jeździe rekreacyjnej oraz sportowej jeździec anglezując, powinien podnosić się z siodła w momencie, gdy koń stawia przednią, zewnętrzną nogę. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | siodło |
siodła |
|
| D. | siodła |
siodeł |
|
| C. | siodłu |
siodłom |
|
| B. | siodło |
siodła |
|
| N. | siodłem |
siodłami |
|
| Ms. | siodle |
siodłach |
|
| W. | siodło |
siodła |
2. do motocykla
Definicja
Noty o użyciu
Używane przeważnie w odniesieniu do rowerów i motocykli przeznaczonych do uprawiania sportu oraz w opisach produktów handlowych.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | siodełko |
Połączenia
- siodło damskie, męskie; rowerowe; sportowe; żelowe; szerokie, wąskie; komfortowe, wygodne siodło
- przykręcić, założyć siodło do roweru
Cytaty
|
Trudno przecież ciągle wchodzić na siodło z krzesła czy z murku. Przecież dawni cykliści musieli sobie jakoś z tym radzić [...]. źródło: NKJP: W wielkim kole, Dziennik Polski, 2001-10-19 |
|
|
Siodła przeznaczone do rowerów zjazdowych (downhillowych) mają solidną konstrukcję i są szerokie – tak, aby podczas wywrotki nie powodowały obrażeń. źródło: Internet: wrower.pl/sprzet/siodelko,5453.html |
|
|
W latach 60. producent zachwalał wueskę w ten sposób: Komfort jazdy zapewnia doskonała amortyzacja - teleskopy przednie i tylne z tłumieniem olejowym oraz wygodne kanapowe siodło . źródło: NKJP: Stypa po motocyklu, Dziennik Polski, 2000-05-19 |
|
|
[...] motocykl ten zasługuje na miano sportowego. Z racji kusego siodła wydaje się być motocyklem dla samotników lub skłóconych z życiem. źródło: NKJP: Tadeusz Suchomski: Gazeta Poznańska, 2002-12-31 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | siodło |
siodła |
|
| D. | siodła |
siodeł |
|
| C. | siodłu |
siodłom |
|
| B. | siodło |
siodła |
|
| N. | siodłem |
siodłami |
|
| Ms. | siodle |
siodłach |
|
| W. | siodło |
siodła |
3. w górach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | siodełko |
Połączenia
- szerokie, wąskie; głębokie, rozległe; trawiaste siodło; siodło górskie, skalne
- siodło doliny, przełęczy
- droga do siodła
- droga, szlak, trasa (biegnąca, prowadząca) przez siodło
- dojść, dotrzeć do siodła
Cytaty
|
Na szerokim siodle przełęczy rozsiadło się kilkudziesięciu góralskich muzykantów. Regionalna muzyka na tej wysokości, powtarzana przez echo odbijające się od skał, brzmiała tak, że zapychało dech w piersiach i to nie od zmęczenia. źródło: NKJP: Wielka pielgrzymka do krzyża, Dziennik Polski, 2001-08-21 |
|
|
Dwa niewielkie szczyty dzieli niewielkie siodło; grzbietem prowadzi wąska ścieżka. W pobliżu znajduje się jedynie ołtarz papieski i parking z kramami. źródło: NKJP: Krzysztof Karwan: Góra Krzyży, Dziennik Polski, 2000-10-17 |
|
|
Kiedy siedzi się w namiotowej dyżurce GOPR w Bieszczadach, ma się przed oczami szlak prowadzący przez siodło między Tarnicą a Krzemieniem. To najpopularniejsza trasa w tych stronach [...]. źródło: NKJP: Jan Bazyl Lipszyc: Wideo zamiast plecaka, Gazeta Wyborcza, 1993-07-22 |
|
|
Gdy serce uspokoiło się, ruszył przesmykiem pomiędzy dwiema skałami, minął zakręt i znalazł się po drugiej stronie, na trawiastym siodle, za którym opodal spiętrzała się inna grupa głazów. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński, Atlantyda, wyspa ognia, 1967 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | siodło |
siodła |
|
| D. | siodła |
siodeł |
|
| C. | siodłu |
siodłom |
|
| B. | siodło |
siodła |
|
| N. | siodłem |
siodłami |
|
| Ms. | siodle |
siodłach |
|
| W. | siodło |
siodła |
4. stanowisko
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | stołek |
Połączenia
- wysadzić/wysadzać kogoś z siodła, wylecieć z siodła
Cytaty
|
To nie może być tak, że sprawujemy nadzór z wysokiego siodła i nie widzimy tego, co się dzieje w Ropczycach czy w Opalenicy, czy w leszczyńskich cukrowniach. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.05.1997 |
|
|
Dowódca armii haitańskiej gen. Raoul Cedras i policji płk Michel Francois, którzy odmówili wykonania zawartego latem zeszłego roku porozumienia o przekazaniu władzy w ręce Aristide, czuli się mocno w siodle. źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Clinton przestraszony, Gazeta Wyborcza, 1994-05-10 |
|
|
[...] zaczęli robić wewnątrzpartyjne prowokacje. Dla Gomułki oznaczało to jedno, że może bardzo szybko wylecieć z siodła. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Na razie Merkel trzyma się mocno w siodle. Co więcej gospodarka ma się coraz lepiej. Za rok jednak odczuje skutki podwyższenia podatków. źródło: Internet |
|
|
Zdarzali się natomiast syndycy narzucani sądowi z różnych racji, mający rozległe poparcie i powiązania osobiste, którzy z jakichś powodów zostali wysadzeni z siodła i pozostawali bez zajęcia. źródło: NKJP: Feliks Jabłkowski: Dom Towarowy Bracia Jabłkowscy: romans ekonomiczny, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | siodło |
siodła |
|
| D. | siodła |
siodeł |
|
| C. | siodłu |
siodłom |
|
| B. | siodło |
siodła |
|
| N. | siodłem |
siodłami |
|
| Ms. | siodle |
siodłach |
|
| W. | siodło |
siodła |
5. część samochodu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Cytaty
|
Rada gminy określając stawki podatku musiała wziąć pod uwagę rodzaj środka transportowego i jego wpływ na środowisko naturalne, dopuszczalną masę całkowitą, rok produkcji albo wiek, nacisk na siodło ciągnika albo liczbę miejsc do siedzenia. źródło: NKJP: Barbara Mucha: Ile zapłacimy, Gazeta Krakowska, 2001-12-18 |
|
|
Jeżeli ten pojazd posiada siodło, to traktujesz go jak ciągnik siodłowy i wypełniasz DIP jak dla klasycznego ciągnika siodłowego. Natomiast gdy brak siodła i jest tam tylko zwykła skrzynia to klasyczny samochód ciężarowy - skrzyniowy. źródło: Internet: forum.norcom.pl |
|
|
Pojazdem członowym nazwiemy więc zespół pojazdów złożony ze specjalnego pojazdu posiadającego siodło do sprzęgania z naczepą, który pełni rolę ciągnika oraz samej naczepy obciążającej ciągnik. źródło: Internet: mubi.pl/poradniki/zespol-pojazdow |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | siodło |
siodła |
|
| D. | siodła |
siodeł |
|
| C. | siodłu |
siodłom |
|
| B. | siodło |
siodła |
|
| N. | siodłem |
siodłami |
|
| Ms. | siodle |
siodłach |
|
| W. | siodło |
siodła |